همشهریآنلاین - پروانه بندپی: بزرگ شدن پروستات (BPH)، یک مشکل شایع در مردان است که با افزایش سن، احتمال ابتلا به آن افزایش پیدا میکند. پروستات، یک غده به اندازه گردو است که درست زیر مثانه و اطراف مجاری ادراری مردها قرار گرفته و مسئولیت تولید مایع حامل اسپرم را در طول انزال برعهده دارد. بزرگی پروستات یعنی اندازه این غده بزرگتر از حد معمول میشود.
علت دقیق بزرگی پروستات هنوز کاملاً شناخته نشده، ولی عوامل اصلی شامل تغییرات هورمونی به خصوص کاهش تدریجی تستوسترون و افزایش نسبی هورمونهای زنانه (استروژنها) است که باعث رشد غیرطبیعی سلولهای پروستات میشود. عوامل ژنتیکی و سبک زندگی هم در آن تاثیرگذارند.
بزرگی پروستات یک سری علائم دارد که در صورت مشاهده آنها باید به متخصص اورولوژی مراجعه کرد. علائم بزرگ شدن پروستات بیشتر به دلیل فشار پروستات بزرگشده به مجرای ادراری است. تکرر ادرار مخصوصاً شبها (شبادراری)، قطره قطره آمدن ادرار، قطع و وصل شدن جریان ادرار، احساس تخلیه ناقص مثانه، زور زدن برای ادرار کردن و در مواردی درد یا سوزش موقع ادرار کردن شایعترین علائم بزرگی پروستات هستند.
متخصصان تاکید میکنند که اگر مردی این علائم را داشته باشد، لازم است که حتما به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنید. پزشک با معاینه و انجام آزمایشهای ساده مثل آزمایش ادرار، سونوگرافی پروستات و اندازهگیری سطح PSA (آنتیژن مخصوص پروستات) میتواند تشخیص دقیق دهد و درمان را شروع کند. کارشناسان میگویند این عارضه هرچه سریعتر اقدام شود، درمان راحتتر است و از عوارضی مثل احتباس ادراری شدید، عفونت ادراری و آسیب مثانه جلوگیری میشود.
دکتر ناصر سیمفروش، متخصص اورولوژی، چهره ماندگار پزشکی کشور و استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی در گفتگو با همشهریآنلاین درباره این عارضه و مشکل میگوید: بزرگی خوشخیم پروستات، عارضهای است که هنوز دلایل بروز آن شناخته نشده است و برخلاف سرطان پروستات، علائم دارد. علائمی مثل تکرر ادرار، قطره قطره آمدن ادرار، احساس تخلیه ناقص از مثانه، احتباس ادرار و ... . افردای که این علائم را در خود مشاهده میکنند، باید به اورولوژیست مراجعه کنند.
دکتر سیمفروش با بیان این که بزرگی پروستات هیچ ربطی به سرطان پروستات ندارد، میگوید: بزرگی پروستات و سرطان پروستات دو بیماری جداگانه هستند. پروستات ممکن است خیلی بزرگ شود و به ۱۰۰ گرم هم برسد، اما سرطانی نباشد. درضمن سرطان پروستات در ۹۰ درصد موارد علائمی ندارد و به تدریج رشد میکند و فقط با آزمایش خون میشود متوجه آن شد.
این متخصص اورولوژی درباره سرطان پروستات هم میگوید: آقایانی که سنشان بالای ۵۰ سال است، مخصوصا کسانی که سابقه فامیلی سرطان پروستات در اقوام پدری - عمو و ... - دارند، از ۴۰ سالگی باید سالانه یک تا دو بار آزمایش خون PSA انجام دهند. اگر PSA در آنها بالا باشد، پزشک بررسی میکند تا ببیند سرطان است یا نه.
دکتر سیمفروش تاکید میکند: برای آنکه سرطان پروستات زود تشخیص داده شود و پیشرفت نکند، باید این آزمایش که یک آزمایش ساده است، سالانه انجام شود. همچنین رعایت سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب، ورزش منظم و کنترل وزن میتواند در سلامت پروستات موثر باشد.
به گفته این متخصص اورولوژی، کمتر از ۱۰ درصد سرطانهای پروستات اصطلاحا بدجنس هستند و فرد مبتلا از ابتدا با متاستاز (انتشار سرطان در کل بدن) مراجعه میکند. این افراد PSA خیلی بالایی دارند و متاسفانه درمان آنها خیلی پیچیده است و حتما باید تحت نظر متخصص اورولوژی و متخصص آنکولوژی قرار بگیرند.
بیشتر بخوانید؛
خیلی از افراد وقتی علائم بزرگی پروستات را در خود میبینند، برای درمان آن به مصرف گیاهان دارویی یا داروهای گیاهی رو میآورند. درحالیکه متخصصان اورولوژی تاکید میکنند که داروهای گیاهی نمیتوانند بزرگی پروستات را درمان کنند و فقط ممکن است به کاهش علائم خفیف مانند تکرر ادرار کمک کنند. با این حال مصرف این نوع داروها باید با مشورت پزشک باشد و جایگزین درمان پزشکی نیست.
نکته مهم دیگر درباره بزرگ شدن پروستات این است که خیلیها تصور میکنند که این مشکل فقط مربوط به سالمندان (افراد بالای ۶۵ سال) است. درحالیکه این مشکل معمولاً از حدود ۴۵ تا ۵۰ سالگی شروع میشود و با افزایش سن شیوع آن بیشتر میشود. حتی مردان ۴۰ تا ۶۰ ساله هم ممکن است دچار علائم شوند. بنابراین همه مردان میانسال باید مراقب سلامت پروستات خود باشند. نه فقط سالمندان.