شایعات و خبرهای مثبت در خصوص باز شدن گره مذاکرات مستقیم ایران و FATF پس از ۶سال، پتانسیل ایجاد بهبود مقطعی در جو روانی بازار به‌خصوص در گروه بانکی ایجاد کرده است. این محرک مقطعی با وجود اینکه تاثیر مثبتی بر گروه بانکی داشته، اما تا زمانی که نتیجه عملیاتی و قابل اتکا از آن حاصل نشود، نمی‌توان انتظار ورود گسترده سرمایه‌گذاران حقوقی و تغییر روند اصلی را داشت. از سوی دیگر معاملات صندوق‌های طلا همچنان تعادلی پیگیری می‌شود، هرچند سرعت ورود نقدینگی نسبت به هفته گذشته کمتر شده است. نااطمینانی‌ها نسبت به چشم‌انداز بازارهای مالی موجب شده است بخشی از سرمایه‌ها به‌جای سهام، در این ابزارهای مبتنی بر طلا متمرکز شود. به لحاظ تکنیکال نیز شاخص کل بورس با رسیدن به محدوده حمایتی ۲میلیون و ۵۵۰هزارواحدی تا ۲میلیون و ۶۰۰هزارواحدی، با حمایت خریداران روبه‌رو شده و اکنون در حال آزمون این محدوده است.
با وجود این در صورت انتشار خبر منفی و ازدست‌رفتن این محدوده، بازار می‌تواند به کانال‌های پایین‌تر نزول کند. شاخص هموزن نیز در شرایط مشابهی قرار دارد و افت آن می‌تواند نشان‌دهنده خروج نقدینگی از کلیت بازار باشد. در سوی دیگر عرضه خودرو در بورس کالا همچنان بحث‌برانگیز است. در کوتاه‌مدت، می‌تواند به برخی نمادهای خودرویی جان تازه بدهد، اما تردید در تداوم عرضه و مداخلات احتمالی سیاستگذاران، ریسک این گروه را بالا نگه داشته است. باید عنوان کرد بازار در کوتاه‌مدت، بیشتر در فاز نوسانی و حساس به اخبار باقی خواهد ماند. تا زمانی که ورود پول حقیقی افزایش محسوسی نداشته باشد و ابهامات سیاسی و اقتصادی کاهش نیابد، نمی‌توان انتظار آغاز یک‌روند صعودی پایدار را داشت.
دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای روز یکشنبه روز سرخ‌پوشی را به ثبت رساند. در این میان شاخص کل بورس تهران با سرخ‌پوشی ۰.۳۵درصدی روبه‌رو شد و در محدوده ۲میلیون و ۵۶۲هزارواحدی قرار گرفت. افت ۸هزار و ۹۷۵واحدی شاخص کل بورس در حالی به ثبت رسید که این نماگر از اول اردیبهشت‌ماه منفی ۱۶.۷۶درصد ریزش داشته است. شاخص کل هموزن نیز با افت ارتفاع ۰.۳۱درصدی مواجه و در سطح ۷۸۱هزار و ۹۶۶واحدی قرار گرفت و از نخستین روز اردیبهشت‌ماه منفی ۱۱درصد افت ارتفاع را به ثبت رساند. از سوی دیگر شاخص کل فرابورس نیز که معیار مناسبی برای بررسی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، همسو با سایر نماگرها حدود ۰.۱۵درصد سرخ‌‌پوش شد و در نهایت در سطح ۲۳هزار و ۴۹۱واحدی کار خود را به اتمام رساند. ارزش معاملات خرد بازار سرمایه روز یکشنبه که شامل سهام، حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی بازار می‌شود مقدار ۴هزار و ۳۶۶میلیاردتومانی را ثبت کرد که نسبت به‌روز شنبه ۹درصد رشد داشته است. خروج پول در روز گذشته به ۳۱۵میلیارد تومان رسید.
پیام الیاس کردی، کارشناس بازار سرمایه روند بازار روزهای اخیر را این‌گونه مورد تحلیل و ارزیابی قرارداد: درحالی‌که بازار سهام پس از ریزش‌های شدید اخیر، نشانه‌هایی از واکنش مثبت نشان داده، اما به نظر می‌رسد که این بهبود موقتی و محدود بوده و ریشه در ارزندگی بیش از حد سهام پس از سقوط قیمتی دارد. با این حال، مساله اصلی که سایه بر تمام بازارهای مالی انداخته، فقدان چشم‌اندازهای روشن و پایدار است.
در دنیای مالی، سرمایه‌گذاران به‌طور عمده بر اساس پیش‌بینی‌های آینده عمل می‌کنند و به سمت خرید چشم‌اندازهای مثبت تمایل دارند. در ایران، تا زمانی که ریسک‌های سیستماتیک مانند مسائل حل‌نشده سیاسی و اقتصادی برطرف نشود، انتظار تحولات چشم‌گیر دور از ذهن به نظر می‌رسد. بررسی روندهای اخیر نشان می‌دهد که بازار همچنان با خروج سرمایه روبه‌رو است و معامله‌گران تنها با پذیرش ریسک‌های بالا، به نوسانات بسیار محدود روی می‌آورند. در این میان صندوق‌های اهرمی نیز، باتوجه‌به ذات سرمایه‌گذاری پرریسک خود، در مسیر بازار پیش می‌روند و فاصله معناداری از ارزش خالص دارایی (NAV) خود گرفتند. این وضعیت برای چنین صندوق‌هایی چندان غیرمنتظره نبوده؛ چراکه این صندوق‌ها به‌طور مستقیم تحت‌تاثیر نوسانات بازار قرار دارند و نمی‌توان انتظار داشت که عملکردی مستقل از روند کلی نشان دهند.
الیاس کردی ادامه داد: صندوق‌های طلا، وضعیت نسبتا بهتری مشاهده می‌شود. این صندوق‌ها از رشد قیمت طلا در بازارهای جهانی بهره بردند؛ به‌ویژه پس از جنگ دوازده‌روزه که منجر به افزایش نرخ دلار و طلا شد. یکی از عوامل کلیدی مورد توجه، افزایش سنتی قیمت دلار در ماه مرداد است که می‌تواند محرکی برای رشد بیشتر باشد. علاوه بر این، اخبار مربوط به مذاکرات بین‌المللی، مسائل FATF و سایر تحولات اقتصادی، به‌دقت توسط سرمایه‌گذاران این بخش رصد می‌شود؛ زیرا هرگونه پیشرفت در این زمینه‌ها می‌تواند تاثیر مستقیمی بر ارزش طلا و صندوق‌های مرتبط داشته باشد. در این بین بازار سهام، به‌عنوان یکی از حساس‌ترین بخش‌های اقتصاد، پیش‌بینی‌های مثبتی برای بهبود شرایط دریافت کرده بود، اما واقعیت نشان می‌دهد که تا حل‌نشدن ریسک‌های بنیادین، این بازار در محدوده‌های فعلی باقی خواهد ماند. مثبت‌شدن چندروزه اخیر بازار به‌تازگی به اخبار مذاکرات در نروژ و میانجی‌گری مقامات نروژی، همراه با تحولات احتمالی در FATF نسبت داده می‌شود. این اخبار، هرچند امیدبخش، اما نتوانستند بر فشارهای سیستماتیک غلبه کنند.
از منظر فنی و خبری، بحث واردات خودرو نیز مورد توجه قرار گرفته است. مشخص شده که پنج مدل خودروی وارداتی به بورس کالا راه پیدا خواهند کرد، اما این اقدام تاثیر چندانی بر نمادهای لیدر بازار مانند خودرو و خساپا نخواهد داشت. بااین‌حال، این خبر نویدبخش امیدهایی برای واردات گسترده‌تر در آینده است و می‌تواند جو مثبتی در بازار ایجاد کند. الیاس کردی در پایان افزود: در نهایت، پیش‌بینی می‌شود که روزهای آینده برای بازار سهام با روند منفی متعادل همراه باشد. تا زمانی که اخبار خوب و پایدار به‌مانند حل مسائل سیاسی و کاهش ریسک‌ها وارد نشود، بازار در این وضعیت باقی خواهد ماند. توصیه می‌شود سرمایه‌گذاران با احتیاط عمل کنند و بر اساس تحلیل‌های دقیق پیش بروند.
سپیده منصوری، کارشناس بازار سرمایه در خصوص وضعیت روز گذشته بازار عنوان کرد: بازار سهام ایران در سال روز ریزش تاریخی ۱۹مردادماه همچنان بعد ۵سال با اصلاح و خروج پول همراه است. ارزش دلاری ۴۳۱میلیارد دلاری بازار در سال ۹۹ به ۹۲میلیارددلار رسیده است. این در حالی است که شاخص کل ۵۵درصد از سقف سال۹۹ بالاتر است؛ اما نمودار سهام مختلف بازار به‌خصوص ارزش دلاری حکایتی دیگری دارند. این روزها بازار در شرایطی قرار گرفته که بخش عمده‌ای از نمادها در محدوده منفی بسته می‌شوند و ارزش معاملات نیز به سطوح پایین، کمتر از ۶ هزار‌میلیارد تومان رسیده است.
این رکود معاملاتی و فشار فروش متوالی پس از دوره جنگ، موجب شده شاخص کل حتی به سطوحی پایین‌تر از کف‌های پس از جنگ بازگردد. از سوی دیگر حمایت‌های قیمتی نیز نتوانستند مانع ادامه اصلاح شوند و به این ترتیب، اصلاحی که بسیاری آن را اجتناب‌ناپذیر می‌دانستند، رخ داده است. با این حال، باید توجه داشت که این وضعیت برای همه صنایع و شرکت‌ها یکسان نیست؛ برخی شرکت‌ها با بحران‌های انرژی، فروش یا تامین مواد اولیه مواجه هستند، اما گروهی دیگر همچنان ظرفیت و توان ادامه فعالیت با ثبات را دارند و می‌توانند پس از تثبیت بازار، بازده متناسب با شرایط بنیادی خود ارائه دهند.
در بخش ارزی، بازار دلار نیز تحت تاثیر کمبود نقدینگی و سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی قرار گرفته و نتوانسته مقاومت ۹۵ تا ۹۶هزار تومانی را با قدرت بشکند. نبود محرک‌های خبری منفی مانع حرکت شتابان نرخ ارز شده است. این شرایط در بازار طلا نیز مشهود است؛ رشد اخیر به محدوده مقاومتی و همزمانی آن با اخبار پیرامون مذاکرات FATF و کاهش هیجان خریداران، موجب افت مقطعی قیمت‌ها شده است. به نظر می‌رسد ادامه رشد این بازارها نیازمند ورود تقاضای تجاری و افزایش نرخ ارز درهم است که هنوز اتفاق نیفتاده است. منصوری ادامه داد: بازار سهام، با وجود بدبینی‌های پس از جنگ و اصلاح قابل‌توجه قیمت‌ها، نشانه‌هایی از بازگشت تقاضا مشاهده می‌شود. تقاضا در گروه بانکی نیز از نکات مهم روزهای اخیر بوده است. برخی بانک‌ها به محدوده ارزندگی جذاب رسیدند. با این حال، خرید در این گروه باید با دقت و تمرکز بر بانک‌های عملیات‌محور انجام شود.
صندوق‌های اهرمی که در هفته‌های گذشته با حباب منفی سنگینی روبه‌رو بودند پس از بازگشایی سهم‌های بزرگ همچون «وبملت»، «وتجارت»، «خودرو» و «فولاد» تا حدودی از حباب سنگین آنها کاسته شد و در یکی دو روز گذشته صندوق‌های اهرمی مورد استقبال بازار قرار گرفتند؛ هرچند در معاملات روز جاری با عرضه مواجه شدند و به دامنه منفی بازگشتند. از منظر روان‌شناسی بازار، فروشندگان عمده‌ای که قصد خروج داشتند، تا حد زیادی از بازار خارج شدند و اکنون اشباع فروش در قیمت‌ها دیده می‌شود. نبود اخبار منفی تاثیرگذار و ایجاد اندکی خوش‌بینی سیاسی، موجب می‌شود بخشی از سرمایه‌گذاران که پیش‌تر تنها نظاره‌گر بودند، دوباره برای ورود اقدام کنند. بااین‌حال، حجم معاملات پایین و عدم بازگشت جریان اصلی نقدینگی نشان می‌دهد که اعتماد کامل به بازار هنوز شکل نگرفته است.
همچنین در بعد تکنیکال، شاخص کل به محدوده‌های کف بنیادی نزدیک شده و افت بیشتر از سطح ۲میلیون و ۵۰۰ هزار واحد در مقطع فعلی دور از انتظار است. همزمانی این ارزیابی با برآوردهای زمانی که مهر و آبان را می‌توان مقطع اصلاح مجدد شاخص کل دانست موجب شده انتظار داشت نشانه‌های بهبود از اواخر مردادماه برای یک‌ریز موج صعودی حداقل تا قبل از پاییز و تعیین تکلیف مکانیسم ماشه نمایان شود. هرچند، تصمیم‌گیری صرف بر اساس تکنیکال توصیه نمی‌شود، اما می‌توان از آن به‌عنوان چراغ‌راهنمایی در فضای مبهم فعلی بهره برد.
