بازار سهام تهران پس از ۹ روز کاری تعطیلی، در حالی فعالیت خود را از سر گرفت که در دو روز نخست بازگشایی، شاخص کل با سقوطی سنگین مواجه شد.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک؛ طی این مدت دو روزه، بازار سرمایه شاهد سقوط بیش از ۱۴۰ هزار واحدی شاخص کل بورس بوده است؛ اتفاقی که باعث شد شاخص کل از سطح ۳ میلیون واحد فاصله گرفته و به محدوده ۲ میلیون و ۸۴۴ هزار واحد برسد.
نکته قابل توجه این است که روند نزولی بازار سرمایه تنها محدود به این دو روز نبوده است. بررسی داده‌ها نشان می‌دهد آخرین رشد شاخص کل بورس به ۱۲ خرداد بازمی‌گردد و طی نزدیک به یک ماه گذشته، بورس روندی منفی و بازدهی نامطلوب را تجربه کرده است.
در این میان، تصمیم تعطیلی ۹ روزه بورس که در پی تنش‌های اخیر و تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک ایران اعمال شد، با هدف جلوگیری از تشدید ریزش در فضای ملتهب گرفته شد، اما بازگشایی بازار در شرایطی انجام شد که نه تنها موجب بهبود اوضاع نشد، بلکه با افت شدیدتر شاخص مواجه بود، به گونه‌ای که بیش از ۶۲ هزار واحد ریزش در روز نخست و نزدیک به ۷۸ هزار واحد در روز دوم به ثبت رسیده است.
این وضعیت قرمز در بازار سرمایه باعث افزایش انتقادات میلیون‌ها سهامدار نسبت به عملکرد و تصمیم‌گیری‌های سازمان بورس شده است. این در شرایطی است که حجت‌الله صیدی، رئیس سازمان بورس، در واکنش به این انتقادات اعلام کرده است که تصمیم‌گیری برای بازگشایی بازار دشوار بوده و در قالب سه سناریو به وزیر اقتصاد پیشنهاد شده است. طبق گفته صیدی، تمامی اعضای شورای‌عالی بورس با سناریوی اول یعنی بازگشایی بازار با تمهیدات حمایتی، موافقت کردند.
اما سناریوی اول دقیقاً چه بود؟
سناریوی نخست بر بازگشایی بازار تحت شرایطی خاص استوار بود. طبق اظهارات رئیس سازمان بورس، این سناریو مشروط به اجرای چند اقدام حمایتی مشخص، از جمله: عرضه‌نکردن سهام حقوقی‌ها در بازار، دریافت خط اعتباری صندوق‌های تثبیت و توسعه بود.
در واقع، سازمان بورس بازگشایی بازار را به شرط تحقق این اقدامات پیشنهاد داده بود. اما سوال اصلی اینجاست: اگر قرار بود هیچ‌یک از این حمایت‌ها در زمان بازگشایی عملی نشود، چرا بازار در این شرایط بحرانی بازگشایی شد؟
بازار سرمایه در دو روز گذشته سقوطی کم‌سابقه را تجربه کرده و نه تنها هیچ نشانی از حمایت دیده نشده، بلکه حتی فشار فروش گسترده و قفل شدن صف‌های فروش، موجب تخریب بیشتر اعتماد عمومی شده است.
آقای صیدی؛ آیا بهتر نبود پیش از صدور مجوز بازگشایی بازار، سازمان بورس از اجرایی شدن پیش‌شرط‌های حمایتی سناریوی اول اطمینان کامل حاصل می‌کرد؟ آیا بازگشایی بدون تحقق این الزامات، نه‌تنها تصمیمی غیرمسئولانه بلکه واگذاری یک بازار بی‌پناه به سقوط آزاد نبوده است؟ چه کسی پاسخگوی ضرر و زیان به سهامداران است؟
در حالی‌که رئیس سازمان بورس تاکید کرده بود که نباید اجازه داده شود سهام شرکت‌ها وارد صف فروش شوند، داده‌های معاملاتی بازار نشان می‌دهد که عملاً سهم‌های بسیاری بدون حمایت در صف‌های فروش قفل شده‌اند.
سکوت مدنی زاده به عنوان رئیس شورای‌عالی بورس در برابر این شرایط، نگرانی‌ها را افزایش داده است. هنوز مشخص نیست که آیا اقدام جدی برای تغییر در رأس سازمان بورس و بازبینی سیاست‌های فعلی در دستور کار قرار دارد یا خیر. در شرایطی که سهامداران هر روز با ضرر‌های بیشتر مواجه‌اند، انتظار برای پاسخگویی و شفاف‌سازی مسئولان اقتصادی دولت همچنان پابرجاست.
