همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: در حال حاضر دیگر زمان آن گذشته که جنگ‌ها صرفاً به اسلحه و نیروی انسانی محدود باشند؛ اکنون ربات‌ها و سیستم‌های هوشمند، فرماندهان جدید در میدان‌های جنگ شده‌اند و هوش مصنوعی به بخش جدایی‌ناپذیر دکترین نظامی تبدیل شده است. اما این تحول گسترده، چالش‌ها و نگرانی‌های مهمی هم به همراه دارد
هوش مصنوعی؛ چشم تیزبین اطلاعات نظامی
مهندس حسین مستخدمین حسینی، کارشناس و فعال حوزه هوش مصنوعی در مورد نقش و تاثیر هوش مصنوعی در صنایع نظامی از تحلیل داده‌های گسترده اطلاعاتی تا استفاده در سلاح‌های خودکار و تصمیم‌گیری‌های پیشرفته، به اهمیت هوش مصنوعی در جمع‌آوری و تحلیل داده‌های نظامی اشاره می‌کند و می‌گوید: الگوریتم‌های پیشرفته یادگیری ماشین و بینایی ماشین به ما امکان می‌دهند حجم وسیعی از داده‌ها، از تصاویر ماهواره‌ای تا ویدئوهای پهپادی و اطلاعات شبکه‌های اجتماعی را در زمان واقعی تحلیل و تهدیدات و اهداف آنها را شناسایی کنیم.
پهپادهای تهاجمی؛ ماموران بی‌وقفه جنگ
به گفته این کارشناس حوزه هوش مصنوعی، این پهپادها می‌توانند بدون دخالت مستقیم انسان، به طور مستقل هدف‌یابی، تعقیب و شلیک کنند. این یعنی تحولی بنیادین در تاکتیک‌های جنگی. همچنین می‌توان گفت ربات‌های رزمی زمینی و سامانه‌های دفاع موشکی هوشمند، نمونه‌هایی از کاربرد AI در میدان نبرد هستند.
بیشتر بخوانید:
از پهپادهای نظامی تا جنگ‌های خودکار | بازیگران اصلی میدان جنگ‌های آینده
چطور هوش مصنوعی وسائل پزشکی را دگرگون می‌کند
جنگ سایبری؛ نبرد در دنیای دیجیتال
مهندس حسینی می‌گوید هوش مصنوعی در جنگ سایبری نقشی حیاتی دارد و سیستم‌های AI می‌توانند حملات سایبری را شناسایی و به‌صورت خودکار مقابله کنند، اما درعین‌حال، این فناوری می‌تواند برای طراحی حملات پیچیده نیز به کار رود.
لجستیک هوشمند؛ فرماندهی پشت‌صحنه نبرد
او توضیح می‌دهد که هوش مصنوعی چطور زنجیره تأمین نظامی را بهینه می‌کند. در واقع AI می‌تواند نیازهای لجستیکی را پیش‌بینی کند و حمل‌ونقل، سوخت‌رسانی و توزیع مهمات را بهینه سازد که نتیجه‌اش بهره‌وری بالاتر و کاهش اتلاف منابع است.
آموزش باهوش مصنوعی؛ سربازان فردا در دنیای مجازی
این کارشناس هوش مصنوعی درباره آموزش نظامی با فناوری AI می‌گوید: شبیه‌سازهای هوشمند محیط‌های جنگی واقع‌گرایانه‌ای فراهم می‌کنند که سربازان را برای موقعیت‌های مختلف آماده می‌کنند و فرماندهان می‌توانند استراتژی‌های خود را قبل از نبرد واقعی آزمایش کنند.
تصمیم‌های سرنوشت‌ساز؛ هوش مصنوعی در فرماندهی
در واقع سیستم‌های AI می‌توانند حجم گسترده‌ای از داده‌های میدانی را تحلیل و فرماندهان را در تصمیم‌گیری‌های سریع و دقیق یاری کنند که منجر به کاهش هزینه‌های جنگ و افزایش موفقیت عملیات می‌شود.
دغدغه‌های اخلاقی و خطرات امنیتی
باوجود همه مزایا، نگرانی‌های اخلاقی درباره سلاح‌های خودمختار مرگبار هم وجود دارد. به گفته این فعال هوش مصنوعی، تصمیم به گرفتن جان انسان نباید به ماشین سپرده شود، حتی اگر آن ماشین بسیار دقیق و سریع عمل کند. این خطرات اخلاقی باید جدی گرفته شود.
این کارشناس هوش مصنوعی هشدار می‌دهد سیستم‌های AI ممکن است به دلیل نقص فنی یا هک، دچار خطا شوند. ضمن آنکه وابستگی بیش از حد به آنها می‌تواند موجب اختلال در عملیات نظامی شود. همچنین رقابت جهانی برای توسعه AI نظامی می‌تواند تنش‌ها را افزایش دهد.
قوانین جهانی؛ نیاز مبرم به نظم و نظارت بین‌المللی
حسینی معتقد است ما هنوز قوانین جامعی برای استفاده از هوش مصنوعی در جنگ نداریم و جامعه جهانی باید هرچه سریع‌تر برای تنظیم مقررات شفاف و اخلاق‌محور اقدام کند تا از بروز فجایع انسانی جلوگیری شود.
در واقع هوش مصنوعی آینده جنگ‌ها را شکل می‌دهد؛ از جمع‌آوری داده‌ها تا فرماندهی پیشرفته و آموزش نیروها. اما در کنار این پیشرفت‌ها، چالش‌های اخلاقی، امنیتی و قانونی بزرگی وجود دارد که نباید نادیده گرفته شود. هوش مصنوعی می‌تواند هم ناجی باشد و هم خطرناک‌ترین سلاح؛ آنچه تعیین‌کننده است، نحوه استفاده ما از این فناوری است. آینده‌ای روشن‌تر و امن‌تر مستلزم قوانین دقیق، نظارت اخلاقی و همکاری جهانی است تا این فناوری در خدمت صلح و پیشرفت بشریت قرار گیرد، نه ویرانی.
