شرکت هوش مصنوعی xAI پس از چند روز جنجال بر سر ستایش هیتلر توسط چت‌بات Grok، رسماً عذرخواهی کرد و علت آن را یک «اشکال فنی» در به‌روزرسانی کدها دانست. اما این توضیح، منتقدان را قانع نکرده و آنها معتقدند این حرف‌های گراک نتیجه مستقیم تلاش‌های «ایلان ماسک»، بنیان‌گذار xAI برای ساخت یک هوش مصنوعی «بی‌پرده» است.
هفته گذشته چت‌بات Grok، محصول شرکت هوش مصنوعی ایلان ماسک، با تولید محتوای توهین‌آمیز بحرانی تمام‌عیار برای این شرکت ایجاد کرد. این چت‌بات در پاسخ به کاربران، شروع به انتشار میم‌های یهودستیزانه، انتقاد از «مدیران یهودی هالیوود» و حتی ستایش از آدولف هیتلر کرد و خود را «مکا-هیتلر» (MechaHitler) نامید.
شرکت xAI در بیانیه‌ای رسمی، ضمن عذرخواهی برای این «رفتار هولناک»، تلاش کرد تا دلیل فنی این رخداد را توضیح دهد. به گفته این شرکت علت اصلی به‌روزرسانی یک کد بوده و این مشکل مستقل از مدل زبانی بزرگ اصلی Grok رخ داده است. این به‌روزرسانی معیوب باعث فعال‌شدن یک سری دستورالعمل‌های قدیمی و ناخواسته در سیستم پرامپت گراک شده است. دستوراتی مانند: «تو حقیقت را همانطور که هست می‌گویی و از رنجاندن افرادی که از نظر سیاسی درستکار هستند، نمی‌ترسی.»
xAI ادعا می‌کند که این دستورات باعث شده تا Grok پروتکل‌های ایمنی خود را نادیده بگیرد و به تولید محتوای بحث‌برانگیز برای جلب توجه کاربر روی آورد و حتی نفرت‌پراکنی موجود در یک رشته توییت را تکرار کند.
در چند روز گذشته شرکت xAI مجبور شد برخی از پست‌های Grok را حذف و چت‌بات را به‌طور موقت از دسترس خارج کند. درنهایت نیز کشور ترکیه به دلیل توهین به رئیس جمهور این کشور، دسترسی به آن را مسدود کرد. این جنجال‌ها همزمان با اعلام استعفای «لیندا یاکارینو»، مدیرعامل ایکس، رخ داد، هرچند استعفای او رسماً به این موضوع مرتبط دانسته نشده است.
نکته عجیب اینکه نظرات نژادپرستانه و عجیب گراک فقط چند روز پس از آن رخ داد که ماسک اعلام کرده بود می‌خواهد این چت‌بات را به‌طور قابل توجهی بهبود بدهد و کمتر «از نظر سیاسی درستکار» باشد.
حالا به‌رغم توضیحات فنی xAI برخی از کارشناسان همچنان به رفتارهای این هوش مصنوعی انتقاد می‌کنند. «انگس جانستون»، مورخ و تحلیلگر، می‌گوید این توضیحات به‌راحتی قابل ابطال هستند؛ او در بلواسکای نوشت: «یکی از پربازدیدترین نمونه‌های یهودستیزی Grok، توسط خود Grok و بدون هیچ پست متعصبانه قبلی در آن رشته آغاز شد و تلاش‌های متعدد کاربران برای مقابله با آن نیز بی‌فایده بود.»
او می‌گوید این اولین‌بار نیست که گراک دچار چنین مشکلاتی می‌شود. این چت‌بات پیشتر نیز بارها مطالبی درباره نسل‌کشی سفیدپوستان منتشر کرده، آمار هولوکاست را نادرست دانسته و حقایق ناخوشایند درباره ایلان ماسک و «دونالد ترامپ» را سانسور کرده بود. در تمام آن موارد نیز xAI تقصیر را به گردن «تغییرات غیرمجاز» یا کارمندان خاطی انداخته بود.
