به گزارش همشهری آنلاین، کم‌آبی بدن می‌تواند بیماری جدی مرتبط با گرما باشد و با عوارض جانبی خطرناک اسهال، استفراغ و تب همراه شود و به ویژه کودکان و افراد بالای ۶۰ سال مستعد ابتلا به این بیماری هستند.

چه چیزی باعث کم‌آبی بدن می‌شود؟

در شرایط عادی، همه ما روزانه از طریق عرق، اشک، تنفس، ادرار و مدفوع آب بدن خود را از دست می‌دهیم. در یک فرد سالم، این آب با نوشیدن مایعات و مصرف غذاهایی که حاوی آب هستند جایگزین می‌شود اما وقتی فردی به شدت بیمار می‌شود و تب، اسهال یا استفراغ دارد، دچار کم‌آبی بدن می‌شود. اگر فردی بیش از حد در معرض آفتاب قرار گیرد و آب کافی ننوشد نیز دچار کم‌آبی بدن خواهد شد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که بدن آب و نمک‌های ضروری بدن مانند سدیم و پتاسیم را از دست می‌دهد.

گاهی اوقات، کم‌آبی بدن می‌تواند ناشی از مصرف داروهایی مانند داروهای ادرارآور باشد. این داروها مایعات و الکترولیت‌های بدن را تخلیه می‌کنند. به هر حال، علت هر چه باشد، کم‌آبی بدن باید در اسرع وقت درمان شود.

علائم کم‌آبی بدن چیست؟

موارد زیر شایع‌ترین علائم کم‌آبی بدن هستند البته، هر فرد ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند:

• تشنگی

• کاهش دفعات ادرار

• خشکی پوست

• خستگی

• سبکی سر

• سرگیجه

• گیجی

• خشکی دهان و غشاهای مخاطی

• افزایش ضربان قلب و تنفس

در کودکان، علائم اضافی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خشکی دهان و زبان

• نداشتن اشک هنگام گریه

• خیس نبودن پوشک برای چند ساعت

• فرورفتگی شکم، چشم‌ها یا گونه‌ها

• بی‌حالی

• کج خلقی

• پوستی که هنگام گرفتن و رها کردن صاف نمی‌شود.

علائم کم‌آبی بدن ممکن است شبیه سایر بیماری‌ها یا مشکلات پزشکی باشد. همیشه برای تشخیص با پزشک خود صحبت کنید.

درمان کم آبی بدن

کم‌آبی بدن اغلب می‌تواند در خانه و تحت نظر پزشک درمان شود. در کودکان، دستورالعمل‌های دادن غذا و مایعات با توجه به علت کم‌آبی بدن متفاوت خواهد بود، بنابراین مشاوره با پزشک مهم است. در موارد کم‌آبی خفیف، آبرسانی ساده با نوشیدن مایعات توصیه می‌شود و بسیاری از نوشیدنی‌های ورزشی موجود در بازار به‌طور موثر مایعات، الکترولیت‌ها و تعادل نمک بدن را بازیابی می‌کنند.

برای کم‌آبی متوسط، ممکن است به مایعات داخل وریدی (IV) یا سرم درمانی نیاز باشد. اگر کم‌آبی به موقع تشخیص داده شود، آبرسانی ساده ممکن است موثر واقع شود. موارد کم‌آبی شدید باید با اورژانس پزشکی، درمان شوند و بستری شدن در بیمارستان، همراه با مایعات داخل وریدی، ضروری است وباید اقدامات فوری انجام شود.

چگونه می‌توان از کم‌آبی بدن جلوگیری کرد؟

اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از اثرات مضر کم‌آبی بدن شامل موارد زیر است:

• مایعات زیادی به خصوص هنگام کار یا بازی در زیر نور خورشید بنوشید؛

• مطمئن شوید که مایعات بیشتری نسبت به آنچه از دست می‌دهید، دریافت می‌کنید؛

• سعی کنید فعالیت‌های بدنی در فضای باز را برای ساعات خنک‌تر روز برنامه‌ریزی کنید؛

• نوشیدنی‌های ورزشی مناسب بنوشید تا به حفظ تعادل الکترولیت کمک کنید

• برای نوزادان و کودکان خردسال، محلول‌هایی مانند پودر الکترولیت (پدیالیت) به حفظ تعادل الکترولیت در طول بیماری یا زمان قرار گرفتن در معرض گرما کمک می‌کنند. سعی نکنید محلول‌های مایعات و نمک را در خانه برای کودکان درست کنید.

گرمازدگی یا سکته گرمایی چیست؟

شدیدترین نوع بیماری روزهای داغ، گرمازدگی است که تهدیدکننده زندگی خواهد بود و نتیجه قرار گرفتن طولانی‌مدت و شدید در معرض آفتاب است. در این حالت، فرد به اندازه کافی عرق نمی‌کند تا دمای بدنش پایین بیاید. سالمندان، نوزادان، افرادی که در فضای باز کار می‌کنند، افراد مبتلا به بیماری روانی، چاقی، گردش خون ضعیف و افرادی که انواع خاصی از داروها را مصرف می‌کنند یا الکل می‌نوشند، بیشتر مستعد گرمازدگی هستند. این بیماری به سرعت پیشرفت می‌کند و نیاز به درمان فوری پزشکی دارد.

چه چیزی باعث گرمازدگی می‌شود؟

بدن ما مقدار زیادی گرمای داخلی تولید می‌کند و معمولا با تعریق و تابش گرما از طریق پوست، خود را خنک می‌کنیم، با این حال، در شرایط خاص، مانند گرمای شدید، رطوبت بالا یا فعالیت شدید در آفتاب داغ، این سیستم خنک‌کننده ممکن است شروع به از کار افتادن کند و این موارد باعث می‌شود گرمای بدن به سطوح خطرناکی برسد. همچنین اگر فردی دچار کم‌آبی شود و نتواند به اندازه کافی عرق کند تا بدن خود را خنک کند، دمای داخلی بدن وی ممکن است به سطوح خطرناکی افزایش یابد.

علائم گرمازدگی چیست؟

شایع‌ترین علائم گرمازدگی در زیر ذکر شده است، با این حال، هر فرد ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند.

علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سردرد

• سرگیجه

• گیجی، آشفتگی یا سردرگمی

• بی‌حالی یا خستگی

• تشنج

• پوست داغ و خشک برافروخته شده بدون عرق

• دمای بالای بدن

• از دست دادن هوشیاری

• ضربان قلب سریع

• توهم

علائم سکته گرمایی ممکن است شبیه سایر شرایط یا مشکلات پزشکی باشد بنابراین همیشه برای تشخیص با پزشک خود صحبت کنید.

بیماری‌های مرتبط با گرما و ورزشکاران جوان

۳ نکته مهم که والدین و مربیان باید بدانند این است که بیماری‌های مرتبط با گرما یک نگرانی جدی برای هر کسی است که در طول تابستان ورزش شدید انجام می‌دهد. بیشترین افراد در معرض خطر شامل ورزشکاران جوانی است که ممکن است ندانند چه زمانی باید استراحت و بدن خود را خنک کنند.

درمان گرمازدگی

مهم است که فرد فورا تحت درمان قرار گیرد زیرا گرمازدگی می‌تواند باعث آسیب دائمی یا مرگ شود. برخی اقدامات فوری وجود دارد که می‌توانید در حین انتظار برای رسیدن کمک، انجام دهید:

• فرد را به یک منطقه دارای سایه ببرید؛

• لباس‌هایش را درآورید و به آرامی آب خنک را روی پوست بمالید و سپس آن را باد بزنید تا تعریق تحریک شود؛

• کیسه‌های یخ را روی کشاله ران و زیر بغلش قرار دهید؛

• فرد را در یک منطقه خنک دراز بکشد و پاهایش را کمی بالا نگه دارید

• به هر طریقی که می‌توانید فرد را به سرعت خنک کنید.

مایعات داخل وریدی (IV) اغلب برای جبران از دست دادن مایعات یا الکترولیت‌ها ضروری هستند. استراحت در رختخواب معمولا توصیه می‌شود و دمای بدن ممکن است تا هفته‌ها پس از گرمازدگی به طور غیرطبیعی در نوسان باشد.

چگونه می‌توان از گرمازدگی جلوگیری کرد؟

اقدامات احتیاطی وجود دارد که می‌تواند به شما در محافظت در برابر عوارض جانبی گرمازدگی کمک کند و شامل موارد زیر است:

• در طول فعالیت‌های خارج از منزل، به خصوص در روزهای گرم، مایعات زیادی بنوشید. آب و نوشیدنی‌های ورزشی نوشیدنی‌های مناسبی هستند. از نوشیدن چای، قهوه، نوشابه و الکل کافئین‌دار خودداری کنید، زیرا این نوشیدنی‌ها می‌توانند منجر به کم‌آبی بدن شوند؛

• لباس‌های سبک، گشاد و محکم با بافت متراکم و رنگ‌های روشن بپوشید؛

• فعالیت‌ها و ورزش‌های شدید را برای زمان‌های خنک‌تر روز برنامه‌ریزی کنید؛

• با استفاده از کلاه، عینک آفتابی و چتر، از خود در برابر آفتاب محافظت کنید؛

• به تدریج زمان حضور در فضای باز را افزایش دهید تا بدن شما به گرما عادت کند؛

• در طول فعالیت‌های خارج از منزل، به‌طور مرتب مایعات بنوشید و آب اسپری کنید تا از گرمازدگی جلوگیری شود؛

• سعی کنید در روزهای بسیار گرم و مرطوب، تا حد امکان زمان بیشتری را در داخل خانه بگذرانید؛

• هرگز کودکان یا حیوانات خانگی را در روزهای گرم یا آفتابی در خودروهای دربسته رها نکنید؛

اگر در آب و هوای گرم زندگی می‌کنید و بیماری مزمنی دارید، با پزشک خود در مورد اقدامات احتیاطی اضافی که می‌توانید برای محافظت از خود در برابر گرمازدگی انجام دهید، صحبت کنید.