کارشناسان حوزه فناوری درصدد هستند تا بدانند که این نسخه جدید می‌تواند تضمینی برای بقای تیکتاک در بازار آمریکا باشد یا این اقدام صرفا به نسخه‌‌‌ای نمایشی در میدان کشمکش‌‌‌ها بین چین و آمریکا تبدیل خواهد شد.
تنها دو روز پس از آن که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، از آغاز مذاکرات با چین برای فروش تیکتاک خبر داد، برخی رسانه‌ها درباره تولید نسخه‌‌‌ای جدید و بومی‌شده از تیکتاک برای بازار آمریکا خبر داده‌‌‌اند؛ نسخه‌‌‌ای که ممکن است تنها راه این پلتفرم برای بقا در ایالات متحده باشد. بر اساس گزارشی از وب‌‌‌سایتThe Information، این شرکت قصد دارد نسخه جدید خود را در تاریخ پنجم سپتامبر (۱۴ شهریور) منتشر کند، اما نسخه فعلی تا اسفند ماه امسال برای کاربران آمریکایی قابل استفاده خواهد بود. کارشناسان معتقدند که حتی در صورت راه‌‌‌اندازی این نسخه جدید اگر مالکیت کلی همچنان متعلق به شرکت بایت‌‌‌دنس (شرکت مادر تیکتاک) باقی بماند، مدیریت داده‌ها، توسعه و سیاستگذاری نسخه آمریکایی به تیمی مجزا واگذار خواهد شد و این نسخه می‌تواند زمینه‌‌‌ساز فروش راحت‌‌‌تر و شفاف‌‌‌تر تیکتاک به شرکت‌های آمریکایی در آینده باشد.
کاربران آمریکایی برای ادامه استفاده از خدمات تیکتاک ملزم به نصب نسخه جدید اپلیکیشن هستند و در صورتی که به‌‌‌روزرسانی انجام نشود نسخه فعلی در آینده از کار خواهد افتاد.
لازم به یادآوری است که پیش از ماجرای ساخت نسخه جدید تیکتاک برای کاربران آمریکایی، دونالد ترامپ ماه گذشته مهلت فعالیت تیکتاک در آمریکا را تا ۱۷ سپتامبر (۲۶ شهریورماه) تمدید کرده بود. همچنین قراردادی برای فروش شاخه کسب و کار تیکتاک در آمریکا به یک شرکت جدید مستقر در این کشور از بهار سال جاری در حال بررسی است، اما پس از آنکه ترامپ تعرفه‌های مالیات بر واردات از چین را افزایش داد، چین تلویحا اشاره کرد که چنین قراردادی را تایید نمیکند.
ترامپ همچنین اعلام کرده است که آمریکا باید تاییدیه قرارداد توسط چین را نیز به دست بیاورد. در همین راستا، هنگامی که از او پرسیده شد چقدر اطمینان دارد که چین با این معامله موافقت می‌‌‌کند، در پاسخ گفت: «اطمینان ندارم، اما اینطور تصور می‌‌‌کنم. رئیسجمهور شی و من رابطه فوق‌العاده‌‌‌ای داریم و معتقدم این قرارداد برای چین و برای ما خوب است.»
البته صحبت‌ها بر سر فروش یا بومی‌‌‌سازی تیکتاک در آمریکا تنها مربوط به ماه‌های اخیر نیست و این ماجرا از دوره اول ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در سال ۲۰۲۰ آغاز شد؛ زمانی که او اعلام کرد تیکتاک به دلیل مالکیت چینی برای فعالیت در ایالات متحده ناامن محسوب می‌شود و در نتیجه تنها در صورتی می‌تواند به حیات خود در این کشور ادامه دهد که مالکیت آن از شرکت چینی بایت‌‌‌دنس به یک مالک آمریکا واگذار شود. در این راستا، تلاش‌‌‌هایی نیز برای خرید این پلتفرم از سوی شرکت‌هایی مانند اوراکل و والمارت صورت گرفت، اما در نهایت به نتیجه نرسید. پس از این قضایا نیز تیکتاک توانست با ثبت شکایت قضایی اجرای این فرمان را حداقل تا پایان ریاست‌جمهوری ترامپ در دوره اول متوقف کند.
البته این ماجرا تنها یک سال بعد و در دولت بایدن بار دیگر مورد توجه دولت قرار گرفت و بایدن با وجود اینکه فرمان اجرایی ترامپ را لغو کرد، اما تیکتاک را به بررسی از نظر امنیت سایبری توسط وزارت بازرگانی سپرد. در این دوره تیکتاک همچنان در آمریکا فعال بود، اما تحت نظارت جدی نهادهای دولتی قرار داشت.
البته این نظارت مستقیم نیز در نهایت مدت زمان زیادی دوام نیاورد و در دسامبر سال ۲۰۲۲ قانونی در کنگره تصویب شد که یک گام دیگر تیکتاک را به پایان حیات خود در آمریکا نزدیک کرد و از این تاریخ عملا استفاده از تیکتاک در دستگاه‌های دولتی ممنوع شد. در سال ۲۰۲۴ هم کنگره آمریکا قانونی را تصویب کرد که بایت‌‌‌دنس را مجبور می‌‌‌کرد تا تیکتاک را طی مدت ۹ ماه به شرکت‌های غیرچینی واگذار کند و در غیر این صورت فعالیت این پلتفرم در آمریکا ممنوع می‌شد.
البته این رویکرد با روی کار آمدن دوباره دونالد ترامپ که برنده شدن خود در انتخابات ریاست‌جمهوری را مدیون شبکه‌های اجتماعی می‌‌‌دانست، چهره جدیدی به خود گرفت. حتی زمانی که در تاریخ تعیین شده تیکتاک به‌‌‌طور کلی از روی فروشگاه‌های آنلاین حذف شد، ترامپ فرمانی ضرب‌‌‌الاجل برای بازگشت آن صادر و تیکتاک را بار دیگر در دسترس کاربران آمریکایی قرار داد. او همچنین مهلت فروش تیکتاک را ۷۵ روز دیگر تمدید کرد تا مذاکرات برای واگذاری به سرمایه‌‌‌گذاران آمریکایی ادامه یابد؛ مهلتی که پس از این ۷۵ روز بار دیگر نیز توسط او تمدید و در نهایت تاریخ نهایی ممنوعیت این اپلیکیشن در آمریکا ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵ تعیین شد.
اکنون که بار دیگر بایت‌‌‌دنس در حال نزدیک شدن به پایان مهلت خود قرار دارد، تولید نسخه بومی‌‌‌سازی شده در آمریکا را یکی از راه‌های گریز خود می‌‌‌داند، اما کارشناسان برای این اتفاق نیز اما و اگرهای زیادی دارند. یکی از اصلی‌‌‌ترین چالش‌‌‌هایی که می‌تواند در این باره وجود داشته باشد، انتقال پروفایل‌‌‌ها و محتوای کاربران به اپ جدید است.
همچنین ممکن است کاربران آمریکایی نتوانند به راحتی مانند گذشته به محتوای کاربران سایر کشورها دسترسی داشته باشند. آنها معتقدند که این اختلال ممکن است برخی کاربران را به ترک پلتفرم سوق دهد و به گفته جیم جانستون، وکیل ارشد در شرکت حقوقی Davis+Gilbert، تیکتاک در دی ماه گذشته (ژانویه) از طریق وکیل خود به دیوان عالی اعلام کرده بود که ساخت نسخه‌‌‌ای مستقل از این اپلیکیشن برای آمریکا سال‌ها زمان می‌‌‌برد و منجر به پلتفرمی کاملا متفاوت از نسخه کنونی خواهد شد. اکنون نیز با وجود اینکه تیکتاک دیگر از این ادعا برای مقاومت در برابر تولید نسخه جدید استفاده نمیکند، اما آن گفته هنوز هم می‌تواند درست باشد.
سی‌‌‌ان‌‌‌ان در این باره نوشته است که بر اساس قانون، تیکتاک پس از فروش دیگر نمی‌تواند از الگوریتم فعلی که توسط شرکت بایت‌‌‌دنس توسعه یافته استفاده کند یا داده‌های کاربران آمریکایی را با دیگر بخش‌های جهانی خود به اشتراک بگذارد. بنابراین حتی اگر بایت‌‌‌دنس بخشی از سهام مالی شرکت جدید را حفظ کند- موضوعی که اکنون دولت آمریکا در حال بررسی آن است- اپلیکیشن جدید باید الگوریتم کاملا مستقلی داشته باشد و داده‌های کاربران آمریکایی از سایرین جدا باقی بماند؛ موضوعی که ساخت نسخه جدید می‌تواند آن را تسهیل کند. با این حال برخی کارشناسان حقوقی بر این باورند که دولت ترامپ تا اینجا در اجرای دقیق قانون کوتاهی کرده است، زیرا این قانون فقط اجازه تعویق را می‌دهد.
البته بر اساس متن قانون، این رئیسجمهور است که تشخیص می‌دهد آیا «واگذاری موثر و قانونی» انجام شده است یا نه. پروفسور گاتام هانس از دانشکده حقوق کرنل نیز در این باره بیان کرده است: «شاید اگر تیکتاک بتواند اقداماتی انجام دهد که نشان دهد به اندازه کافی به الزامات قانون نزدیک شده است، برای قانونی تلقی شدن فعالیتش کافی باشد.
اما حتی اگر دولت فعلی از ادامه فعالیت این پلتفرم حمایت کند، واقعیت این است که تضمینی برای تداوم این حمایت در دولت‌های آینده وجود ندارد. هر لحظه ممکن است دولت بعدی یا نهادهای قانون‌‌‌گذار علیه تیکتاک یا حتی شرکای فنی او مثل اپ‌‌‌استورها و شرکت‌های خدمات ابری وارد عمل شوند. به همین دلیل تیکتاک نمی‌تواند این وضعیت را تا ابد به تعویق بیندازد و باید هرچه زودتر به راه‌‌‌‌‌‌حلی قطعی برسد.»
البته در این بین کارشناسان از ورای اختلافات بین چین و آمریکا بر سر تیکتاک، به موضوع دیگری نیز اشاره می‌‌‌کنند. آنها معتقدند که آنچه اکنون بیش از همه در این کشمکش‌‌‌ها خودنمایی می‌‌‌کند این است که پلتفرم‌‌‌هایی مانند تیکتاک دیگر از پستوی خود به عنوان ابزارهای سرگرمی خارج شده و در حال نزدیک شدن به بازیگرانی استراتژیک هستند.
به بیان دیگر، ماجرایی که از سال ۲۰۲۰ تحت عنوان یک اختلاف امنیتی ساده آغاز شد، حالا به معیاری برای سنجش قدرت نرم و کنترل داده‌ها در دنیای دیجیتال بین دو کشور تبدیل شده است. در این راستا، باید طراحی و عرضه نسخه‌‌‌ای مجزا و بومی‌‌‌سازی‌‌‌شده توسط تیکتاک برای کاربران آمریکایی را تلاشی معنادار در جهت بقا در فضای سیاسی ایالات متحده قلمداد کرد.
