نخستین صندوق پروژه نیروگاه خورشیدی با هدف احداث سه نیروگاه ۲۰ مگاواتی در استان سیستان و بلوچستان، طی مراسمی با حضور جمعی از مدیران و مسئولان حوزه بازار سرمایه و انرژی، توسط گروه مالی فارابی معرفی شد تا گامی در راستای کاهش مشکلات بخش انرژی و ناترازی تولید و مصرف برداشته شود.
در نشست تخصصی “بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در نخستین صندوق پروژه نیروگاه خورشیدی ” که در محل شرکت بورس تهران برگزار شد، موسس و رئیس هیات مدیره گروه مالی فارابی، مدیرعامل شرکت بورس تهران، رئیس هیات مدیره انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر، معاون برنامه‌ریزی و نوآوری ساتبا و سایر فعالان و صاحب‌نظران به ارائه توضیح درباره ساختار صندوق، پیش‌بینی‌ها و آینده سرمایه‌گذاری در این حوزه پرداختند.
محمود گودرزی، مدیرعامل شرکت بورس تهران در این مراسم ضمن اشاره به نقش پیشگام گروه مالی فارابی در طراحی نخستین صندوق پروژه خورشیدی کشور بیان کرد: «رسالت اساسی نهادهای مالی در بازار سرمایه، تأمین مالی نیازهای اساسی کشور از طریق این بازار است. تأمین مالی صندوق پروژه‌ها چند سالی است که در بورس آغاز شده و با وجود برخی موانع، بورس تهران همواره پیشگام ایده‌های نوآورانه بوده است.»
گودرزی با اشاره به طرح‌هایی برای تسریع توسعه سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک افزود: «طبق ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانش‌بنیان، تمامی بنگاه‌هایی که مصرف انرژی آن‌ها بیش از یک مگاوات است، موظف هستند تا سقف پنج درصد در حوزه انرژی سرمایه‌گذاری کنند. در غیر این صورت، مشمول پرداخت جریمه‌ای خواهند شد که آن نیز در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری می‌شود.»
او تأکید کرد: «بسیاری از بنگاه‌ها مشمول این قانون هستند و باید از ظرفیت قانونی برای توسعه انرژی‌های پاک بهره‌برداری شود. این موضوع در صندوق پروژه و شرکت‌های سهامی عام پروژه در حوزه تجدیدپذیر هم باید اجرایی شود که می‌تواند تحول مهمی در نحوه تأمین مالی این صندوق‌ها باشد.» مدیرعامل بورس تهران با بیان اینکه بورس تهران در کنار گروه مالی فارابی خواهد بود، اظهار امیدواری کرد: «ان‌شاءالله شاهد ورود صندوق‌های جدید برای رفع مشکل ناترازی برق در کشور باشیم.»
گودرزی همچنین تصریح کرد: «با توجه به جذابیت سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، امیدواریم صندوق پروژه گروه مالی فارابی با استقبال سرمایه‌گذاران روبه‌رو شود و پذیره‌نویسی خوبی شکل بگیرد.»
رحمان بابازاده، بنیان‌گذار و رئیس هیئت مدیره گروه مالی فارابی، در این مراسم با معرفی نخستین صندوق پروژه نیروگاه خورشیدی کشور تأکید کرد: «گروه مالی فارابی همواره سعی کرده با رویکرد توسعه‌محور، ورود به حوزه‌هایی که با چالش‌های اساسی کشور مواجه‌اند را در اولویت قرار دهد و به همین دلیل سراغ حوزه انرژی رفتیم.»
او با بیان اینکه امروز چالش انرژی و ناترازی آن از مهم‌ترین مسائل کشور است، خاطرنشان کرد: «حل این مسأله نیازمند سرمایه‌گذاری گسترده است. با همکاری سایر نهادها توانستیم در مدت کوتاهی بستر مشارکت مردم در سرمایه‌گذاری انرژی‌های پاک را فراهم کنیم و راه‌اندازی صندوق پروژه راهبرد انرژی فردا، گامی در همین راستا است که می‌تواند نقش مؤثری در تأمین مالی پروژه‌های زیربنایی کشور ایفا کند.»
بابازاده ادامه داد: «این پروژه با هدف احداث سه نیروگاه خورشیدی در استان سیستان و بلوچستان، یکی از مناطق با بیشترین میزان تابش آفتاب در کشور تعریف شده است و می‌تواند نقطه عطفی محسوب شود. گروه مالی فارابی بنا دارد به اندازه سهم خود، گرهی از مشکلات کشور بگشاید؛ بیایید به جای لعنت به تاریکی، شمعی روشن کنیم.»
داوود مددی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر در ادامه این مراسم ضمن ارائه آمار، به کمبود ۱۷ هزار و ۵۰۰ مگاوات انرژی در سال گذشته اشاره کرد و افزود: «برای جبران این کسری باید ۲۵ هزار مگاوات برق تولید شود که تحقق این هدف نیازمند سرمایه‌گذاری گسترده است.»
مددی همچنین گفت: «براساس پیش‌بینی‌های بخش برق، طی ۲۰ سال آینده نیز به ۲۰۲ هزار مگاوات برق نیاز داریم که فاصله فعلی با این عدد بسیار زیاد است. در سایر بخش‌ها نیز مشکلات مشابهی وجود دارد. در حال حاضر ۸۵ درصد نیروگاه‌های حرارتی کشور از گاز تغذیه می‌کنند که سهمی معادل ۳۱ درصد گاز کشور را به خود اختصاص داده‌اند. با این حال، کشور با ناترازی گاز هم مواجه شده و براساس آخرین بررسی‌ها، کسری گاز پیش‌بینی شده برای سال ۱۴۰۶ که ۳۷۳ میلیون مترمکعب در روز بود، زودتر از موعد رخ داد و سال گذشته کشور با ۳۰۰ میلیون مترمکعب کسری روزانه مواجه بود.»
او تصریح کرد: «رفع این کسری‌ها نیاز به منابع مالی دارد و خوشبختانه با اقدامات انجام شده، بورس انرژی راه‌اندازی شد و سرمایه‌گذاران جذب بازار انرژی‌های تجدیدپذیر شدند. افزون بر این، مقررات مناسبی در مجلس مصوب و دستورالعمل‌هایی از سوی وزارت نیرو صادر شده است.»
مددی افزود: «در مدت کوتاه فعالیت بورس انرژی، تا امروز ۷۹۷ میلیون کیلووات‌ساعت در تابلوی سبز بورس انرژی برق فروخته شده است. با توجه به نیاز کشور و حمایت دولت، آینده روشنی برای سرمایه‌گذاران حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر متصور هستیم که این امر به نفع کشور نیز خواهد بود.»
امیر دودابی‌نژاد، معاون برنامه‌ریزی و نوآوری ساتبا، نیز در این مراسم راه‌اندازی نخستین صندوق پروژه را یک مزیت مهم دانست و گفت: «در حال حاضر، مهم‌ترین گلوگاه اجرای پروژه‌های انرژی و تجدیدپذیر بحث تأمین مالی است. یکی از ظرفیت‌های مهمی که تاکنون در حوزه انرژی کمتر مورد توجه قرار گرفته، استفاده از بازار سرمایه و ابزارهایی نظیر صندوق پروژه است.»
او اظهار امیدواری کرد: «با ورود نخستین صندوق پروژه، شاهد تحولات مطلوبی در این حوزه باشیم و بتوان اعداد بزرگی را از این طریق تجهیز کرد. ساتبا برای رشد و توسعه این بخش، آمادگی هرگونه همکاری و حمایت را دارد.»
احمد خلج، مدیر تأمین مالی سبدگردان فارابی، در این مراسم با اشاره به ناترازی انرژی در کشور و استناد به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: «تا پایان برنامه ششم توسعه، رشد ظرفیت برق سالانه حدود دو درصد و رشد تقاضا شش درصد بوده است، به همین دلیل در اوج مصرف برق امسال حدود ۱۸ تا ۲۰ هزار مگاوات کمبود و ناترازی شاهد بودیم.»
وی ادامه داد: «گروه مالی فارابی در این صندوق سراغ نیروگاه خورشیدی رفت؛ چراکه طی سال‌های اخیر با پیشرفت فنی در تولید پنل‌های خورشیدی، قیمت تجهیزات کاهش چشمگیری یافته و همچنین سیاست‌های دولت موجب افزایش صرفه اقتصادی این پروژه‌ها شده است. همچنین نیروگاه خورشیدی به منبع انرژی دیگری وابسته نیست و همین مزیت‌ها فارابی را به اتخاذ این تصمیم رساند.»
خلج درباره هدف این صندوق توضیح داد: «هدف، تأمین مالی احداث یک نیروگاه ۶۰ مگاواتی در قالب سه نیروگاه ۲۰ مگاواتی در شهرهای خاش، گوهرکوه و میرجاوه در شمال استان سیستان و بلوچستان است که سرمایه ثابت مورد نیاز آن حدود ۱۸۵۰ میلیارد تومان و مدت زمان بازگشت سرمایه آن زیر سه سال پیش‌بینی شده است.»
او افزود: «امیدواریم با اجرای طرح، گامی در جهت رفع ناترازی برق برداشته شود و بازدهی مناسبی برای سرمایه‌گذاران ایجاد گردد. حمایت از این صندوق و ابزارهای مشابه، رسالت اصلی بازار سرمایه است. زمانی می‌توان گفت بازار سرمایه به کارکرد اصلی خود رسیده که به تأمین مالی بخش واقعی اقتصاد کمک کند. این صندوق گام نخست است و انتظار داریم در آینده شاهد صندوق پروژه‌های بیشتر باشیم.»
