همشهری آنلاین - گروه سیاسی: در هفته‌های اخیر مجموعه‌ای از مهلت‌های تعیین‌شده توسط بازیگران کلیدی منطقه‌ای و جهانی، وضعیت پرونده هسته‌ای ایران و امنیت منطقه خاورمیانه را به نقطه‌ای حساس و پرتنش رسانده است. بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل در اواخر تیرماه ۱۴۰۴ در سخنرانی خود به صراحت اعلام کرد که در مذاکرات هسته‌ای، ایران و آمریکا ۶۰ روز فرصت دارند تا تهدید هسته‌ای ایران را رفع کنند و اگر این توافق تا پایان این مدت به دست نیاید، اسرائیل «به گونه‌ای دیگر» با این تهدید مقابله خواهد کرد. این موضع که در گزارش تایمز اسرائیل به تفصیل آمده، بیانگر این است که اسرائیل این مهلت را جدی گرفته و گزینه‌های نظامی را در کنار دیپلماسی به‌طور همزمان روی میز دارد. هم‌زمانی این ضرب‌الاجل با مهلت‌های دیگر که توسط بازیگران بین‌المللی تعیین شده، می‌تواند به عنوان بخشی از یک فشار چندجانبه سازماندهی شده علیه تهران تفسیر شود.
در همین حال، اتحادیه اروپا نیز به موازات این روند، تا پایان مردادماه ۱۴۰۴ مهلت تعیین کرده تا پرونده هسته‌ای ایران به شکلی شفاف حل و فصل شود و در غیر این صورت مکانیسم بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، موسوم به «اسنپ‌بک»، اجرایی خواهد شد. این ضرب‌الاجل اروپایی، زمانی تقریبا همزمان با ضرب‌الاجل اسرائیل است و از این رو تحلیلگران هشدار داده‌اند که این هم‌زمانی می‌تواند به افزایش قابل توجه فشارها بر ایران منجر شود.
در کنار این دو، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا ۶ مرداد ۱۴۰۴ مهلتی ۱۰ روزه به روسیه داده تا نشان دهد در مذاکرات صلح با اوکراین پیشرفت ملموسی حاصل کرده است. او تاکید کرده است که در صورت عدم پیشرفت، ایالات متحده تحریم‌های جدیدی علیه روسیه اعمال خواهد کرد. اگرچه این مهلت به صورت مستقیم مرتبط با پرونده هسته‌ای ایران نیست، اما به واسطه اهمیت راهبردی روسیه به عنوان متحد ایران در منطقه، تحلیلگران امنیتی، این موضوع را در چارچوب مجموعه‌ای از تحولات ژئوپلیتیکی گسترده‌تر می‌بینند که می‌تواند بر تصمیمات کشورهای منطقه و به ویژه اسرائیل تأثیر بگذارد. این هم‌زمانی مهلت‌ها ممکن است دست اسرائیل را برای اقدام نظامی علیه ایران بازتر بگذارد، چرا که اگر جنگ اوکراین در آستانه یک توافق یا توقف قرار نگیرد، تنش‌های جهانی افزایش یافته و تغییر در اولویت‌های امنیتی واشنگتن رخ خواهد داد.
واکنش تهران نیز به این فشارهای فزاینده کمابیش شدید بوده است. عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، به صراحت اعلام کرده است که ایران در برابر هر گونه اقدام نظامی «پاسخ قاطعی» خواهد داد، و تهدیدها را بی‌پاسخ نخواهد گذاشت. در پاسخ به این موضع، ترامپ نیز در مصاحبه‌ای با شبکه فاکس نیوز تاکید کرد که «تهدید علیه آمریکا یا متحدانش بی‌پاسخ نخواهد ماند و همه گزینه‌ها روی میز است»، که نشان می‌دهد فضای تنش‌ها در حد بالایی باقی مانده است.
علاوه بر این، وزیر دفاع اسرائیل نیز در چند روز گذشته بار دیگر هشدار داده است که اسرائیل با تمام توان به مقابله با تهدید هسته‌ای ایران ادامه خواهد داد. گزارش اورشلیم‌پست به این نکته اشاره دارد که اسرائیل آماده است تا در صورت شکست مذاکرات، اقدام نظامی را به عنوان گزینه نهایی دنبال کند.
این مجموعه تحولات و مهلت‌های متداخل به عنوان نشانه‌ای از تشدید تنش‌های منطقه‌ای و جهانی تعبیر شده است که احتمال اقدام نظامی علیه ایران را در هفته‌ها و ماه‌های پیش رو افزایش می‌دهد. این مهلت‌ها اگرچه به ظاهر جداگانه به نظر می‌رسند، اما هم‌افزایی آن‌ها می‌تواند فشار قابل توجهی بر تهران وارد آورد و واکنش‌های پیچیده‌ای را در سطح منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به دنبال داشته باشد. از منظر این تحلیل‌ها، هفته‌های پایان مرداد ۱۴۰۴، نقطه اوج تنش‌ها خواهد بود و نتایج مذاکرات هسته‌ای و تحولات سیاسی و نظامی در این بازه زمانی می‌تواند تعیین‌کننده باشد که آیا مسیر دیپلماسی حفظ می‌شود یا بحران به سمت درگیری‌های گسترده‌تر سوق پیدا خواهد کرد.
