همشهری آنلاین – آرش نهاوندی: سه آمار سالانه نسبت به هر ۱۰۰ هزار نفر، آمار سالانه کلی و آمار روزانه سکته مغزی ارائه شده که هر سه نشانگر وضعیت نگران کننده در خصوص بروز سکته مغزی در ایران است. دبیر انجمن سکته مغزی ایران با بیان اینکه نتایج مطالعات درباره سکته مغزی بیانگر این است که بروز سکته مغزی در ایران حدود ۱۵۰ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر در هر سال است، اظهار کرد: البته میزان بروز سکته مغزی در کشور از متوسط جهانی بیشتر بوده و حدود ۱.۵ برابر متوسط جهانی است.
رئیس انجمن علمی فیزیوتراپی ایران نیز با ارائه آماری ملموس تر ااز سکته مغزی در ایران گفت سالانه حدود ۱۴۰ هزار نفر در کشور دچار سکته مغزی می‌شوند که پس از درمان اولیه، فیزیوتراپی و توانبخشی نقش کلیدی در بازگشت بیماران به زندگی عادی دارد. به گفته وی، حدود ۵۰ درصد از بازماندگان سکتۀ مغزی با مشکلات دائمی حرکتی مواجه‌اند. فیزیوتراپی با روش‌هایی مثل الکتروتراپی، تمرین درمانی و درمان دستی به بهبود حرکت و کاهش درد بیمار کمک می‌کند.
از سویی دیگر محمود معتمدی رئیس انجمن علمی مغز و اعصاب آمار جزئی‌تری ارائه می‌دهد که بیانگر وضعیت وخیم در این خصوص است. به گفته وی، روزانه بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ نفر در کشور دچار سکته مغزی می‌شوند. بنابراین، خیلی مهم است که در زمینه بیماری‌های مغز و اعصاب، اطلاع رسانی شود.
به گزارش مایو کلینیک، سکته مغزی ایسکمیک زمانی رخ می‌دهد که خون‌رسانی به بخشی از مغز مسدود شده یا کاهش یابد. این امر مانع از دریافت اکسیژن و مواد مغذی توسط بافت مغز می‌شود. سلول‌های مغزی در عرض چند دقیقه شروع به مردن می‌کنند. نوع دیگری از سکته مغزی، سکته مغزی هموراژیک است. این نوع سکته زمانی رخ می‌دهد که یک رگ خونی در مغز نشت می‌کند یا پاره می‌شود و باعث خونریزی در مغز می‌شود. خون فشار روی سلول‌های مغزی را افزایش می‌دهد و به آن‌ها آسیب می‌رساند.
سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است. دریافت فوری درمان پزشکی بسیار مهم است. دریافت سریع کمک‌های پزشکی می‌تواند آسیب مغزی و سایر عوارض سکته مغزی را کاهش دهد.
علائم
دشواری در صحبت کردن و فهمیدن حرف‌های دیگران: فردی که دچار سکته مغزی شده است ممکن است گیج شود، کلمات را نامفهوم بگوید یا نتواند صحبت‌ها را درک کند.
بی‌حسی، ضعف یا فلج در صورت، بازو یا پا: این حالت اغلب فقط یک طرف بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. فرد می‌تواند سعی کند هر دو دست خود را بالای سر ببرد. اگر یک دست شروع به افتادن کند، ممکن است نشانه سکته مغزی باشد. همچنین، هنگام لبخند زدن، ممکن است یک طرف دهان افتاده باشد.
مشکلات بینایی: در یک یا هر دو چشم، فرد ممکن است ناگهان دچار تاری دید یا سیاهی دید در یک یا هر دو چشم شود. یا ممکن است دوبینی داشته باشد.
سردرد: سردرد ناگهانی و شدید ممکن است از علائم سکته مغزی باشد. استفراغ، سرگیجه و تغییر در هوشیاری ممکن است همراه با سردرد رخ دهد.
مشکل در راه رفتن: کسی که سکته مغزی می‌کند ممکن است تلو تلو بخورد یا تعادل یا هماهنگی خود را در زمان راه رفتن از دست بدهد.
عوامل خطر
عوامل زیادی می‌توانند خطر سکته مغزی را افزایش دهند. عوامل خطر سکته مغزی که به طور بالقوه قابل درمان هستند عبارتند از:
عوامل خطر سبک زندگی
- اضافه وزن یا چاقی.
- عدم فعالیت بدنی.
- نوشیدن الکل.
- مصرف مواد مخدر مانند کوکائین و مت‌آمفتامین.
عوامل خطر پزشکی
- فشار خون بالا.
- سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار.
- کلسترول بالا.
- دیابت.
- آپنه انسدادی خواب.
- بیماری قلبی عروقی، از جمله نارسایی قلبی، نقص قلبی، عفونت قلبی یا ریتم نامنظم قلب، مانند فیبریلاسیون دهلیزی.
- سابقه شخصی یا خانوادگی سکته مغزی، حمله قلبی یا حمله ایسکمیک گذرا.
عفونت کووید-۱۹.
راه‌های پیشگیری
هرگونه استراتژی پیشگیری از سکته مغزی مشابه استراتژی‌های پیشگیری از بیماری قلبی است. به طور کلی، توصیه‌های سبک زندگی سالم عبارتند از:
کنترل فشار خون بالا: این یکی از مهمترین کارهایی است که می‌توانید برای کاهش خطر سکته مغزی انجام دهید. اگر سکته مغزی داشته‌اید، کاهش فشار خون می‌تواند به جلوگیری از حمله گذرای مغزی (TIA) یا سکته مغزی در آینده کمک کند. تغییرات سبک زندگی سالم و داروها اغلب برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شوند.
کلسترول و چربی اشباع شده در رژیم غذایی را کاهش دهید:خوردن کمتر کلسترول و چربی، به ویژه چربی‌های اشباع شده و چربی‌های ترانس، ممکن است تجمع چربی در شریان‌ها را کاهش دهد. اگر نمی‌توانید کلسترول خود را به تنهایی از طریق تغییرات غذایی کنترل کنید، ممکن است به داروی کاهش دهنده کلسترول نیاز داشته باشید.
مصرف دخانیات را ترک کنید: سیگار کشیدن خطر سکته مغزی را برای افراد سیگاری و غیرسیگاری که در معرض دود سیگار قرار دارند، افزایش می‌دهد. ترک سیگار خطر سکته مغزی را کاهش می‌دهد.
دیابت را مدیریت کنید: رژیم غذایی، ورزش و کاهش وزن می‌تواند به شما کمک کند قند خون خود را در محدوده سالم نگه دارید. اگر عوامل سبک زندگی برای کنترل قند خون کافی نباشند، ممکن است داروی دیابت برای شما تجویز شود.
وزن سالم خود را حفظ کنید: اضافه وزن به سایر عوامل خطر سکته مغزی مانند فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت کمک می‌کند.
رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات داشته باشید: خوردن پنج وعده یا بیشتر میوه یا سبزیجات در روز ممکن است خطر سکته مغزی را کاهش دهد. رژیم غذایی مدیترانه‌ای که بر روغن زیتون، میوه، آجیل، سبزیجات و غلات کامل تأکید دارد، ممکن است مفید باشد.
منظم ورزش کنید: ورزش هوازی از بسیاری جهات خطر سکته مغزی را کاهش می‌دهد. ورزش می‌تواند فشار خون را کاهش دهد، سطح کلسترول خوب را افزایش دهد و سلامت کلی رگ‌های خونی و قلب را بهبود بخشد. همچنین به شما در کاهش وزن، کنترل دیابت و کاهش استرس کمک می‌کند. برای رسیدن به نتایج مطلوب در این زمینه به تدریج حداقل فعالیت بدنی متوسط را در بیشتر یا تمام روزهای هفته به ۳۰ دقیقه افزایش دهید.
بیشتر بخوانید:
