دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا با تکرار تهدید‌ها و خط و نشان کشیدن‌هایش مذاکرات هسته‌ای که از آوریل ۲۰۲۵ با میانجی‌گری عمان آغاز شده را در مرحله‌ای بحرانی قرار داده است.
ترامپ بار دیگر تأکید کرده که هرگونه توافقی باید شامل توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران باشد. این در حالی است که پیشنهاد اولیه فرستاده ویژه او، استیو ویتکاف، اجازه غنی‌سازی محدود برای مصارف غیرنظامی را می‌داد.
ترامپ در اظهارات اخیر خود هشدار داده است که اگر ایران به غنی‌سازی ادامه دهد، گزینه‌های دیگری روی میز خواهد بود، از جمله اقدام نظامی.
همزمان، گروهی از نمایندگان کنگره آمریکا به رهبری کلودیا تنی و لورا گیلن، در نامه‌ای به وزیر امور خارجه مارکو روبیو و فرستاده ویژه استیو ویتکاف، خواستار تضمین توقف کامل برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران شده‌اند. آنها تأکید کرده‌اند که در صورت عدم تحقق این شرط، باید تحریم‌ها به‌طور کامل بازگردانده شود.
این درحالی است که در تهران، مقامات ایرانی پیشنهاد آمریکا را رد کرده و خواستار تضمین‌های مشخص درباره لغو تحریم‌ها شده‌اند.
مقام معظم رهبری در سخنرانی خود در مراسم بزرگداشت بنیان‌گذار انقلاب مواضع صریحی درباره موضوع غنی‌سازی گرفتند. رهبری در آن سخنان پیشنهاد آمریکا را «یک‌جانبه و تحقیرآمیز» خوانده و با تأکید بر اینکه ایران حق خود برای غنی‌سازی اورانیوم را حفظ خواهد کرد، گفتند: «به شما چه که ایران باید غنی‌سازی داشته باشد یا نداشته باشد؟ از چه موضع حقوقی این حرف‌ها را می‌زنید؟»
مقامات ایرانی در دستگاه دیپلماسی نیز مواضعی در همین راستا اتخاذ کرده‌اند. عباس عراقچی، وزیر خارجه در پاسخ به سوال خبرنگار لبنانی درباره اظهارات اخیر ترامپ که کشورش اجازه غنی سازی به ایران را نمی‌دهد، گفت: «ما از کسی اجازه نمی‌گیریم».
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز اعلام کرد که بدون چنین تضمین‌هایی، توافقی حاصل نخواهد شد.
با توجه به این تحولات، آینده مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. در حالی که ترامپ بر مواضع سخت‌گیرانه خود پافشاری می‌کند، ایران نیز بر حقوق هسته‌ای خود تأکید دارد. در این میان، نقش میانجی‌گران منطقه‌ای مانند عمان و قطر و همچنین مواضع کشور‌های دیگر مانند روسیه و اسرائیل می‌تواند تأثیرگذار باشد.
در مجموع می‌توان گفت که با توجه به مواضع متضاد دو طرف و فشار‌های داخلی و خارجی، احتمال دستیابی به توافقی جامع در کوتاه‌مدت کاهش یافته است. در حالی که ترامپ به دنبال توافقی است که به‌طور کامل برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کند، تهران چنین شرطی را غیرقابل قبول می‌داند. در این شرایط، ادامه مذاکرات نیازمند انعطاف‌پذیری و اعتمادسازی بیشتر از سوی هر دو طرف است.
منبع: رویداد 24
