با حضور مارتین اسکورسیزی، نمایش ویژه «کوندان» که فیلم زندگینامه‌ای از سال‌های اولیه زندگی دالایی‌لاما و نامزد اسکار ۱۹۹۷ است، به صورت ۳۵ میلی‌متری در جشنواره فیلم ترایبکا امسال برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ورلد آف ریل، فیلم «کوندان» مارتین اسکورسیزی با مراسمی ویژه برای گرامیداشت نودمین سال تولد دالایی لاما، در جشنواره ترایبکا برگزار شد.
اسکورسیزی با ساخت «کوندان» وارد قلمرو ناآشنایی شد و فیلم با توجه چندان منتقدان مواجه نشد و جوایز مهمی را هم به دست نیاورد زیرا طرفداران این کارگردان انتظار یک درام جنایی دیگر به سبک «کازینو» را داشتند که ۲ سال پیشتر اکران شده بود.
برخلاف فیلم‌های معمول اسکورسیزی، «کوندان» یک پروژه عمیقا شخصی و معنوی بود که زندگی چهاردهمین دالایی لاما و تلاش‌های وی برای رهبری تبت در بحبوحه فشار فزاینده چین را روایت می‌کرد. این فیلم به دلیل لحن تأمل‌برانگیز و سبک بصری چشمگیرش به سرعت به یک مسئله در سیاست بین‌الملل بدل شد و دولت چین را که به دالایی لاما به عنوان یک تهدید جدایی‌طلبانه و سیاسی نگاه می‌کند، خشمگین کرد.
از همان زمان انتشار خبر شروع فیلمبرداری اسکورسیزی در سال ۱۹۹۶، سفارت چین با دیزنی، توزیع‌کننده فیلم، تماس گرفت و مخالفت قاطع خود را ابراز فیلم را توهینی به حاکمیت چین خواند.
مایکل آیزنر مدیرعامل وقت دیزنی، در مصاحبه‌ای با نیویورک تایمز اذعان کرد که واکنش شدید بلافاصله شکل گرفته و گفت: همه تجارت ما در چین یک شبه متوقف شد. طبق گزارش‌ها، از آن زمان، ورود خود اسکورسیزی به چین ممنوع شده است.
سال ۱۹۹۸، آیزنر با ژو رونگجی نخست‌وزیر چین، ملاقات و تلاش کرد تا تأثیر فیلم را کم‌اهمیت جلوه دهد و گفت «خبر بد این است که فیلم ساخته شده؛ خبر خوب این است که هیچ‌کس آن را تماشا نکرده است». وی حتی عذرخواهی کرد و قول داد که چنین حوادثی دیگر تکرار نخواهد شد.
ماجرا به اینجا ختم نشد. چین امتیاز بیشتر می‌خواست و با مجبور کردن دیزنی به خرید حق پخش ۲ فیلم چینی و استخدام یک گروه چینی برای کمک به تبلیغ «مولان» در اروپا، به سلطه خود بر این شرکت ادامه داد.
حالا ۲۷ سال پس از ساخته شدن «کوندان»، دیزنی هنوز آن را در گاوصندوق نگه می‌دارد و هیچ‌کس اجازه تماشای آن را ندارد. این فیلم در هیچ جا، حتی سرویس‌های پخش آنلاین در دسترس نیست و حتی نسخه‌های فیزیکی آن نیز کمیاب است و بیشتر نسخه‌های بلوری آن در آمریکا با عنوان «در حال حاضر در دسترس نیستند» فهرست شده‌اند و آنچه احتمالا از کشورهای دیگر وارد آمریکا شود، تنها گزینه تماشای فیلم برای مشتاقان تماشای آن است.
اکنون این فیلم با حضور نزدیک به ۵۰۰ شرکت کننده در ترایبکا به نمایش درآمد تا نودمین سالگرد تولد دالایی لاما را گرامی بدارد.
در این مراسم اسکورسیزی برای گفتن تبریک تولد به دالایی لاما روی صحنه رفت و درباره اینکه چگونه ساخت این فیلم عمیقا زندگی او را شکل داد، حرف زد. اندیشه‌های صادقانه وی تشویق حضار را به همراه داشت و بسیاری از حضار را به وضوح تحت تأثیر قرار داد.
به گزارش تبت نت، این برنامه همچنین میزبان شماری از اعضای خانواده ملیسا متیسون فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده فقید فیلم «کوندان»، جیگمه گیر (پسر ریچارد گیر بازیگر)، مایکل ایمپریولی بازیگر فیلم، لیزا رینزلر فیلمبردار و تلما شون‌میکر تدوینگر همیشگی اسکورسیزی بود. چندین بازیگر تبتی فیلم نیز در این جشن حضور داشتند.
ورودی سینما با تصاویری از دالایی لاما، پرچم‌های رنگارنگ دعا، چیدمان‌های سنتی پنج نذری تبتی آذین شده بود.
در این مراسم همچنین از جولای ۲۰۲۵ تا جولای ۲۰۲۶ به عنوان «سال شفقت» بین‌المللی یاد شد تا تولد دالایی لاما را گرامی بدارند.
جین روزنتال یکی از بنیانگذاران جشنواره ترایبکا، این رویداد را با صحبت درباره تأثیر عمیق فیلم و تبریک گفتن نودمین سال تولد دالایی لاما آغاز کرد و از «خیزش شفقت»، یک کمپین جهانی برای تبت یاد کرد و افزود: ما مفتخریم که به عنوان محور این تلاش خدمت می‌کنیم، زیرا «کوندان» چیزی بیش از یک فیلم است، این فیلم تأملی بر ایمان، تبعید و قدرت خاموش برای حفظ هویت در مواجهه با حذف است.
نمایش ویژه فیلم ممنوعه مارتین اسکورسیزی در جشنواره ترایبکا
اسکورسیزی گفت: ساخت فیلم «کوندان» زندگی من را از جهات مختلف به سمت بهتر شدن تغییر داد و همه چیز با ملیسا (متیسون) شروع شد که در اینجا برادرش دیرک و فرزندانش مالکوم و جورجیا فورد نماینده او هستند.
ساخت فیلم «کوندان» برای اسکورسیزی، یک کاتولیک رومی که چند سال قبل برای فیلم «آخرین وسوسه مسیح» (۱۹۸۸) با جنجال‌های مذهبی روبه‌رو و حتی تهدید به مرگ شده بود، یک سفر معنوی عمیق بود.
متیسون که فیلمنامه «ای.تی. موجود فرازمینی» (۱۹۸۲) استیون اسپیلبرگ را نوشته بود، فیلمنامه «کوندان» را به اسکورسیزی داد و کارگردان را در مسیری قرار داد که آن را «اکتشاف معنوی» خود توصیف می‌کرد.
اسکورسیزی پس از مشورت با دالایی لاما در جلسه‌ای در خانه متیسون در وایومینگ، فیلمنامه را با متیسون نهایی کرد و بر اصالت و احترام پروژه تأکید کرد اما تولید این فیلم همان قدر که موضوعش برای چین حساس بود، چالش برانگیز نیز بود.
اسکورسیزی که بعدا پیش از ساخت فیلم برای ملاقات مجدد با دالایی لاما به دارامسالا هند سفر کرد، ابتدا قصد داشت فیلم را در مکان‌های مختلفی در هند فیلمبرداری کند، اما تیم با بوروکراسی فراوان، در نهایت در مراکش که اسکورسیزی فیلم «آخرین وسوسه مسیح» را فیلمبرداری کرده بود، ساخته شد.
با استفاده از صحرای شمالی و کوه‌های اطلس، همراه دکورهای ویژه برای به تصویر کشیدن کاخ‌های زمستانی و تابستانی دالایی لاما، کاخ پوتالا و نوربولینگکا، و خیابان‌های لهاسا، پایتخت تبت، گروه با دقت و وسواس، تصویری قانع‌کننده از تبت در مراکش خلق کردند و صدها تبتی، از جمله راهبان صومعه نامگیال دالایی لاما و اجراکنندگانی از موسسه هنرهای نمایشی تبت در دارامسالا، به مراکش سفر کردند و در کنار گروهی چندزبانه از بیش از ۶ کشور مختلف کار کردند.
نمایش فیلم در ترایبکا یکی از اولین رویدادهای تور جهانی «خیزش شفقت» است؛ جنبشی جهانی که توسط گروه مدافع مستقر در واشنگتن، «کمپین بین‌المللی برای تبت» برای جشن گرفتن نودمین سالگرد تولد دالایی لاما و دیدگاه او در مورد جهانی دلسوزتر، راه‌اندازی شده است.
جشنواره ترایبکای امسال تا ۱۵ ژوئن ادامه دارد.
