به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از الجزیره، از ابتدای ماه مه گذشته ارتش رژیم صهیونیستی از آغاز یک عملیات نظامی بزرگ در نوار غزه تحت عنوان «ارابههای گدعون» خبر داده و اعلام کرد که هدف آن دستیابی به اهداف تعیین شده در جنگ غزه، به ویژه آزادی اسرا و نابودی جنبش حماس، چه در سطح نظامی و چه سیاسی است.
تناقض عمیق در طرح ارابههای گدعون و اهداف آن
اما نقشه این عملیات همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد و هیچیک از اهداف اعلام شده آن تا امروز محقق نشده است. در واقع ارزیابی وضعیتی که توسط مرکز مطالعات امنیت داخلی در دانشگاه تلآویو انجام شده، تناقضات آشکار میان اظهارات منابع نظامی این رژیم و مقامات سیاسی آن درباره طرح ارابههای گدعون را نشان میدهد.
طبق گزارشهای محققان و تحلیلگران مرکز مطالعات امنیت داخلی رژیم صهیونیستی در دانشگاه تل آویو، مشخص نیست که قصد واقعی برای اجرای همه مراحل طرح ارابههای گدعون وجود داشته باشد. در واقع برخی از نشانهها حاکی از آن است که بخشی از آنچه که در مورد طرح ارابههای گدعون اعلام شده، ممکن است ابزاری برای فشار بر حماس باشد؛ بدون اینکه واقعاً این طرح اجرا شود.
تحلیلگران صهیونیست در مورد امکان تکمیل طرح ارابههای گدعون در تمام مراحل آن تردید دارند و تاکید میکنند که اختلافات زیادی میان ارتش و کابینه درباره این طرح وجود دارد و هر یک از طرفهای سیاسی و نظامی محاسبات و منافع خود را در مورد بزرگنمایی یا کم اهمیت جلوه دادن موفقیت ارابههای گدعون دارند.
این تحلیلگران معتقدند که تناقضات مذکور نشان دهنده عدم اجماع واقعی در مورد گزینه تصمیم نظامی یا رسیدن به پیروزی مطلق در جنگ غزه است. علاوه بر آن، اختلافات داخلی گسترده میان ستاد کل ارتش به ریاست ایال زامیر و کابینه به ریاست بنیامین نتانیاهو، در مورد امکان سنجی ادامه عملیات نظامی در غزه یا رسیدن به توافق تبادل اسرا و آتش بسی که بازگشت اسرا را تضمین کنند، وجود دارد.
با وجود ابهامات زیادی که در مورد طرح ارابههای گدعون و اختلاف میان ردههای سیاسی و نظامی رژیم صهیونیستی درباره آن وجود دارد، اظهارات برخی از مقامات این رژیم نگرانیهایی را در مورد نیاتی که ممکن است نقض قوانین بینالمللی باشد ایجاد میکند و به طور بالقوه راه را برای پیگرد قانونی صهیونیستها در دادگاه جنایی بینالمللی لاهه و صدور حکم بازداشت برای شمار دیگری از مقامات سیاسی و نظامی این رژیم، باز میکند.
پیامدهای خطرناک ارابههای گدعون برای صهیونیستها
طبق یک گزارش تهیه شده توسط شارویت باروخ، مدیر برنامه تحقیقاتی رژیم صهیونیستی در عرصه جهانی و تامی کانر، هماهنگ کننده برنامه قانون و امنیت داخلی در مؤسسه مطالعات امنیت داخلی این رژیم، طرح ارابههای گدعون سوالات متعددی را در مورد اهداف واقعی و میزان تعهد آن به قوانین بینالمللی مطرح میکند.
بر اساس این گزارش، طرح ارابههای گدعون شامل تخلیه حدود ۷۰ درصد جمعیت غزه به سمت جنوب این باریکه با ایجاد مناطق موسوم به بشردوستانه است که توسط شرکتهای خصوصی تحت نظارت نظامی ارتش رژیم صهیونیستی اداره میشود.
شارویت باروخ میگوید که این طرح تل آویو، فاقد ضمانتهای اساسی مورد نیاز قوانین بینالمللی مانند تأمین نیازهای حیاتی و تضمین بازگشت امن آوارگان است. همچنین این خطر وجود دارد که تخلیه موقت منجر به آوارگی اجباری سیستماتیک فلسطینیها شود که در چارچوب جنایت علیه بشریت یا حتی پاکسازی نژادی قرار میگیرد.
این پژوهشگر صهیونیست تاکید کرد که قصد تل آویو برای اعمال کنترل عملیاتی بلند مدت بر غزه، بیانگر افزایش مسئولیتهای قانونی آن به عنوان یک طرف اشغالگر مانند تأمین غذا، بهداشت و خدمات اولیه برای فلسطینیها است. این در حالی است که اکنون تل آویو یا نمیتواند و یا مایل به انجام این تعهدات نیست. انزوای فزاینده بین المللی تلآویو، حتی از سوی متحدان خود، یک تهدید استراتژیک محسوب میشود و مواضع افراطی کابینه فعلی هم به موقعیت آن آسیب میرساند.
تامی کانر، دیگر پژوهشگر مؤسسه مطالعات امنیت داخلی رژیم صهیونیستی هم به نوبه خود گفت: در بحبوحه افزایش فشارها از سوی دادگاه کیفری بین المللی و کاهش حمایت بینالمللی از تل آویو، ما با یک معضل اصلی مواجه هستیم؛ اینکه چگونه میتوان با سازمانی مانند حماس در چارچوب قوانین بینالمللی بدون ارتکاب جنایاتی که در آینده، مقامات و نیروهای ما را در مجامع بین المللی آزار خواهد داد، مبارزه کنیم.
وی افزود: هرچند که طرح ارابههای گدعون اهداف روشنی مانند آزادی اسرا و نابودی حماس را ترسیم کرده، اما اظهارات متناقض میان ردههای سیاسی و نظامی و ابهام پیرامون مراحل اجرا، نگرانی فزایندهای را در مورد این عملیات و پیامدهای آن ایجاد میکند. در بحبوحه اظهارات متناقض و ابهامات زیادی که وجود دارد ارتش باید خطوط روشنی میان برنامهریزی نظامی و دستورالعملهای سیاسی ترسیم کند و به قوانین بینالمللی پایبند باشد.
این پژوهشگر صهیونیست گفت که ارابههای گدعون شامل یک مانور نظامی برای پایان دادن به حیات حماس در غزه و گسترش کنترل ارتش بر این باریکه همراه با یک طرح کمک رسانی از طریق مراکز امدادی است. اما احتمالاً اهداف پنهانی مانند تحمیل آوارگی به ساکنان غزه و جلوگیری از بازگشت آنها طبق این طرح وجود دارد که نقض قوانین بینالمللی است.
مرحله آشفته اشغالگران
در همین حال، عاموس هرئیل، تحلیلگر نظامی برجسته صهیونیست در روزنامه عبری هاآرتص اعلام کرد که نتانیاهو و تیم او به دنبال شناسایی مسئولان عدم دستیابی به اهداف اعلام شده طرح ارابههای گدعون در غزه هستند. اقدامات گمراه کننده همراه با این تلاشها با هدف منحرف کردن توجهات عمومی از شکستهای انباشته شده سیاست تل آویو به ویژه در مدیریت جنگ و پرونده اسرا انجام میشوند.
هرئیل گفت که اخیراً اختلافات زیادی میان رئیس ستاد کل ارتش و کابینه به وجود آمده و بعد از اینکه او نخواست مسئولیت نتایجی که صرفاً بر عهده ارتش نیست را بر عهده گیرد، تنشهای فزایندهای میان ردههای نظامی و سیاسی تلآویو ایجاد شد.
هرئیل در پایان تاکید کرد که انتظار میرود این اختلافات در بحبوحه بحران سیاسی و اقتصادی فزاینده و در سایه تهدید احزاب افراطی به خروج از ائتلاف نتانیاهو به دلیل اختلاف نظر درخصوص قانون معافیت حریدیها از خدمت تشدید شود و همه اینها، نشانههایی از یک مرحله آشفته است که چشم انداز سیاسی تلآویو را تغییر خواهد داد.