پارکینسون بیماری پیچیده‌ای است و علائم آن برای هر فرد متفاوت ظاهر می‌شود. درک این نشانه‌ها، که اغلب به آرامی شروع می‌شوند، برای تشخیص زودهنگام بسیار مهم است.
بیماری پارکینسون با علائم متمایزی مشخص می‌شود که بر حرکت و جنبه‌های دیگر زندگی روزمره تأثیر می‌گذارند.
این علائم معمولاً به آرامی شروع شده و در طول سال‌ها پیشرفت می‌کنند و هر فرد ممکن است ترکیبی متفاوت از علائم را تجربه کند.
حدود ۸۰ درصد افراد مبتلا به پارکینسون لرزش را تجربه می‌کنند. لرزش‌های پارکینسون با فرکانس پایین و دامنه متغیر هستند. این لرزش‌ها اغلب ابتدا در یک دست شروع شده و سپس به سمت دیگر بدن گسترش می‌یابند و معمولاً نامتقارن باقی می‌مانند.
لرزش‌ها معمولاً دست‌ها و بازو‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند، هرچند می‌توانند چانه یا پاها را نیز درگیر کنند. لرزش‌های بیماری پارکینسون از نوع لرزش در حال استراحت هستند. آنها با حرکت از بین می‌روند، اما اغلب زمانی که دست در یک وضعیت ثابت نگه داشته می‌شود (مانند نگه داشتن قاشق به سمت دهان) بازمی‌گردند، به همین دلیل است که بیماران پارکینسون اغلب غذا را می‌ریزند.
سفتی
بیماری پارکینسون معمولاً باعث سفتی (سفتی وضعیتی) در سراسر بدن می‌شود. مانند لرزش‌ها، سفتی نیز اغلب از یک طرف شروع می‌شود، معمولاً همان سمتی که لرزش دارد، اما متعاقباً هر دو طرف بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
حدود ۶۰ درصد از مبتلایان به بیماری پارکینسون به دلیل سفتی و گرفتگی عضلانی، درد را تجربه می‌کنند. درد مرتبط با بیماری پارکینسون عضلات یا مفاصل را در غیاب هرگونه آسیب آشکار تحت تأثیر قرار می‌دهد.
راه رفتن کشیده کشیده
افراد مبتلا به پارکینسون اغلب به آرامی راه می‌روند که با کشیدن مشخص و کند پاها و تمایل به صاف نگه داشتن نسبی پاها، به جای خم کردن آنها هنگام راه رفتن، مشخص می‌شود. وقتی راه می‌روند، پاهایشان نزدیک‌تر به زمین می‌ماند، به جای اینکه با هر قدم بلند شود.
حرکات کند
بیشتر افراد مبتلا به پارکینسون به کندی حرکت می‌کنند – که به آن برادیکینزی (bradykinesia) می‌گویند. این کندی در اوایل دوره بیماری شروع می‌شود، اما مانند بیشتر علائم، اغلب تا پس از تشخیص، به طور چشمگیری قابل توجه نیست.
مشکلات گفتاری
مشکلات گفتاری در افراد مبتلا به پارکینسون شایع است و با صدایی ضعیف، گاهی اوقات تودماغی یا یکنواخت با بیان نادقیق مشخص می‌شود. گفتار در برخی بیماران می‌تواند کند و در برخی دیگر سریع باشد.
تغییرات در دستخط
دیسگرافی به تغییرات در دستخط، از جمله در سرعت و روانی نوشتن، و همچنین میکروگرافی اشاره دارد. میکروگرافی بیماری پارکینسون متمایز است. دستخط بسیار کوچک، اما واضح است. حروف و کلمات با ادامه نوشتن جملات اضافی، کوچک و کوچک‌تر می‌شوند و کلمات معمولاً پس از چندین جمله یا پاراگراف در طول صفحه شروع به منحنی شدن یا زاویه‌دار شدن به سمت پایین می‌کنند.
چهره ماسک‌گونه
یکی از علائم آشکار بیماری پارکینسون، فقدان حالات چهره پویا است. اگر در مراحل اولیه پارکینسون باشید، ممکن است خودتان متوجه این موضوع نشوید، هرچند دیگران به احتمال زیاد متوجه می‌شوند، زیرا چهره ماسک گونه می‌تواند باعث شود به نظر برسد که شما به آنچه دیگران انجام می دهند یا می‌گویند علاقه‌ای ندارید، هرچند ممکن است واقعاً علاقه‌مند باشید.
بی‌تفاوتی
بی‌تفاوتی، فقدان واقعی علاقه است و بسیاری از مبتلایان به پارکینسون گاهی اوقات این احساس را تجربه می‌کنند. در واقع، بی‌تفاوتی ممکن است یکی از اولین اثرات بیماری باشد.
کاهش پلک زدن
یکی از علائم رایج بیماری پارکینسون، کاهش پلک زدن است. این می‌تواند باعث شود فرد طوری به نظر برسد که به کسی یا چیزی خیره شده است. کاهش پلک زدن همچنین ممکن است باعث خشکی چشم شود.
خشکی پوست
اگر به بیماری پارکینسون مبتلا هستید، به احتمال زیاد پوست خشک، پوسته پوسته و خشکی پوست سر خواهید داشت.
مشکلات خواب
بیشتر افراد مبتلا به پارکینسون مشکلات خواب را تجربه می‌کنند. این مشکلات می‌تواند از دشواری در به خواب رفتن یا در خواب ماندن تا خواب آلودگی در طول روز متغیر باشد.
سندرم پا‌های بی‌قرار، وضعیتی که با میل شدید به حرکت دادن پاها مشخص می‌شود، در پارکینسون شایع است، و همچنین اختلال رفتار حرکتی در خواب، وضعیتی که در آن افراد هنگام خواب رویا‌های خود را عملی می‌کنند.
مشکلات خواب ناشی از بیماری پارکینسون در نهایت منجر به احساس خستگی می‌شود.
علائم نادر
اثرات دیگری از بیماری پارکینسون نیز وجود دارند که کمتر شایع هستند:
گریه بدون دلیل: بیماری پارکینسون می‌تواند باعث حملات گریه شود. اینها معمولاً دوره‌های ملایم و بدون توضیح گریه هستند که به طور غیرمنتظره‌ای بروز می‌کنند.
فشار خون پایین یا نوسان‌دار: افت فشار خون وضعیتی برخی از افراد مبتلا به پارکینسون را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این شرایط باعث نوسانات فشار خون می‌شود که عمدتاً منجر به افت ناگهانی و غیرمنتظره فشار خون می‌شود. علائم شامل سبکی سر، سرگیجه و از دست دادن تعادل است.
فراموشی: بیماری پارکینسون می‌تواند با نوعی زوال عقل به نام زوال عقل ساب کورتیکال مرتبط باشد. این نوع زوال عقل با دشواری در تصمیم‌گیری، انجام چند کار به طور همزمان، تغییر در شخصیت و کندی کلی تفکر مشخص می‌شود. زوال عقل معمولاً در مراحل پایانی بیماری رخ می‌دهد.
تفاوت علائم در مردان و زنان
مردان مبتلا به پارکینسون، بیشتر از مشکلات شناختی رنج می‌برند. همچنین اختلال شدیدتر در راه رفتن (انجماد حرکتی)، آبریزش دهان و خمیدگی ستون فقرات در آنها شایع‌تر است. در مقابل، زنان بیشتر با خستگی، افسردگی، سندرم پا‌های بی‌قرار، درد و لرزش دست و پنجه نرم می‌کنند و خطر زمین خوردن در آنها بالاتر است.
علائم و عوارض مراحل پیشرفته بیماری
بیماری پارکینسون پیشرونده است و با گذشت زمان، عوارض آن در مراحل پایانی برجسته‌تر می‌شوند:
حالت خمیده بدن: یکی از نشانه‌های بارز پارکینسون، وضعیت قوز کرده بدن است که معمولاً در اواخر بیماری ظاهر می‌شود و می‌تواند منجر به درد در گردن و کمر شود.
انجماد حرکتی: بیماری پارکینسون همچنین ممکن است باعث انجماد دوره‌ای عضلات شود که شدیدتر از سفتی است. اگرچه همه مبتلایان به پارکینسون آن را تجربه نمی‌کنند، اما معمولاً در مراحل پایانی و در عضلات بسیار سفت شده بروز می‌کند.
مشکلات بلع: کند شدن حرکات عضلانی می‌تواند هماهنگی عضلات مربوط به بلع را مختل کند و خوردن و آشامیدن ایمن را دشوار سازد.
مشکلات تعادل: پارکینسون بر تعادل تأثیر می‌گذارد و انجام فعالیت‌های روزمره مانند راه رفتن روی پله‌ها یا حتی ایستادن بدون کمک را با پیشرفت بیماری، چالش برانگیز می‌کند.
یبوست و احتباس ادرار: کندی حرکت عضلات می‌تواند بر عملکرد روده و مثانه نیز اثر بگذارد و منجر به یبوست یا عدم توانایی در تخلیه کامل ادرار شود.
نوسانات شدید احساسی: در مراحل پایانی پارکینسون، تغییرات سریع خلقی رایج است. غم و اندوه بسیار شایع است و بیماران ممکن است دچار اختلال عاطفی کاذب (Pseudobulbar affect) شوند؛ حالتی که با نوسانات عاطفی شدید و غیرمنتظره مشخص می‌شود.
دیسکینزی: حرکات پیچشی یا لرزشی غیرارادی (دیسکینزی) اغلب به عنوان یک عارضه جانبی دارو‌های پارکینسون، به ویژه سینمت (کاربیدوپا/لوودوپا)، بروز می‌کنند. این حرکات می‌توانند دردناک باشند و با دارو یا جراحی‌های عصبی خاص قابل درمان هستند.
توهمات: دارو‌های پارکینسون ممکن است باعث بروز توهمات شوند، که عمدتاً بصری هستند. توهمات شنیداری، بویایی و لمسی کمتر شایع‌اند. در ابتدا، فرد متوجه غیرواقعی بودن این تجربیات می‌شود، اما با پیشرفت زوال شناختی، این آگاهی کاهش می‌یابد.
کاهش حس بویایی
از دست دادن حس بویایی در پارکینسون شایع است، اگرچه دلایل دیگری نیز می‌تواند داشته باشد. این کاهش حس معمولاً به تدریج اتفاق می‌افتد و ممکن است فرد تا قبل از بروز سایر علائم متوجه آن نشود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائمی مانند لرزش، سفتی، مشکلات تعادل، فراموشی یا اختلال در خواب را تجربه می‌کنید، حتماً با پزشک مشورت کنید. این علائم ممکن است نشانه‌ای از پارکینسون باشند یا نباشند، اما نیاز به ارزیابی تخصصی دارند.
نکات کلیدی
لرزش در حالت استراحت، از علائم شاخص پارکینسون است.
سایر علائم رایج شامل سفتی، راه رفتن کشیده، کندی حرکات و تغییر در گفتار و نوشتار هستند.
در صورت مشاهده هرگونه نشانه پارکینسون، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید، زیرا درمان زودهنگام بهترین راه برای مدیریت علائم است.
