به گزارش خبرنگار مهر، نادر یاراحمدی، رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور با حضور در گفتگوی خبری شبکه خبر از فرآیند بازگرداندن اتباع غیرمجاز سخن به میان آورد.
وی در این خصوص گفت: از ابتدای سال جاری تا روز گذشته تعداد ۷۱۷ هزار و ۶۵۸ نفر از اتباع را از سه مرز خروجی به کشور افغانستان فرستادیم که عمده خروج از خراسان رضوی انجام می‌شود و افراد غیرمجازی که در کشور هستند، باید کشور را در موعد مقرر ترک کنند.
یاراحمدی افزود: کسانی که بخاطر وقایع اخیر در ایران و تقارن با ماه محرم موفق نشدند خارج شوند، به ۱۹۱ دفتر در کشور دستور دادیم، اگر کسی مراجعه کرد؛ مساعدت شود تا اولین فرصت خود را از طریق اردوگاه‌هایی که ایجاد شده به مرز برسانند و از کشور خارج شوند.این چند روز ازدحام زیادی داشتیم، اما به سرعت و با استفاده از ظرفیت استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی اتباع غیر مجاز تعیین تکلیف شدند.
وی ادامه داد: موضوع حمل و نقل نیز به سرعت حل شد و محل حضور افراد با توجه به گرمایی که وجود داشت، علاوه بر ایجاد سرپناه، غذای گرم و سرد در اختیار آنها قرار گرفت.
در یک روز ۲۹ هزار نفر از کشور خارج شدند
یار احمدی بیان داشت: در یک روز ۲۹ هزار نفر خروج از کشور را داشتیم که نقطه اوج بود و الان عدد به ۱۳ هزار نفر رسیده است. خوشبختانه ظرفیت‌های مردمی نیز به کمک آمده است و هر جا که این مشکلات ایجاد می‌شود، فرهنگ اربعین به کمک می‌آید و موکب هایی ایجاد شد تا به مردم کمک شود و از رنج ازدحام کم شود.
وی بیان کرد: به کسانی که مدارک شبه قانونی دارند، اعلام شده که مشکلات مدارک خود را حل کنند. ما از ماه اسفند ۱۴۰۳ به این افراد اعلام کردیم که مدارک شما در حال باطل شدن است و تعجب می‌کنم که چرا این دوستان هیچ‌گونه تلاشی نکردند. تعدادی که به ما مراجعه کردند، در مقابل ۷۱۷ نفری که رفتند، تعداد قابل توجهی نیست.
یار احمدی بیان داشت: بخش حقوقی و کنسولی ما نیز اعلام آمادگی کرده تا برای گرفتن حق این گونه افراد که مستأجر بودند و زمان کافی برای گرفتن حق خود نداشتند، باید به کنسولگری ما یا به فرد مورد اعتماد خودش وکالت بدهد که ما بتوانیم کارهای قضائی را انجام دهیم. کسانی که پول ودیعه خود را از صاحب خانه‌ها نتوانستند در این مدت بگیرند، این وکالت نامه رسمی می‌تواند در احقاق حق این افراد کمک کند.
یاراحمدی ادامه داد: اگر اجازه بفرمائید تمرکز پیدا کنم روی موضوع سرشماری که امروز مسئله ماست. ما از همه کسانی که برگه سرشماری داشتند؛ خواهش کردیم که به دفاتر خدمات و اشتغال اتباع خارجی در کشور مراجعه کنند، که در همه استانها وجود دارد و حتی گفتیم برای اینکه ازدحام نشود، مراکز ویژه‌ای هم ایجاد کردیم. فرد باید مراجعه می‌کرد و برگه‌های سرشماری را تحویل می‌داد و زمانی را برای خروج با توافق قانونی که کردیم برای آنها تعیین می‌کردیم و آن شخص در زمان خروج باید به اردوگاه‌های ما در داخل کشور مراجعه می‌کرد تا زمینه خروج آن شخص فراهم شود.پیش‌تر از این نیز تاریخی بود و دقیقاً از ابتدای امسال این کار را انجام دادیم و در ۱۵ روز فروردین ماه بسیاری از این افراد مراجعه کردند. شاید عده‌ای مراجعه نکرده باشند که الان به خاطر شرایط فوق العاده‌ای که بوده ما اجازه می‌دهیم که دفاتر ما مجدداً این تسهیلات را در اختیار بقیه بگذارند که مراجعه کنند. البته برای اینکه جریمه نشوند، زمانشان بسیار محدود است، برای اینکه بتوانند از این فرصت استفاده کنند، من توصیه می‌کنم که مراجعه کنند که این کار انجام شود.
وی گفت: وقتی افراد به اردوگاه‌های ما مراجعه می‌کنند و برگه خروج دارند، بر اساس آن برگه خروج معرفی خواهند شد. بسیاری از این ازدحام‌ها علتش این بود و چون مسئولین ما در مراکز بازگشت مواجه می‌شدند با کسانی که بدون برنامه خصوصاً خانواده‌ها مراجعه کرده بودند، باید به سرعت به خاطر شرایط خاص از کشور خارج می‌شدند، پس اگر این مراحل را طی بکنند و بر اساس نوبت دهی‌هایی که ما انجام دادیم، مراجعه کنند؛ می‌توانند به راحتی از کشور خارج شوند.
یاراحمدی اضافه کرد: یکی از گلایه‌هایی که همواره وجود داشت، این بود که چرا برای افرادی که بعد از سال ۱۴۰۰ در شرایط اضطراری و جنگی وارد کشور شده‌اند، هیچ‌گونه مدرکی صادر نمی‌شد. خوشبختانه دولت افغانستان از سال گذشته روند صدور مدارک را آغاز کرده و امسال آن را با سرعت بیشتری پیگیری می‌کند. در حال حاضر، دولت افغانستان صدور گذرنامه برای اتباع خود در ایران را آغاز کرده و همچنین تمدید اسناد هویتی را نیز پذیرفته است و مراکز جدیدی برای تسهیل این روند در کشور اجاره شده‌اند.
توافق شده تا نمایندگانی از سوی دولت افغانستان در پیگیری‌های قضائی مشارکت کنند
یاراحمدی با اشاره به همکاری‌های جدید در حوزه پیگیری‌های حقوقی گفت: توافق شده است که نمایندگانی از سوی دولت افغانستان معرفی شوند تا در پیگیری‌های قضائی مشارکت کنند. همچنین ما اعلام کردیم که این نمایندگان می‌توانند در مراکز بازگشت حضور داشته و بر فرآیند خروج اتباع نظارت داشته باشند.
وی ادامه داد: ما و کشور افغانستان دارای اشتراکات فراوانی هستیم و چیزی برای پنهان کردن وجود ندارد. از روز اول حضورم در این مسئولیت، تأکید داشتم که همه‌چیز باید شفاف و روشن باشد.
یاراحمدی با تأکید بر ایجاد نظم در روند اقامت اتباع افغانستانی افزود: افرادی که در زمان مشخص مراجعه کرده و کارت‌های اقامت خود را تمدید کردند، هم‌اکنون به صورت قانونی در کشور حضور دارند. اشتغال مبنای جدیدی برای اقامت خواهد بود و خوشبختانه بسیاری از این افراد در حال حاضر شاغل یا محصل هستند.
در زمینه اتباع باید به سمت نظم و قانون حرکت کنیم
وی به اعتراض یکی از کارآفرینان افغانستانی در جلسه‌ای اشاره کرد و گفت: او گلایه داشت که چرا خدمات ما مانند کشورهای حوزه خلیج فارس نیست. من از حاضران خواستم هرکسی که پاسپورت دارد بنشیند و دیگران جلسه را ترک کنند. تنها دو نفر پاسپورت داشتند. به آنها گفتم شما را بدون هیچ مدرکی در کشور پذیرفته‌ایم و برای مدارک‌تان دستورالعمل نوشتیم تا فقط بتوانید بمانید. اما حالا دیگر باید به سمت نظم حرکت کنیم.
یاراحمدی با تأکید بر اینکه وضعیت جنگی در افغانستان مدت‌هاست خاتمه یافته، تصریح کرد: هیچ دلیلی برای تعریف شرایط فوق‌العاده اقامتی وجود ندارد. از این پس نیز همه اتباع باید مانند دیگر کشورها با گذرنامه و روادید وارد شوند.
وی اعلام کرد: تمام کسانی که در کشور ما زندگی می‌کنند، باید از هم‌اکنون به فکر تهیه گذرنامه و ویزا باشند. ما در آینده مبنای اقامت را گذرنامه قرار خواهیم داد و حضور بدون گذرنامه جرم تلقی خواهد شد.
کسانی که فاقد مدارک معتبر هستند یا مدارک شبه‌قانونی دارند، از کشور اخراج خواهند شد
به گفته یاراحمدی، حضور افراد با مدارک متعدد و بعضاً نامعتبر موجب شده بود که امکان نظارت کاهش یابد. اکنون با ساماندهی این وضعیت، کسانی که فاقد مدارک معتبر هستند یا مدارک شبه‌قانونی دارند، از کشور اخراج خواهند شد. ما با کشور افغانستان و پاکستان به توافقاتی رسیده‌ایم تا ورودهای غیرقانونی کنترل شود.
یاراحمدی افزود: اگر فردی دستگیر شود، در لیست سیاه ما قرار می‌گیرد و برای مدت‌ها امکان دریافت ویزا نخواهد داشت. با این حال، اگر کسی خودمعرف باشد و کشور را ترک کند، در صورت دریافت گذرنامه می‌تواند مجدداً در زمانی کوتاه و قانونی بازگردد.
وی با اشاره به انتقادات مطرح‌شده در شبکه‌های اجتماعی درباره روند بازگرداندن اتباع، گفت: در گذشته اخراج‌ها به صورت کمتر ملموس انجام می‌شد، اما اکنون مردم در استان‌های مرزی خودشان شاهد هستند. این مسئله آن‌قدر مشهود شده که بسیاری از شهروندان در تماس با وزارت کشور از روند فعلی تشکر کرده‌اند.
نمی‌توانیم حضور افراد غیرمجاز را تحمل کنیم
یاراحمدی تأکید کرد: ما نمی‌توانیم حضور افراد غیرمجاز را تحمل کنیم. در شرایط بحرانی، اولین انگشت اتهام به سمت کسانی است که حضور غیرقانونی دارند. برنامه دولت چهاردهم ادامه همان مسیر ساماندهی است و آغاز این روند از کسانی است که بدون مجوز وارد کشور شده‌اند و از امکاناتی استفاده می‌کنند که به آنها تعلق ندارد.
یاراحمدی در خصوص وضعیت اتباع غیرمجاز افغانستانی در ایران گفت: برخی از مردم کشور ما، با وجود داشتن اعتراض به حضور اتباع غیرقانونی، برخوردی محترمانه و انسانی دارند و از طریق رسانه‌ها و مطبوعات، تلاش می‌کنند صدای خود را به شکلی مدنی و قانونی به گوش مسئولان برسانند. اما در مقابل، عده‌ای نیز هستند که با الفاظ تند و بعضاً خشونت‌بار، نارضایتی خود را بیان می‌کنند؛ ما با این شیوه برخورد موافق نیستیم.
یاراحمدی افزود: ما با مردم افغانستان زبان، دین، مذهب و در مواردی سرنوشت مشترک داریم. ایران همواره در کنار مردم افغانستان ایستاده و در برابر اشغالگران از آنان حمایت کرده است. او از مردم ایران خواست که اگر امروز از حضور اتباع ناراضی هستند، همچون چهار دهه گذشته با صبوری برخورد کرده و اجازه دهند روند قانونی اخراج افراد غیرمجاز طی شود.
وی در ادامه گفت: آنچه برای ما عجیب است، حمایت رسانه‌هایی است که از سوی اشغالگران حمایت مالی می‌شوند. آمریکایی‌ها که در افغانستان بیش از یک میلیون نفر را به ناحق به کام مرگ فرستادند، امروز در نقش حامی مردم افغانستان ظاهر شده‌اند. رسانه‌هایی که از منابع آمریکایی تغذیه می‌شوند، امروز در مقام مدافع پناهجویان برآمده‌اند. این مسئله جای تأمل دارد.
مردم ایران و افغانستان باید مراقب باشند که در دام تبلیغات تفرقه‌افکنانه رسانه‌های معاند نیفتند
یاراحمدی هشدار داد: مردم ایران و افغانستان باید مراقب باشند که در دام تبلیغات تفرقه‌افکنانه رسانه‌های معاند نیفتند. نباید اجازه دهیم که دشمنان، بین دو ملت برادر اختلاف بیندازند. او تأکید کرد که مردم ایران نژادپرست نیستند و اگر چنین بودند، طی سالیان گذشته، میلیون‌ها شهروند افغانستانی را پناه نمی‌دادند. مردم افغانستانی که در ایران زندگی کرده‌اند، بهترین گواه این مدعا هستند.
وی افزود: شبکه‌هایی نظیر ایران‌اینترنشنال که حتی برای افغانستان بخش ویژه ایجاد کرده‌اند، امروز به صورت غیرواقعی موضوع طرد اتباع را بزرگنمایی می‌کنند، در حالی که همین رسانه‌ها درباره جنایت‌های روزمره علیه مردم غزه سکوت پیشه کرده‌اند. این رفتارهای دوگانه باید برای ما و مردم افغانستان زنگ هشدار باشد.
یاراحمدی در بخش دیگری از اظهاراتش به موضوع ساماندهی جمعیت مهاجران اشاره کرد و گفت: در دنیا، حداکثر ۳ درصد از جمعیت هر کشور می‌تواند میزبان مهاجران خارجی باشد. اگر ما جمعیت کشور را در سال آینده ۹۰ میلیون نفر در نظر بگیریم، سقف مهاجر پذیری ما حدود ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تا ۳ میلیون نفر است.
وی ادامه داد: در همه دنیا عبور از مرز کار غیر قانونی است. ما در کشورمان به خاطر شرایط اقتصادی ای که داریم به اتباع خودمان یارانه پرداخت می‌کنیم، حضور این افراد باعث شده که موضوع یارانه‌ها زیر سوال برود که چرا باید اتباع بیگانه یارانه دریافت کنند و یارانه‌ای که برای اتباع ایرانی است به افراد غیر تابع ایرانی پرداخت شود.در حال حاضر، ۶۰۰ هزار مهاجر دارای وضعیت قانونی در کشور هستند و تاکنون ۷۱۷ هزار و ۳۵۸ نفر از جمعیت غیرمجاز کاسته شده است. هدف ما رسیدن به عدد ۳ میلیون مهاجر مجاز است و پس از آن باید شیوه‌های مدیریت این جمعیت نیز اصلاح شود. نه به این معنا که کسی خطا کرده، بلکه به این دلیل که شرایط جنگی ما را به تصمیمات اضطراری سوق داده بود.
ساماندهی اتباع، یک الزام قانونی، ملی و اجتماعی است
یاراحمدی تأکید کرد: ما می‌خواهیم به شرایط استاندارد جهانی بازگردیم و قول می‌دهم که تا نیمه نخست سال ۱۴۰۴، وضعیت ۲ میلیون و ۳۳ هزار نفر از اتباع دارای برگه سرشماری تعیین تکلیف خواهد شد. این اقدام، ما را به عدد مطلوب ۳ میلیون نفر نزدیک می‌کند.
وی همچنین یادآور شد که از اسفندماه ۱۴۰۳، رسماً اعلام شده است که افرادی که تنها دارای برگه سرشماری هستند، باید کشور را ترک کنند. این برنامه ادامه خواهد داشت و مبتنی بر سیاست دقیق دولت و دستگاه‌های ذی‌ربط است.
یاراحمدی در پایان تأکید کرد: ساماندهی اتباع، یک الزام قانونی، ملی و اجتماعی است و همه دستگاه‌ها و نهادهای ذی‌ربط با جدیت این مسیر را تا تحقق کامل آن ادامه خواهند داد.
