چین از برنامه پنجساله خود در حوزه مترولوژی (علم اندازهگیری دقیق و استانداردسازی کمیتها) رونمایی کرده که هدف آن دستیابی به نوآوریهای تحولآفرین، پیشرفت در فناوری تراشه و اندازهگیری در مقیاس کوانتومی تا سال 2030 است.
مترولوژی شاخهای از علم است که به تعریف، تحقق، نگهداری و استفاده از واحدهای اندازهگیری میپردازد. این علم در توسعه فناوری، کیفیت تولید، ایمنی، تجارت بینالمللی و پژوهشهای علمی نقش حیاتی دارد و برای اطمینان از دقت اندازهگیریها در صنایع مختلف مهم است.
براساس گزارشها، برنامه چین که اداره کل تنظیم مقررات بازار آن را منتشر کرده، بخشی از نقشه راه بلندمدت توسعه مترولوژی چین در بازه 2021 تا 2035 است.
هدف این برنامه رفع چندین نقطه ضعف در ظرفیتهای مترولوژی چین است، بهویژه در حوزههایی که فناوریهای اندازهگیری در آنها ناکارآمد یا نیازمند بهروزرسانی هستند. برنامه جدید چین دستیابی به پیشرفت در بیش از 50 فناوری کلیدی مترولوژی را تا سال 2030 دنبال میکند. همچنین در نظر دارد بیش از 20 مرجع مترولوژی در سطح جهانی ایجاد و دستکم 100 ابزار و ماده استاندارد نوآورانه تولید کند.
یکی از محورهای اصلی این برنامه توسعه ابزارهای اندازهگیری و حسگرها با بهرهگیری از فناوریهای کوانتومی، ازجمله ژیروسکوپهای دقیق سامانههای ناوبری، است. چین افزونبراین بهدنبال ساخت دستگاههای مترولوژی کوانتومی پیشرفته و ابزارهای مرجع قابلتوزیع است که از محدودیتهای روشهای قدیمی فراتر بروند.
این برنامه در بخشی دیگر بر توسعه مترولوژی در مقیاس تراشه تمرکز دارد و فناوریهایی مانند مدارهای نانومتری، سنجش دقیق عملکرد تراشههای مبتنیبر شبکههای عصبی و شانههای فرکانسی درونتراشهای برای اندازهگیری دقیق فرکانس نور را در بر میگیرد.
همچنین این برنامه شامل توسعه مترولوژی در زمینه آهنرباهای خاکی کمیاب است؛ عناصری که استخراج و فرآوری آنها عمدتاً در چین انجام میشود و برای صنایع حساس مانند خودروهای برقی، الکترونیک و دفاع حیاتیاند. پکن اخیراً 7 عنصر از این گروه را به فهرست کنترل صادرات خود افزوده است.
اندازهگیریهای دقیق و مطمئن در صنایع مختلف ضروریاند؛ به همین دلیل مترولوژی به یکی از اولویتهای راهبردی چین و ایالات متحده تبدیل شده است. درحالیکه آمریکا با هدف حفظ امنیت ملی، صادرات تراشههای پیشرفته را محدود کرده، چین نیز در واکنش صادرات فلزات نادر را کنترل کرده است. مترولوژی در زمینه تراشهها و آهنرباهای خاکی کمیاب اکنون به میدان رقابت فناوری 2 کشور بدل شده است.