همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: امروزه باتری گوشی‌های هوشمند مثل قلب تپنده آنها عمل می‌کنند؛ بدون باتری سالم، حتی قوی‌ترین موبایل هم کارایی ندارد. اما واقعاً این باتری‌ها چطور کار می‌کنند و چرا بعد از مدتی ضعیف می‌شوند؟ پاسخ این سؤال، ترکیبی از فیزیک، شیمی و رفتار روزمره کاربران است.
درون یک باتری لیتیوم - یونی چه می‌گذرد؟
باتری‌های رایج در تلفن‌های همراه، از نوع لیتیوم - یونی (Li-ion) هستند. این باتری‌ها از سه بخش اصلی تشکیل شده‌اند:
آند (قطب منفی)
کاتد (قطب مثبت)
الکترولیت (واسط مایع یا ژل بین دو قطب)
زمانی که گوشی در حال استفاده است، یون‌های لیتیوم از آند به کاتد حرکت می‌کنند و الکترون‌ها نیز از مدار خارجی عبور کرده و انرژی موردنیاز برای روشن‌شدن گوشی را فراهم می‌کنند. هنگام شارژشدن، مسیر حرکت این یون‌ها معکوس می‌شود.
چرا باتری‌ها پیر می‌شوند؟
هر بار شارژ و دشارژ، ساختار داخلی باتری را کمی تغییر می‌دهد. با گذر زمان، این تغییرات باعث کاهش ظرفیت نگهداری شارژ می‌شوند. این فرآیند به «کاهش سلامت باتری» معروف است و معمولاً بعد از ۴۰۰ تا ۵۰۰ چرخه کامل شارژ محسوس می‌شود.
نکته جالب این است که حتی اگر از گوشی استفاده نکنید، باتری آن به‌مرورزمان فرسوده می‌شود؛ چراکه واکنش‌های شیمیایی داخلی باتری در حالت خاموش هم ادامه دارند.
چند اشتباه رایج که باتری را نابود می‌کند
شارژکردن تا ۱۰۰٪ یا تخلیه تا ۰٪
باتری‌های لیتیوم - یونی از شارژ یا تخلیه کامل خوششان نمی‌آید. بهترین بازه شارژ، بین ۲۰ تا ۸۰ درصد است.
استفاده از گوشی هنگام شارژ
استفاده سنگین از گوشی در حال شارژ باعث داغ‌شدن بیش از حد باتری شده و چرخه عمر آن را کاهش می‌دهد.
قرار دادن گوشی در معرض گرما یا سرمای زیاد
دمای بالا، دشمن شماره یک باتری است. نگه‌داشتن گوشی در آفتاب یا کنار وسایل گرمایشی می‌تواند به ساختار شیمیایی باتری آسیب بزند.
استفاده از شارژرهای غیراصل یا بی‌کیفیت
شارژرهای متفرقه ممکن است جریان ناپایدار ارسال کنند که برای باتری مضر است.
نکاتی طلایی برای افزایش عمر باتری
شارژ در بازه ۲۰ تا ۸۰ درصد: این کار باعث می‌شود باتری فشار کمتری تحمل کند و عمر بیشتری داشته باشد.
فعال‌سازی حالت کم‌مصرف (Low Power Mode):
در گوشی‌های اپل و اندروید، این حالت باعث می‌شود مصرف انرژی کمتر شود.
خاموش‌کردن GPS، بلوتوث، وای‌فای در مواقع غیرضروری:
این ابزارها انرژی زیادی مصرف می‌کنند حتی وقتی از آنها استفاده نمی‌شود.
استفاده از شارژر اصلی یا تأییدشده توسط برند گوشی.
بیشتر بخوانید :
آیا باید شب تا صبح گوشی را به شارژ بزنیم؟
درگذشته این کار برای باتری‌های نیکل مشکل‌ساز بود. اما باتری‌های مدرن لیتیوم - یونی مجهز به سیستم مدیریت شارژ هستند. بااین‌حال، اگر بتوانید گوشی را قبل از رسیدن به ۱۰۰٪ از برق بکشید بهتر است.
باتری های آینده ؛ شارژ در ۵ دقیقه
دانشمندان درحال‌توسعه نسل جدیدی از باتری‌ها هستند که با فناوری‌هایی مثل گرافن، شارژشدن در مدت ۵ دقیقه را ممکن می‌سازند. بعضی تحقیقات روی باتری‌های حالت جامد نیز نوید باتری‌هایی امن‌تر و بادوام‌تر را می‌دهند.
راز عمر طولانی باتری در دستان شماست
نحوه استفاده ما از گوشی‌های هوشمند مستقیماً بر سلامت باتری تأثیر دارد. با رعایت چند نکته ساده اما علمی، می‌توانیم عمر باتری گوشی خود را تا دوبرابر افزایش دهیم و از خاموشی‌های ناگهانی در بدترین زمان‌ها جلوگیری کنیم.
