گروه دیپلماتیک – همشهری آنلاین: در یک اقدام بیسابقه و جنجالی، دولت دونالد ترامپ از جمعه روند اخراج بیش از ۱۳۵۰ کارمند وزارت خارجه آمریکا را آغاز کرده است؛ تصمیمی که بهگفته منتقدان، قدرت دیپلماسی و توانایی این کشور برای دفاع از منافع خود در جهان را به شدت تضعیف خواهد کرد.
خبرگزاری رویترز نوشته: در شرایطی که بحرانهای متعددی نظیر جنگ روسیه و اوکراین و تنشهای بیسابقه در خاورمیانه آمریکا را درگیر کردهاند، این تصمیم با واکنشهای تندی در داخل این کشور روبرو شده است از جمله از سوی سناتورهای دمکرات که معتقدند این اقدام پیامی اشتباهی را از واشنگتن به جهان مخابره میکند.
دونالد ترامپ در دور نخست ریاست جمهوری خود نیز با تعدیل و تغییر شماری زیادی از دست اندرکاران وزارت خارجه تلاش کرده بود تا این نهاد را مطابق با سیاستهای خود تغییر دهد.
جزئیات اخراجها
- ۱۱۰۷ کارمند خدمات کشوری
- ۲۴۶ دیپلمات وزارت خارجه
در مجموع نزدیک به ۳ هزار نفر از ۱۸ هزار کارمند مستقر در خاک آمریکا تعدیل شده اند که بیش از نیمی از آنها به توصیه دولت داوطلبانه از سمت خود کنارهگیری کرده اند.
دلایل اعلامشده
- همراستاسازی سیاست خارجی با شعار «اول آمریکا»
- کاهش هزینههای دولت فدرال
- حذف دفاتر و برنامههای غیرضروری
انتقادها
- تضعیف توان آمریکا در برابر چین، روسیه و خاورمیانه
- کاهش ظرفیت نظارت بر حقوق بشر (این ادعا در حالی از سوی دمکرات ها مطرح شده که رژیم صهیونیستی از ۷ اکتبر سال ۲۰۲۳ در حال ارتکاب جنایت گسترده در غزه است و وزارت خارجه آمریکا نه تنها نظاره گر این جنایات بوده بلکه آشکارا از آن حمایت کرده است!)
پیامدهای ساختاری
- حذف سمتهای مرتبط با امنیت مدنی و حقوق بشر
- انتقال اختیارات به سفارتخانهها و دفاتر منطقهای
- انحلال آژانس کمکهای بینالمللی آمریکا (USAID) و ادغام آن در وزارت خارجه
روند حقوقی اجرای طرح
تأخیر در اجرای برنامه به دلیل شکایتهای قضایی
تأیید نهایی دادگاه عالی آمریکا در اواسط هفته گذشته (سهشنبه) برای اجرای برنامه اخراجها
پشت پرده خانه تکانی گسترده در وزارت خارجه
ترامپ به دلایل مختلف چه در دوره فعلی ریاست جمهوری خود و چه دور گذشته با وزارت خارجه آمریکا میانه خوبی نداشته و همواره تلاش کرده تا ساختار این وزارتخانه را تغییر دهد. دلایل اصلی این مسئله عبارتند از:
دیدگاه اول آمریکا
ترامپ معتقد بود سیاست خارجی آمریکا باید بیشتر متمرکز بر منافع داخلی و کمتر بر دخالت در امور بینالمللی باشد. او وزارت خارجه را «بوروکراسی بزرگ و ناکارآمد» میدانست که باید کوچکتر و کارآمدتر شود تا مطابق با این دیدگاه عمل کند.
بیاعتمادی به دستگاه دیپلماسی
ترامپ بارها از «دولت در سایه» و دیپلماتهای حرفهای بهعنوان افرادی که به سیاستهایش وفادار نیستند و جلوی اجرای برنامههایش را میگیرند، انتقاد کرده است. در نتیجه، در دوران ریاست جمهوری خود اقدام به اخراج یا تغییر چهرههای کلیدی در وزارت خارجه کرد.
تغییر سیاستها و تمرکز بر دیپلماسی اقتصادی و امنیتی
ترامپ میخواست وزارت خارجه به سمت دیپلماسی اقتصادی، مقابله با چین، و امنیت ملی حرکت کند و برخی برنامهها و دفاتر قدیمی که به نظر او کماثر بودند را حذف کند. این تغییرات باعث نارضایتی برخی دیپلماتها شد.
منابع:رویترز، واشنگتن پست، فارین پالسی و NPR