محققان نشان داده‌اند که می‌توان مکالمات تلفنی را از فاصله چند متری و بدون نیاز به میکروفون، فقط با تحلیل لرزش‌های نامحسوس گوشی، شنود و به متن تبدیل کرد. این تکنیک که «شنود بی‌سیم» (Wireless-Tapping) نام گرفته، با ترکیب رادارهای پیشرفته و هوش مصنوعی، می‌تواند خطر امنیتی برای کاربران ایجاد کند.
پژوهش جدید دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا بر یک اصل فیزیکی ساده تکیه دارد: هر صدایی که از اسپیکر مکالمه گوشی شما خارج می‌شود، لرزش‌های بسیار ریزی را در کل بدنه دستگاه ایجاد می‌کند. محققان برای ثبت و رمزگشایی این لرزش‌ها، یک سیستم دو مرحله‌ای به نام WirelessTap را توسعه داده‌اند.
در مرحله اول آنها با استفاده از یک سنسور رادار موج میلی‌متری (mmWave) این لرزش‌های نامحسوس را از فاصله حداکثر ۳ متری ثبت کردند. سپس در مرحله دوم این سیگنال‌های راداری را که بسیار نویزدار و بی‌کیفیت هستند، به یک نسخه سفارشی‌سازی‌شده از مدل تشخیص گفتار Whisper شرکت OpenAI دادند. این هوش مصنوعی با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته، این سیگنال‌های لرزشی را به یک متن قابل خواندن تبدیل می‌کند.
این دستاورد، یک پیشرفت بزرگ نسبت به پروژه قبلی همین تیم در سال ۲۰۲۲ است که فقط قادر به تشخیص چند کلمه از پیش تعریف شده بود. اما سیستم جدید برای اولین‌بار توانست جملات کاملی از یک مکالمه با دایره واژگان ۱۰ هزار کلمه‌ای را رونویسی کند.
دقت این سیستم به فاصله از سوژه بستگی دارد؛ در فاصله ۵۰ سانتی‌متری، دقت به حدود ۶۰ درصد می‌رسد و در فاصله ۳ متری، دقت به ۲ درصد کاهش می‌یابد. محققان این دقت را با لب‌خوانی مقایسه می‌کنند که دقتی حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد دارد. آنها می‌گویند همانطور که یک لب‌خوان با استفاده از سرنخ‌های محیطی می‌تواند یک مکالمه را درک کند، این سیستم نیز با وجود خطاها، می‌تواند کلمات مهم و بخش‌هایی از یک مکالمه را استخراج کند که از دیدگاه امنیتی بسیار حائز اهمیت است.
تیم تحقیقاتی تأکید می‌کند که هدف آنها از این پژوهش ساخت یک ابزار جاسوسی نیست، بلکه پیش‌دستی کردن در برابر تهدیدات آینده و افزایش آگاهی عمومی است. نویسنده اصلی این مقاله می‌گوید: «هدف ما بررسی این مسئله بود که آیا این ابزارها می‌توانند به‌طور بالقوه توسط افراد سودجو برای شنود مکالمات تلفنی از راه دور استفاده شوند یا خیر. یافته‌های ما نشان می‌دهد که این امر در شرایط خاصی از نظر فنی امکان‌پذیر است و امیدواریم این موضوع آگاهی عمومی را افزایش دهد تا مردم در حین تماس‌های حساس، هوشیارتر باشند.»
یافته‌های این پژوهش در کنفرانس WiSec 2025 منتشر شده است.
