در حالی که جمعیت بزرگی از کارگران افغانستانی طی چهار دهه اخیر در بازار کار ایران حضور دارند، هنوز سازوکار مشخصی برای بیمه و تأمین اجتماعی این مهاجران تدوین نشده است؛ موضوعی که به گفته کارشناسان، هم به تضعیف حقوق کارگران ایرانی انجامیده و هم موجب سوءاستفاده برخی کارفرمایان از خلأهای قانونی شده است.
علی حیدری، رئیس کارگروه رفاه و تأمین اجتماعی مجمع تشخیص مصلحت نظام، با انتقاد از وضعیت موجود گفت: «۴۰ سال است که افغانستانی‌ها در ایران زندگی و کار می‌کنند، اما همچنان برای بیمه و وضعیت کار آن‌ها فکری نشده است.»
او افزود: «کارفرمایان برای فرار از پرداخت حق بیمه و تعهدات قانونی، ترجیح می‌دهند از نیروی کار افغانستانی استفاده کنند. این مهاجران معمولاً خواهان بیمه نیستند یا اطلاعی از حقوق خود ندارند، و همین مسئله به نوعی رقابت ناعادلانه با کارگران ایرانی دامن زده است.»
حیدری هشدار داد که ادامه این روند، هم بازار کار داخلی را دچار مشکل می‌کند و هم موجب تثبیت اشتغال غیررسمی و بدون حمایت اجتماعی در کشور می‌شود. به گفته او، عدم رسیدگی به وضعیت بیمه‌ای کارگران خارجی به نوعی «حاشیه‌نشینی شغلی» در ساختار اقتصاد ایران دامن زده است.
