به گزارش مشرق، در سایه نگرانی‌ها از گسترش حوادث السویدا به مرزهای عراق و سوریه و سپس به عمق عراق، بار دیگر، عراق دچار اضطراب ناشی از وقایع کشور همسایه، سوریه، شده است و این در سایه سوءاستفاده تل‌آویو از خلأ امنیتی منطقه‌ای است.
حساسیت موضوع: منابع سیاسی عالی‌رتبه عراقی به الاخبار گفتند که نخست‌وزیر و رهبران برجسته امنیتی، در سایه هشدارها مبنی بر احتمال گسترش «هرج و مرج در جنوب سوریه به مثلث مرزی عراق-سوریه-اردن»؛ جایی که نیروهای آمریکایی و گروه‌های سوری تحت حمایت رژیم صهیونیستی مستقر هستند، از نزدیک تحولات السویدا را زیر نظر دارند.
• این منابع توضیح دادند که «بغداد از یک سناریوی دوگانه بیم دارد: بُعد اول وقوع درگیری داخلی در مرز شرقی سوریه است که می‌تواند گروه‌های مسلح را به آن سوی مرز بکشاند؛ بُعد دوم مربوط به تلاش اسرائیل برای گسترش نفوذ اطلاعاتی و نظامی خود در جنوب سوریه با سوءاستفاده از فروپاشی امنیت در برخی مناطق است که می‌تواند تهدیدی مستقیم برای امنیت عراق در غرب الانبار و گذرگاه مرزی ربیعه باشد.»
نگاه عمیق‌تر: تحلیلگران معتقدند که درگیری‌ها در السویدا فراتر از ماهیت محلی خود است و پیامدهای منطقه‌ای آشکاری دارد، از جمله تلاشی برای تضعیف هرگونه ساختار امنیتی منسجم خارج از کنترل غرب یا اسرائیل.
• «علی الموسوی» یکی از رهبران چارچوب هماهنگی شیعیان عراق به الاخبار گفت: «آنچه در السویدا اتفاق می‌افتد، یک درگیری صرفا محلی نیست، بلکه بخشی از یک فرآیند پیچیده برای تجزیه جنوب سوریه در راستای آماده‌سازی برای ایجاد پایگاه‌های نفوذ اسرائیل و بعدا آمریکاست. این یک تهدید وجودی برای عراق و محور مقاومت به طور کلی است.»
• «سعد الکعبی» پژوهشگر سیاسی عراقی گفت: «زمان این رویارویی‌ها تصادفی نیست، بلکه در سایه مشغول بودن قدرت‌های بزرگ به درگیری اسرائیل و ایران است. اگر درگیری تشدید شود، به ویژه با توجه به افزایش فعالیت اسرائیل در آن سوی مرز، عراق مصون نخواهد ماند.»
اوضاع میدانی: در عراق و به ویژه مناطق القائم، عکاشات و الرطبه، هسته‌های خفته داعش فعال هستند و در صورت از دست دادن کنترل در جنوب سوریه، نگرانی‌های امنیتی را افزایش می‌دهند.
• منابع امنیتی عراقی تأکید کردند که همکاری اطلاعاتی با دمشق در این مناطق ماه‌هاست که رو به کاهش بوده است. منابع میدانی نیز تأکید کردند الحشد الشعبی در ساعات اخیر حضور خود را در اطراف القائم تشدید کرده و سطح هشدار را برای جلوگیری از هرگونه نفوذ احتمالی، چه از سوی گروه‌های متخاصم و چه از سوی گروه‌های تروریستی که از هرج و مرج سوریه سوءاستفاده می‌کنند، افزایش داده‌اند.
• تحلیلگران معتقدند که ادامه تنش‌ها در السویدا بدون مداخله سیاسی جدی منطقه‌ای، خلئی را ایجاد می‌کند که می‌تواند برای بهره‌برداری اسرائیل و ابزارهای آن آماده باشد.
• چنین سناریویی، جنوب سوریه را به عرصه‌ای برای رویارویی آشکار تبدیل می‌کند که شعله‌های آن می‌تواند به عراق نیز سرایت کند، آن هم در زمانی که عراق خود را برای انتخابات حساس پارلمانی آماده می‌کند و در بحبوحه تشدید تنش‌های منطقه‌ای و تغییر در نقشه‌های نفوذ قرار دارد.
نقل قول‌ها: «حسین العزاوی» کارشناس امنیتی عراقی، به الاخبار گفت: «آنچه در السویدا اتفاق می‌افتد، نشان‌دهنده تغییر بالقوه در ماهیت توازن امنیتی در جنوب سوریه است؛ منطقه‌ای حساس در مجاورت مرزهای غربی عراق و به طور سنتی کریدوری برای قاچاق و فعالیت‌های مسلحانه. از هم پاشیدگی امنیتی در آنجا فرصتی را برای قدرت‌های منطقه‌ای، از جمله اسرائیل، فراهم می‌کند تا نفوذ اطلاعاتی و شاید عملیاتی خود را گسترش دهند.»
• العزاوی گفت: «نگرانی‌های عراق مشروع است، زیرا هرگونه خلأ در جنوب سوریه می‌تواند منجر به فعال شدن مجدد جبهه‌های غیرفعال در صحرا و در امتداد مرزها شود و امنیت عراق را در یک مقطع سیاسی حساس در معرض فشارهای اضافی قرار دهد.»
• «عبدالجبار المولی» پژوهشگر روابط بین‌الملل معتقد است که «تنش‌های فزاینده در السویدا را نمی‌توان از یک زمینه منطقه‌ای گسترده‌تر، از جمله عادی‌سازی روابط بین برخی کشورهای عربی و اسرائیل و تغییر اولویت‌های چندین کشور شورای همکاری خلیج فارس در سوریه جدا کرد.»
• المولی در گفت‌وگو با الاخبار خاطرنشان کرد: «برخی از نخبگان سیاسی عراق نگرانند که تحولات جنوب سوریه به بهانه حمایت از گروه‌های محلی یا حفاظت از اقلیت‌ها، به بهانه‌ای برای مشروعیت بخشیدن به حضور امنیتی اسرائیل در مرزهای عراق تبدیل شود. این امر می‌تواند وضعیت منطقه‌ای را تغییر دهد و بر توازن خارجی عراق تأثیر منفی بگذارد، به‌ویژه با توجه به افزایش گفتگوها در مورد حل و فصل‌های جامع در منطقه. اگر جنوب سوریه بدون یک توافق سیاسی عادلانه رها شود، گسترش نفوذ اسرائیل در آنجا می‌تواند به یک تهدید استراتژیک بلندمدت تبدیل شود و نه تنها سوریه، بلکه عراق و لبنان را نیز تحت تأثیر قرار دهد.»
