به گزارش همشهری آنلاین، یک مطالعه جدید ادعا میکند که جمعیت واقعی انسانها بر روی کره زمین ممکن است بسیار بیشتر از برآوردهای رسمی باشد، بهویژه در مناطق روستایی که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفتهاند.
به نقل از پاپیولر مکانیکس، یک مطالعه علمی جدید ادعا میکند تعداد واقعی انسانهایی که بر روی کره زمین زندگی میکنند، ممکن است بهطور چشمگیری بیشتر از آمارهای رسمی کنونی باشد. این یافته میتواند برداشت ما از توزیع جمعیت و سیاستگذاریهای جهانی را به کلی دگرگون کند. در حال حاضر، برآوردهای جهانی جمعیت انسانها را حدود ۸.۲ میلیارد نفر اعلام میکنند؛ اما طبق مطالعهای جدید توسط یوزیاس لنگ-ریتر، پژوهشگر پسادکتری در دانشگاه آلتو فنلاند، ممکن است این آمارها جمعیت مناطق روستایی را بهطور قابل توجهی کمتر از واقعیت نشان داده باشند.
به گفته لنگ-ریتر، «ما از این موضوع شگفتزده شدیم که جمعیت واقعی ساکن در مناطق روستایی بسیار بیشتر از چیزی است که در دادههای جهانی ثبت شده است. بسته به نوع پایگاه داده، جمعیت روستایی در دوره مورد بررسی بین ۵۳ تا ۸۴ درصد کمتر از میزان واقعی تخمین زده شده بود.» او در بیانیهای خبری افزود: «این نتایج قابلتوجهاند، چرا که این پایگاههای داده مبنای هزاران مطالعه و تصمیمگیری در سطح جهانی بودهاند، اما دقت آنها تاکنون بهطور نظاممند ارزیابی نشده است.»
اما چگونه میتوان دقت دادههای جمعیتی جهانی را بررسی کرد؟ لنگ-ریتر با پیشزمینهای در حوزه مدیریت منابع آب، به دادههایی متوسل شد که از پروژههای سدسازی در مناطق روستایی بهدست آمده بودند؛ حدود ۳۰۰ پروژه در ۳۵ کشور جهان، مربوط به سالهای ۱۹۷۵ تا ۲۰۱۰. دادههای حاصل از این پروژهها شامل شمارشهای دقیقتری از جمعیت مناطقی است که برای ساخت سدها زیر آب رفتهاند و ساکنانشان جابهجا شدهاند.
وی توضیح داد: «هنگامی که سد ساخته میشود، مناطق وسیعی غرق آب میشوند و افراد نیاز به جابهجایی پیدا میکنند. چون شرکتهای سدسازی موظف به پرداخت غرامت به ساکنان هستند، این جمعیتها معمولاً با دقت بسیار بالایی شمارش میشوند. برخلاف دادههای جهانی جمعیتی که اغلب دچار سوگیری ناشی از مرزهای اداریاند، این ارزیابیهای محلی تصویر دقیقتری از جمعیت ارائه میدهند. ما این دادهها را با تصاویر ماهوارهای ترکیب کردیم تا به نتایجی دقیقتر برسیم.»
دادههای مورد استفاده در این مطالعه با اطلاعات پایگاههای جهانی مانند WorldPop، GWP، GRUMP، LandScan و GHS-POP مقایسه شدند که اغلب بهعنوان منابع معتبر برای برآورد جمعیت استفاده میشوند. یکی از دلایل احتمالی این ناهماهنگیها، کمبود منابع در بسیاری از کشورها برای انجام سرشماریهای دقیق در مناطق دورافتاده و روستایی است. دشواری در دسترسی به این مناطق نیز بر خطاهای آماری میافزاید. اگر جمعیت روستایی در سطح جهانی بهطور سیستماتیک کمتر از واقعیت برآورد شده باشد، ممکن است پیامدهای جدی برای سیاستگذاریهای مبتنی بر جمعیت در پی داشته باشد.
اطلاعات سرشماری نقش کلیدی در تخصیص منابع، خدمات عمومی، برنامههای توسعه و حتی نمایندگی سیاسی ایفا میکنند. با این حال، برخی کارشناسان نسبت به این یافتهها با دیده تردید مینگرند. استوارت گیتل-بَستِن از دانشگاه علم و فناوری هنگکنگ عنوان کرده است گرچه سرمایهگذاری بیشتر در جمعآوری دادههای روستایی میتواند مفید باشد، اما احتمال اینکه چند میلیارد انسان از شمارشهای جهانی جا مانده باشند «بسیار بعید» است. او تأکید کرد: «اگر واقعاً این میزان جمعیت نادیده گرفته شده باشد، با یک خبر جهانی بزرگ مواجهایم که با دههها داده و هزاران مطالعه تناقض خواهد داشت.»
او همچنین افزود که در جمعآوری دادههای جمعیتی، گاهی ممکن است چند صد یا حتی چند هزار نفر از قلم بیفتند، اما اگر چند میلیون یا میلیارد نفر دیده نشوند، اساس فهم ما از پراکندگی انسانها بر روی زمین زیر سؤال خواهد رفت. از نظر وی، برای پذیرفتن چنین بازنگری بنیادینی در دادههای آماری، شواهد بیشتری نیاز است. در مجموع، این تحقیق اگرچه لزوماً به معنای اشتباه بودن همه برآوردهای جمعیتی نیست، اما هشدار میدهد که شاید نگاه ما به جمعیت جهانی، بهویژه در مناطق کمتر توسعهیافته و روستایی، نیاز به بازبینی و دقت بیشتری داشته باشد. اگر این یافتهها تأیید شوند، نهتنها سیاستگذاران جهانی، بلکه سازمانهای کمکرسان، نهادهای توسعهای و حتی محققان علوم اجتماعی باید مدلهای خود را مورد بازنگری قرار دهند.
منبع: فرارو