در سال ۱۹۳۶، یک ظرف سنگی منحصربه‌فرد به شکل دیسک در آرامگاه یکی از مقامات سیاسی مصر باستان به نام «سابو» در گورستان سقاره مصر کشف شد؛ آرامگاهی که به حدود ۳۱۰۰ تا ۲۹۰۰ پیش از میلاد و دوره سلسله اول مصر باستان بازمی‌گردد.

 

 فرادید نوشت: این اثر عجیب و مرموز که اکنون به نام «دیسک سابو» شناخته می‌شود، در زمان کشف به صورت قطعات شکسته بود اما بعداً بازسازی شد و امروزه در موزه مصر در قاهره نگهداری می‌شود.

 

آرامگاه سابو، که به شکل یک مصطبه (ساختمان مستطیل با دیوارهای شیب‌دار و سقف صاف) ساخته شده، توسط باستان‌شناس بریتانیایی «والتر امری» کاوش شد. در گزارش او آمده است که اتاق تدفین برای یافتن جواهرات و فلزات قیمتی غارت شده بود، اما اسکلت سابو درون تابوتی چوبی سالم باقی مانده بود. در این آرامگاه ده‌ها ظرف سنگی و سفالی، ابزارهای سنگی و مسی، بقایای دو گاو و این شیء سنگی منحصربه‌فرد پیدا شد.

 

 

والتر امری دیسک سابو را ظرفی تزئینی با سه باله توصیف کرد که قطر آن ۶۱ سانتی‌متر و ارتفاعش ۱۰ سانتی‌متر است. این ظرف از سنگ متاسیلت‌استون (نوعی سنگ رسوبی که تحت تغییرات دگرگونی قرار گرفته) تراشیده شده است.

 

به گفته باستان‌شناسان مصری، کاسه‌های سنگی پهن و تخت در سلسله‌های اول تا سوم مصر باستان رایج بودند، اما ویژگی منحصربه‌فرد این نمونه، وجود سه باله باریک و منحنی است که از لبه دیسک بیرون زده‌اند و وقتی از بالا به آن نگاه می‌شود، شباهتی به «فرمان خودرو، ملخ هواپیما یا قالپاق مدرن» پیدا می‌کند.

 

این طراحی غیرعادی باعث شده نظریه‌های گوناگونی درباره کارکرد دیسک سابو مطرح شود؛ برخی آن را بخشی از یک توربین آبی دانسته‌اند، و عده‌ای که خیال‌پردازتر بوده‌اند آن را قطعه‌ای از یک وسیله پرواز یا حتی بخشی از یک فضاپیمای بیگانه توصیف کرده‌اند! نظریه تازه‌تری هم پیشنهاد می‌کند که این ظرف به عنوان «مش‌تان» (ظرف مخصوص ترکیب غلات با آب گرم برای تهیه آبجو) استفاده می‌شده است.

 

با این حال، محتمل‌ترین تفسیر این است که دیسک سابو همانند دیگر کاسه‌های پهن و تخت مصر باستان، برای نگهداری خوراک یا روغن ساخته شده است. با توجه به ظرافت سنگ و تراشکاری آن، بعید است که این اثر برای استفاده روزمره ساخته شده باشد و احتمالاً به‌عنوان پیشکش آیینی یا هدیه‌ای برای زندگی پس از مرگ در آرامگاه سابو قرار داده شده است.