فکر میکنید نقشه راه یک امپراتوری تریلیون دلاری کجاست؟ شاید در یک کلاس درس هاروارد؟ نه! این نقشه توسط یک نوجوان ۱۶ ساله در حیاط خلوت خانهاش کشیده شد، آن هم در یک کمپ تابستانی که بچهها را مجبور به خواندن «ارباب حلقهها» میکرد و برایش ۶۰۰ دلار شهریه میگرفت.
بسیاری جف بزوس (Jeff Bezos) را با آمازون (Amazon) میشناسند، اما کمتر کسی از اولین کسبوکار او، «مؤسسه رؤیا» (Dream Institute)، خبر دارد. این داستان فقط یک خاطره جالب نیست؛ بلکه کلاسی فشرده از اصول کارآفرینی است! خواندن یادداشت پیش رو که از مطلبی در سایت newtraderu الهام گرفته شده، برای هرکسی که ایدههای بزرگ در سر دارد ضروری است.
در اوایل دهه ۱۹۸۰، وقتی بزوس هنوز دبیرستانی بود، یک کمپ تابستانی آموزشی برای دانشآموزان پایههای چهارم تا ششم راه انداخت. این کمپ ده روزه در حیاط خانوادگیشان برگزار میشد و شهریهای معادل ۶۰۰ دلار داشت که در آن زمان مبلغ قابل توجهی بود.
چیزی که این کمپ را خاص میکرد، برنامه درسی نامتعارف آن بود:
بزوس بهجای فعالیتهای تابستانی معمول، یک ماجراجویی فکری طراحی کرده بود که شامل علوم، ریاضیات و کتابخوانیهای چالشبرانگیز بود. کتابهایی مثل «ارباب حلقهها»، «بیگانهای در سرزمین غربت» و «تلماسه» (Dune) در لیست مطالعه اجباری قرار داشتند!
هدف، پرورش تفکر خلاق و مهارت حل مسئله در ۶ شرکتکننده آن بود.
اولین درس بزرگ از مؤسسه رؤیا، قدرت شروعهای کوچک با چشماندازهای بزرگ است. بزوس با شش دانشآموز در حیاط خانهاش شروع کرد، اما اهداف آموزشی بزرگی در سر داشت. این دقیقاً آینه شروع آمازون است که بهعنوان یک کتابفروشی آنلاین ساده کارش را آغاز کرد، اما بزوس از روز اول در ذهنش آن را «فروشگاه همهچیز» میدید.
هدف بزوس از برگزاری کمپ، کسب درآمد سریع نبود؛ او واقعاً میخواست الهامبخش باشد و آموزش دهد. او میتوانست یک کمپ سادهتر و ارزانتر با زحمت کمتر راه بیندازد، اما در عوض، ارزش آموزشی واقعی ارائه داد. این ذهنیت «ارزش محور» بعدها به ستون فقرات فلسفه «وسواس مشتری» در آمازون تبدیل شد و نوآوریهایی مانند ارسال رایگان و پرایم را به وجود آورد.
استفاده از کتاب «ارباب حلقهها» برای بچههای دبستانی یک رویکرد کاملاً غیرمتعارف بود، اما جواب داد. بزوس از به چالش کشیدن انتظارات ترسی نداشت. این جسارت در متفاوت بودن، به امضای کار او تبدیل شد. بسیاری از نوآوریهای بزرگ آمازون، مانند سرویس پرایم یا دستیار صوتی الکسا، در ابتدا عجیب به نظر میرسیدند، اما به موفقیتهای چشمگیری منجر شدند.
عشق واقعی بزوس به علم، فناوری و یادگیری، سوخت اصلی موفقیت مؤسسه رؤیا بود. این اشتیاق کاملاً واقعی بود و در تمام کارهایش دیده میشد. همین الگو در تمام مسیر حرفهای او ادامه یافت؛ شیفتگیاش به تکنولوژی باعث رشد آمازون شد و رویای کودکیاش برای سفر به فضا، به تأسیس بلو اوریجین (Blue Origin) ختم شد.
شهریه ۶۰۰ دلاری کمپ گران بود، اما بزوس محصولی منحصربهفرد ارائه میکرد که این قیمت را توجیه میکرد. او فهمیده بود که اگر ارزش استثنایی خلق کنید، مشتریان حاضرند هزینه آن را بپردازند. استراتژی او این نبود که ارزانترین باشد، بلکه میخواست بهترین گزینه برای والدینی باشد که بهدنبال رشد فکری فرزندانشان بودند. این همان منطق پشت سرویس پرایم آمازون است.
در نهایت، کمپ تابستانی جف بزوس فقط یک داستان کودکی نبود؛ بلکه آزمایشگاهی بود که در آن اصول یک امپراتوری بزرگ شکل گرفت. این داستان به ما یادآوری میکند که ذهنیت کارآفرینی در هر سنی میتواند شکوفا شود و هر امپراتوری بزرگی، با فردی شروع میشود که حاضر است کاری متفاوت انجام دهد و برای دیگران ارزش واقعی خلق کند.