دیروز (۲۸ ژوئن) سالروز تولد ایلان ماسک بود و ثروتمندترین فرد جهان وارد پنجاهوچهارمین سال زندگیاش شد. از تسلا گرفته تا اسپیسایکس، ماسک با ایدههای بلندپروازانهاش مرزهای علم و فناوری را جابهجا کرده است و در این مطلب به مهمترین دستاوردها و موفقیتهای او میپردازیم.
«ایلان ریو ماسک» (Elon Reeve Musk) 28 ژوئن 1971 در پرتوریا، پایتخت اجرایی و اداری آفریقای جنوبی، به دنیا آمد. او اکنون با شرکتهایی ازجمله تسلا، اسپیسایکس، X، نورالینک و xAI شناخته میشود.
از سال 2021 ماسک ثروتمندترین فرد جهان بوده و فقط مدتهای کوتاهی، جایگاه اول را به دیگران واگذار کرده است. درحالحاضر، طبق تخمینهای فوربس ثروت او 409 میلیارد و 900 میلیون دلار برآورد شده است.
ماسک در سالهای فعالیتش، جوایز و افتخارات متعددی کسب کرده است. نشریه تایم 4 بار او را در فهرست 100 چهره تأثیرگذار جهان قرار داد و سال 2021 «شخصیت سال» شد. در دنیای هوافضا نیز جایزه طلایی FAI (برای ساخت اولین فضاپیمای خصوصی با هدف رسیدن به مدار زمین) و افتخار عضویت در آکادمی ملی مهندسی آمریکا را از آن خود کرده است.
یکی از موفقیتهای جالب ایلان ماسک دریافت نشان افتخار دولت تایلند است که بهخاطر حضور در عملیات نجات غارنوردان تایلندی به او اعطا شده است.
ماسک از کودکی درگیر ساختن و خلق بوده و از همان سنین وارد دنیای برنامهنویسی و نرمافزار شد. در 12 سالگی، بازی ویدیویی به نام Blastar طراحی کرد و آن را به قیمت 500 دلار به مجلهای فروخت. نوآوریهای او بهمرور از نرمافزارهای ساده فراتر رفت و به خودروهای برقی، موشکهای قابلاستفاده مجدد و رؤیاهای بینسیارهای رسید.
شاید نام ماسک بیشتر از هر چیزی با تسلا گره خورده باشد؛ شرکتی که او را به نماد تحول در صنعت خودرو تبدیل کرده است. تسلا با تولید خودروهای برقی جذاب و پرشتاب، تعریف تازهای از اتومبیلهای آینده ارائه کرده است.
شرکت فضایی SpaceX که سال 2022 تأسیس شد، دیگر شرکت مهم اوست که هدف آن کاهش هزینههای سفر فضایی و تسهیل سکونت انسان در مریخ است. موشکهای قابلاستفاده مجدد این شرکت انقلاب بزرگی در صنعت حملونقل فضایی به وجود آوردهاند. اخیراً اسپیسایکس مشغول آزمایش استارشیپ، قدرتمندترین موشک ساخت بشر، بوده است.
استارلینک ازجمله پروژههای مهم شرکت فضایی ماسک است که با ارسال ماهوارهها به مدار پایین زمین، شبکه اینترنت ماهوارهای ساخته است.
ماسک سال 1999 شرکتی به نام X.com را راه انداخت که ابتدا با Confinity ادغام شد و نتیجه آن سرویس معروف پیپل (PayPal) بود؛ یکی از اولین ابزارهای پرداخت آنلاین که بعدها eBay آن را یکمیلیارد و 500 میلیون دلار خرید. سهم ماسک از این معامله 165 میلیون دلار بود.
از دیگر ایدههای درخشان او میتوان به هایپرلوپ (Hyperloop) اشاره کرد که سال 2013 معرفی شد. سیستمی شبیه قطار در لوله خلأ که میتواند مسافت لسآنجلس تا سنفرانسیسکو را در کمتر از 35 دقیقه طی کند. البته این طرح هنوز در مرحله تحقیق و توسعه است.
ماسک سال 2006 همراه 2 پسرعموی خود SolarCity را تأسیس کرد. این شرکت در حوزه نصب سیستمهای انرژی خورشیدی فعال میکند و در مدت کوتاهی به یکی از بزرگترین ارائهدهندگان این سرویس در آمریکا تبدیل شده است.
این شرکت بعدها با تسلا ادغام شد و نقش مهمی در توسعه ایستگاههای شارژ خورشیدی ایفا کرد.
سال 2016 ایلان ماسک نورالینک (Neuralink) را راه انداخت که با توسعه ایمپلنتهای مغزی دنبال راهی برای بازیابی توان افراد معلول است. ژانویه سال 2024 ماسک اعلام کرده بود ایمپلنت مغزی این شرکت اولین بار در مغز بیماری کاشته شده و او درحال بازیابی توان خود است.
تاکنون 3 بیمار ایمپلنت مغزی نورالینک را دریافت کردهاند که سومین بیمار با کمک هوش مصنوعی گراک توانسته بود دوباره حرف بزند.
سال 1401، ماسک شبکه اجتماعی توییتر را در معاملهای به ارزش 44 میلیارد دلار خرید. از آن زمان تاکنون، این شبکه اجتماعی تغییرات زیادی کرده و نام آن به ایکس (X) تغییر کرده است. البته این خرید با حواشی و واکنش منفی بسیاری از کاربران توییتر نیز مواجه شده و افراد زیادی پس از خرید ماسک، تصمیم به ترک آن گرفتند.
چند سال گذشته، با معرفی ChatGPT از OpenAI توجه شرکتهای بزرگ حوزه فناوری به هوش مصنوعی جلب شده است. ماسک که خود او نیز از مؤسسان OpenAI بوده، تصمیم گرفت در این حوزه حضور داشته باشد و شرکت هوش مصنوعی خود با نام xAI را معرفی کرد.
xAI، در رقابت با دیگر شرکتها، چتبات هوش مصنوعی Grok را معرفی کرد که در شبکه اجتماعی ایکس حضور فعالی دارد و کاربران به شیوههای مختلفی از آن استفاده میکنند. همچنین زمزمههایی از حضور گراک در تلگرام نیز شنیده میشود.
باوجود تمام حواشی ایلان ماسک شکی نیست که او از تأثیرگذارترین چهرههای قرن 21 محسوب میشود. در این مطلب، به مناسب تولد او به بخشی از دستاوردهایش خلاصه اشاره کردیم. برای آشنایی بیشتر با او میتوانید مطلب زندگینامه ایلان ماسک را مطالعه کنید.