عصر ایران؛ محمد حسن گودرزی- کارشناس مسائل قفقاز، توافق بر سر کریدور زنگزور با حمایت و وساطت آمریکا را زنگ خطری برای امنیت ملی ایران در شمال و چالشی جدی برای روسیه می‌داند و پیش‌بینی می‌کند این امر قفقاز را به صحنه بازی‌های آمریکا و ناتو با روسیه تبدیل کند.
علی حیدری که با عصر ایران گفت و گو کرده معتقد است توافق اخیر احتمال حضور نظامی آمریکا را در منطقه زنگزور تقویت می‌کند چرا که با این توافق، شرکت‌های آمریکایی راه خود را به این منطقه باز می‌کنند. هرچند پاشینیان و مقامات ارمنستان اعلام کرده‌اند حاکمیت این کشور تضمین شده، اما هیچ اطمینانی وجود ندارد که در آینده این شرکت‌ها برای حفظ امنیت خود از نیروهای امنیتی خصوصی یا حتی نظامیان آمریکایی استفاده نکنند.
این کارشناس مسائل قفقاز افزود: برای مثال، اگر اتفاقی برای عبور و مرور در این منطقه رخ دهد، این شرکت‌ها می‌توانند ادعا کنند امنیت شان در خطر است و چون در اینجا سرمایه‌گذاری و ایجاد زیرساخت کرده‌اند، خودشان تصمیم بگیرند از چه شرکت‌ها یا نهادهایی برای حفظ امنیت‌‌‌شان استفاده کنند.
وی تصریح کرد: از این نقطه ماجرا برای ایران و روسیه آغاز می‌شود. یعنی آمریکایی‌ها ابتدا در این منطقه حضور اقتصادی و تجاری پیدا می‌کنند پس از تثبیت این حضور، زمینه‌سازی برای ورود نظامی و امنیتی خود را آغاز خواهند کرد. این روند برای ایران و روسیه خطرناک است.
حیدری درباره مواضع وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و اینکه این موضوع یک مسأله داخلی میان ارمنستان و آذربایجان است، گفت: جمهوری آذربایجان و ارمنستان ممکن است توافقی بین خود داشته باشند، اما باید توجه داشت که ما توافقنامه ۲۰۲۰ مسکو را داریم که در آن تصریح شده اگر قرار باشد طرف خارجی در چنین پرونده‌ای حضور داشته باشد، باید طرف روسی نظارت کند، نه کشور یا طرف دیگری. بر اساس این توافق، راه‌حل مشخصی برای چنین مسائلی وجود دارد.
وی ادامه داد: وقتی کشورهایی در یک منطقه همسایه هستند، نمی‌توان گفت توافق فقط بین خودشان انجام می‌شود. اگر اقدامی امنیت کشورهای دیگر را به خطر بیندازد، باید آن کشورها نیز در نظر گرفته شوند. ارمنستان بارها اعلام کرده ایران دوست و متحد ایروان است و بر این اساس باید نگرانی‌های جمهوری اسلامی را هم در نظر بگیرد.
این کارشناس حوزه قفقاز در پاسخ به این پرسش که آیا این اقدام آمریکا می‌تواند موجب تنش بین واشنگتن و مسکو شود، توضیح داد: همین حالا جنگ روسیه و اوکراین بر سر گسترش ناتو شکل گرفته است. پس از فروپاشی شوروی، بین روسیه و آمریکا و ناتو توافقی وجود داشت که ناتو به سمت شرق گسترش نیابد، اما غرب این تعهد را زیر پا گذاشت و توسعه خود را ادامه داد.
وی افزود: هیچ تضمینی وجود ندارد که این اتفاق درباره ارمنستان رخ ندهد. به عقیده من اگر نیروهای آمریکایی در این کشور مستقر شوند، برای روسیه خطرناک خواهد بود و مسکو تحمل نخواهد کرد. روسیه‌ای که پیوستن اوکراین به ناتو را تحمل نکرد، هرگز حضور نیروهای آمریکایی و ناتو را در نزدیکی مرزهایش نمی‌پذیرد.
حیدری در پایان گفت: این روند برای ایران هم دردسرساز خواهد بود و امنیت قفقاز از این پس می‌تواند به بازیچه آمریکا و ناتو تبدیل شود. این وضعیت باعث افزایش مشکلات امنیتی ایران در شمال خواهد شد.
