دانشمندان میگویند ما یک متحد شگفتانگیز در زیر آب برای مبارزه با تغییرات اقلیمی داریم که «زئوپلانکتون»(zooplankton) نام دارد.
به گزارش ایسنا، احتمالاً شما با گروهی از حیوانات به نام زئوپلانکتونها که شامل پاروپایان، کریلها و سالپها میشود، چندان آشنا نباشید. در خشکی، آنها معمولاً به عنوان غذای ماهی استفاده میشوند. با این حال، آنها در زیر آب، بیسروصدا سهم قابل توجهی در کاهش گرمایش جهانی داشتهاند و ما تاکنون بیخبر بودهایم.
جدیدترین تحقیقات یک تیم بینالمللی در مورد زئوپلانکتونها که در مجله Limnology and Oceanography منتشر شده است، جزئیات تأثیر این موجودات کوچک بر دمای سیاره زمین را شرح میدهد.
زئوپلانکتونها جاندارانی ریز و ذرهبینی هستند که در آب دریا شناور و از نخستین حلقههای زنجیره غذایی دریاها هستند. آنها نوعی انگل هستند. پلانکتونهای فتوسنتزکننده را «فیتوپلانکتون» یا «پلانکتون گیاهی» و پلانکتونهای مصرفکننده را «زئوپلانکتون» یا «پلانکتون جانوری» مینامند.
زئوپلانکتونها در بهار و تابستان، فیتوپلانکتونها را مصرف میکنند که باکتریها و ارگانیسمهای فتوسنتزکنندهای هستند که در سطح اقیانوس زندگی میکنند. زئوپلانکتونها پس از سیر شدن از این ضیافت، برای خواب زمستانی و سوزاندن چربی ایجاد شده با خوردن فیتوپلانکتونها که کربن دی اکسید آزاد میکنند، به آبهای عمیقتر در قطب جنوب(جنوبگان) میروند.
این رفتار مزیت دیگری هم دارد و آن، ذخیره کربن در صدها متر زیر آب است، جایی که ممکن است دههها یا گاهی قرنها طول بکشد تا دوباره به سطح زمین راه یابد و به گرم شدن جو زمین بیافزاید.
پروفسور آنگوس اتکینسون(Angus Atkinson)، یکی از نویسندگان این مقاله از آزمایشگاه دریایی پلیموث(Plymouth) میگوید: اگر این پمپ بیولوژیکی وجود نداشت، سطح کربن دیاکسید جو تقریباً دو برابر مقدار فعلی آن میبود. بنابراین اقیانوسها در جذب و دفع کربن دیاکسید عملکرد بسیار خوبی دارند.
قبلاً میدانستیم که زئوپلانکتونها در تسهیل ذخیره کربن نقش دارند، اما نتایج جدید به تفصیل نشان میدهد که این موجودات آبزی چقدر در کمک به کاهش سرعت گرمایش کره زمین مؤثر بودهاند.
محققان میگویند زئوپلانکتونها مسئول انتقال ۶۵ میلیون تن کربن در سال به اعماق اقیانوس منجمد جنوبی هستند. این معادل انتشار گازهای گلخانهای ۵۵ میلیون خودروی دیزلی در یک سال است.
از آنجایی که به نظر میرسد ما قادر به حفظ چیزهای خوب نیستیم، زئوپلانکونها نیز در معرض خطر قرار دارند. تغییرات اقلیمی که آنها به جلوگیری از آن کمک کردهاند، تهدیدی برای این گونهها به شکل افزایش دمای آب، اختلالات در لایههای اقیانوس و رویدادهای شدید آب و هوایی است. همچنین یک صنعت برای برداشت کریل وجود دارد که طبق گزارش سازمان ملل، حدود ۵۰۰ هزار تن کریل در سال ۲۰۲۰ توسط عملیات تجاری از اقیانوسها جمعآوری شده است.