قرعهکشی دور جدید فروش ایران‌‌‌خودرو درحالی روز گذشته انجام شد که شانس خرید خودرو برای متقاضیان افزایش قابل توجهی داشته است. طبق آمار منتشره در این دور از فروش خودرو، تعداد متقاضیان نسبت به آخرین طرح فروش این شرکت در بهمن ۱۴۰۳، بهشدت کاهش یافته و افت ۴۲.۹ درصدی را به خود می‌‌‌بیند همین امر باعث شده تا با وجود کاهش تعداد خودروهای عرضه شده، شانس خرید خودرو افزایشی شود. افت تعداد متقاضیان خرید خودرو نسبت به بهمن سال گذشته درحالی اتفاق افتاده که در همان دور قبلی فروش نیز کاهش تعداد متقاضیان کاملا جلب‌توجه می‌‌‌کرد. برای درک بهتر این موضوع لازم است اشاره کنیم که در دی ماه ۱۴۰۱ تعداد ۹ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر برای خرید خودرو ثبت نام کرده بودند البته این رقم تعداد متقاضیان کل برای ایران‌‌‌خودرو و سایپا بود اما بیشتر این تقاضا مربوط به ایران‌‌‌خودرویی‌‌‌ها می‌شد.
یکی از دلایل افت تقاضا در جدیدترین دور فروش ایران‌‌‌خودرو، خروج دلالان از بازار خودرو است. طی ماه‌‌‌های اخیر فعالیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سوداگرانه در بازار خودرو بهشدت کاهش پیدا کرده است. دلیل این موضوع را می‌توان به نوعی اشباع بازار خودرو دانست. در واقع سطح قیمتی خودرو فاصله زیادی از توان خرید جامعه گرفته است، در چنین شرایطی چندان تقاضایی شکل نمی‌گیرد تا بتواند سود قابل توجهی را نصیب دلالان و واسطه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گران کند. از طرف دیگر رشد رسمی قیمت خودرو فاصله قیمتی بازار و کارخانه را کاهش داده و انگیزه دلالان به این دلیل نیز رو به افول رفته است.
اما مصرف‌‌‌کنندگان واقعی نیز کمتر سراغ خرید خودرو می‌‌‌روند. با توجه به رشد قیمت خودروهای داخلی به بالای نیم میلیارد تومان از یک سو و افت محسوس درآمد خانوارهای طبقه پایین و متوسط جامع از سوی دیگر، افراد دیگر توانایی خرید خودرو ندارند. این دو دلیل باعث افت قابل توجه تقاضای خودروسازی شده است.
طبق آمار منتشره، در دور جدید فروش ایران‌‌‌خودرو ۵۲۰ هزار و ۵۱۹ نفر ثبت‌‌‌نام کرده‌‌‌اند. این در شرایطی است که این رقم در فروش بهمن ماه سال گذشته این خودروساز به ۹۱۱ هزار و ۲۴۶ نفر می‌‌‌رسید بنابراین در این مدت زمان تعداد متقاضیان ۴۲.۹ درصد کمتر شده است.
اما برای ۵۲۰ هزار و ۵۱۹ نفری که متقاضی خرید خودرو در دور جدید فروش ایران‌‌‌خودرو شده‌‌‌اند، ۵۸ هزار و ۵۰۰ دستگاه خودرو عرضه شده است. بر این اساس شانس خرید خودرو برای هر متقاضی ۱۱.۲ درصد است یا به عبارت دیگر تقریبا از هر ۹ نفری که ثبت نام کرده‌‌‌اند یک نفر موفق به خرید خودرو می‌شود.
اما در عرضه پیشین این شرکت خودروساز گرچه ۶۰ هزار و ۷۰۰ دستگاه خودرو عرضه شده بود اما همانطور که اشاره شد تعداد متقاضیان به ۹۱۱ هزار و ۲۴۶ نفر می‌‌‌رسید، بنابراین شانس خرید خودرو برای متقاضیان در بهمن ماه سال گذشته ۶.۶ درصد بود یا می‌توان گفت از هر ۱۵ نفر یک نفر می‌توانست خودرو خریداری کند.
البته باید توجه داشت که این آمار کاملا کلی است و شانس خرید متقاضیان عادی، طرح جوانی جمعیت و طرح نوسازی خودروهای فرسوده تفکیک نشده است. اما در عمل شانس افراد همگون نیست. برای مثال طبق قانون جوانی جمعیت ۵۰ درصد از محصولات خودروسازان باید به مادران دارای دو فرزند و بیشتر که آخرین فرزند آنها بعد از تاریخ مشخصی متولد شده باشد، برسد که منطقا باید شانس این گروه را افزایش دهد اما همین تصور باعث شده که ۶۹.۳ درصد از متقاضیان در قالب همین طرح اقدام به ثبت نام کنند که شانس آنها را کاهش داده است. درحالی که به‌طور میانگین از هر ۹ نفر یک نفر موفق به خرید خودرو می‌شود، این رقم برای گروه طرح جوانی جمعیت به ازای هر ۱۲ نفر یک برنده می‌‌‌رسد.
همچنین ۲۰ درصد از محصولات نیز به طرح نوسازی خودروهای فرسوده می‌‌‌رسد که حدودا معادل ۱۱ هزار و ۷۰۰ دستگاه می‌شود. بنابراین شانس خرید خودرو برای متقاضیان در این طرح از هر ۵.۵ نفر یک خودرو است. اگر مابقی فروش را نیز برای افراد عادی در نظر بگیریم شانس آنها نیز تقریبا یک برنده به ازای هر ۵.۵ نفر خواهد بود.
