سال گذشته، دانشمندان یک انفجار قدرتمند از امواج رادیویی را شناسایی کردند که از درون کهکشان ما سرچشمه گرفته بود. اکنون، اخترشناسان معتقدند که این پالس از یک ماهواره قدیمی ناسا به نام Relay 2 آمده — اما هنوز نمی‌دانند چگونه این اتفاق افتاده است.
ماهواره Relay 2 (ریلِی ۲) در سال ۱۹۶۴ (۱۳۴۳ شمسی) به فضا پرتاب شد، اما در سال ۱۹۶۷ (۱۳۴۶) به دلیل از کار افتادن دو ترانسپوندر داخلی، ارتباطش با زمین قطع شد. ترانسپوندر دستگاهی است که سیگنال‌ها را دریافت، تقویت و دوباره ارسال می‌کند. این دستگاه معمولاً در ماهواره‌ها برای مخابرات به کار می‌رود.
حالا، تقریباً ۶۰ سال بعد، در تابستان ۲۰۲۴، این ماهواره سیگنالی غیرمنتظره ارسال کرده است.
کلنسی جیمز (Clancy James)، استاد دانشگاه کرتین استرالیا و نویسنده اصلی این تحقیق، به نشریه New Scientist گفت: «این یک پالس رادیویی باورنکردنی و قدرتمند بود که برای مدت بسیار کوتاهی از هر چیز دیگری در آسمان درخشان‌تر بود.»
این پالس تنها ۳۰ نانوثانیه طول کشید — و با هیچ‌کدام از سیستم‌های ماهواره مرده تطابق نداشت، بنابراین احتمال اینکه یک سیگنال برنامه‌ریزی‌شده باشد رد شد.
به گفته پژوهشگران، احتمالاً این پالس یا بر اثر برخورد یک میکرومتروریت به بدنه ماهواره یا به دلیل تجمع بار الکتریکی روی سطح آن ایجاد شده است. میکرومتروریت‌ها ذرات بسیار ریزی از گرد و غبار فضایی هستند که با سرعت بالا در فضا حرکت می‌کنند و می‌توانند به اجسام فضایی برخورد کنند. بااین‌حال، هنوز دقیقا مشخص نیست علت این پالس قدرتمند چیست.
پژوهشگران این پالس عجیب را زمانی شناسایی کردند که با استفاده از تلسکوپ رادیویی ASKAP در غرب استرالیا درحال اسکن آسمان برای یافتن انفجارهای رادیویی بودند. این تلسکوپ از ۳۶ آنتن بشقابی همسان تشکیل شده است. ASKAP یا Australian Square Kilometer Array Pathfinder تلسکوپ رادیویی قدرتمند استرالیایی است که بخشی از پروژه جهانی «آرایه کیلومتر مربعی» است و برای بررسی منابع امواج رادیویی در فضا به کار می‌رود.
انفجارهای رادیویی فوران‌هایی شدید از امواج رادیویی هستند که می‌توانند در کسری از ثانیه، انرژی معادل انرژی سه‌روزه خورشید را آزاد کنند. این انفجارها معمولاً از کهکشان‌های دوردست — به‌ویژه کهکشان‌های نادر و بسیار بزرگ — سرچشمه می‌گیرند.
اما سیگنالی که جیمز و همکارانش در تابستان ۲۰۲۴ دریافت کردند، از کهکشان‌های دور نبود، بلکه از کهکشان راه شیری آمد. این پالس آن‌قدر به زمین نزدیک بود که تلسکوپ ASKAP نتوانست روی آن فوکوس کند، مشابه زمانی که دوربین موبایل نمی‌تواند روی یک جسم خیلی نزدیک تمرکز کند.
