به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایندپندنت، پژوهشگران در پی یک مطالعه جدید دریافتند که گیاهخواران بیشتر از افرادی که هم گوشت و هم گیاه مصرف می‌کنند، به سرکشی یا رفتارهای ساختارشکنانه تمایل دارند.
به گزارش آی‌تی‌سی‌کمیونیتی، در این مطالعه که جان نزلک، یک روانشناس، انجام داد و بیش از سه هزار و ۸۰۰ شرکت‌کننده از ایالات متحده و لهستان در آن شرکت داشتند، نتایج جالبی به‌دست آمد. این پژوهشگر دریافت که گیاهخواران نسبت به افراد گوشت‌خوار به سنت‌ها، همرنگ شدن با جماعت (تطابق اجتماعی) و خیرخواهی کمتر اهمیت می‌دهند. در مقابل، تمایل گیاهخواران به موفقیت، انگیزه‌های فردی و قدرت بیشتر است.
در حال حاضر، بیش از ۱.۵ میلیارد نفر در جهان گیاهخوار یا وگان‌اند که معادل ۲۲ درصد جمعیت جهان است. البته در برخی کشورها مانند هند پرهیز از مصرف گوشت به دلیل باورهای دینی است اما بسیاری افراد به دلایلی نظیر سلامتی یا علاقه به حیوانات یا دغدغه‌های محیط‌زیستی به رژیم گیاهخواری روی می‌آورند.
جان نزلک برای این تحقیق، سه پیمایش گسترده انجام داد: یکی در آمریکا و دو مورد در لهستان. در تمامی این پیمایش‌ها از ابزار روانسنجی «پرسشنامه ارزش‌های فردی شوارتز» (Schwartz Portrait Values Questionnaire) استفاده شد که به شناسایی ارزش‌های محوری برای افراد کمک می‌کند.
شوارتز معتقد بود که انسان‌ها در جوامع مختلف و فرهنگ‌های متفاوت، به مجموعه‌ای از ارزش‌های اساسی پایبندند که به رفتارها، نگرش‌ها و انتخاب‌هایشان جهت می‌دهد. او این ارزش‌ها را به ۱۰ دسته اصلی تقسیم می‌کند که هر کدام با اهداف انگیزشی خاصی در ارتباط‌ند. این ۱۰ ارزش جهانی در نظریه شوارتز عبارت‌اند از:
- خودراهبری (Self-Direction): استقلال در فکر و عمل (مثلا خلاقیت، کنجکاوی)
- تحریک‌پذیری (Stimulation): نیاز به تنوع، تازگی و چالش
- لذت‌گرایی (Hedonism): جستجوی لذت و رضایت شخصی
- موفقیت (Achievement): دستیابی به اهداف فردی، شایستگی و به رسمیت شناخته شدن
- قدرت (Power): نفوذ، کنترل بر منابع و دیگران، جایگاه اجتماعی
- امنیت (Security): ایمنی، ثبات اجتماعی و فردی
- همنوایی و همرنگی با جماعت (Conformity): پرهیز از نقض هنجارها و انتظارات اجتماعی
- سنت (Tradition): احترام به رسوم و باورهای فرهنگی یا مذهبی
- خیرخواهی (Benevolence): توجه به رفاه دیگران، به‌ویژه اطرافیان نزدیک
- جهان‌شمولی (Universalism): درک، تحمل، محافظت از طبیعت و انسان‌ها
شرکت‌کنندگان در این مطالعه ابتدا نوع رژیم غذایی‌شان را مشخص کردند و سپس گویی مقابل آینه قرار گرفته‌اند، درباره خود به گزاره‌هایی مانند «او دوست دارد کارها را به روش خودش انجام دهد»، «ثروتمند بودن برایش مهم است. او می‌خواهد پول زیادی داشته باشد» و... امتیاز دادند.
در برخی موارد، نتایج بسیار شگفت‌انگیز و برخلاف انتظار یا برداشت‌های متعارف بودند.
در مجموع افراد وگان یا گیاهخوار مطلق (افرادی که هیچ‌گونه محصول حیوانی مصرف نمی‌کنند) به ارزش‌هایی مانند امنیت، سنت و همرنگی با جماعت یا پیروی از قوانین و دستورالعمل‌ها، در خود امتیاز کمتری دادند. عجیب‌تر اینکه گیاهخواران (vegetarian) به ارزش‌های مربوط به تحریک‌پذیری، موفقیت و قدرت، گرایش بیشتری داشتند؛ این یعنی آن‌ها بیشتر به دنبال چالش، موفقیت و حتی کنترل و قدرت‌اند.
مطالعات قبلی وگان‌ها را افرادی اجتماعی‌تر و مهربان‌تر معرفی کرده بودند، اما از مطالعه نزلک، نتایجی برعکس به دست آمد و نشان داد که انگیزه آن‌ها بیشتر موفقیت شخصی است و بنابراین رشد فردی خود را بیشتر از دیگران در اولویت قرار دهند.
به‌طور خاص، گیاهخواران لهستانی که در این مطالعه شرکت کرده بودند، کمتر از دیگران دغدغه محیط‌زیست را دلیل اصلی خود برای نخوردن گوشت بیان کردند. در مقابل، وگان‌های آمریکایی بیشتر به آسیب‌های زیست‌محیطی توجه داشتند و دلیل اکثر آن‌ها برای پرهیز از مصرف گوشت این بود.
این مطالعه همچنین نشان داد که زنان بیشتر از مردان تمایل دارند گیاهخوار شوند. از طرفی طبق بسیاری از مطالعات روانشناسی، زنان معمولا در ویژگی‌هایی مانند تطابق‌پذیری و همرنگی با جماعت، نمرات بالاتری کسب می‌کنند، با این حال، زنان گیاهخوار با این تصویر مطابقت نداشتند.
در ایالات متحده، گیاهخواران بیشتر تمایل دارند که به ارزش «جهان‌شمول‌گرایی» (یعنی دلسوزی برای دیگران و محیط‌زیست) توجه دارند اما در لهستان، این نمرات این ارزش پایین‌تر بود. این تفاوت‌ها را می‌توان با اختلافات فرهنگی میان گیاهخواران در کشورهای مختلف توضیح داد. در لهستان، جایی که گیاهخواری هنوز زیاد جا نیفتاده، کنار گذاشتن گوشت ممکن است به ذهنیتی مستقل‌تر نیاز داشته باشد، اما در ایالات متحده چنین شکافی وجود ندارد.
