به گزارش بهداشت نیوز، نتایج تازه‌ترین گزارش منتشرشده از سوی سازمان بهداشت جهانی (WHO) و مؤسسه نوروساینس اروپا، نشان می‌دهد که آلودگی هوای شهری می‌تواند تأثیراتی مخرب بر عملکرد مغز کودکان بگذارد، حتی پیش از تولد.
این پژوهش که بر روی بیش از ۷۵ هزار کودک در سنین ۴ تا ۱۲ سال در شهرهای آلوده‌ای همچون دهلی، تهران، پکن، مکزیکوسیتی و لس‌آنجلس انجام شده، حاکی از کاهش قابل‌توجه در عملکرد شناختی و تمرکز کودکان در مناطقی است که سطح آلودگی هوا به‌طور مزمن بالاست.
دکتر ماریا فن‌هالن، عصب‌پژوه و یکی از محققان اصلی پروژه، می‌گوید:
«ما شاهد تأثیر ذرات ریز آلاینده بر رشد طبیعی قشر پیش‌پیشانی مغز هستیم؛ بخشی که مسئول تمرکز، تصمیم‌گیری و کنترل رفتار است. این آسیب‌ها ممکن است برگشت‌ناپذیر باشند.»
مطالعه نشان داد کودکانی که در مناطقی با سطح PM2.5 بالاتر از استاندارد جهانی زندگی می‌کردند، به‌طور میانگین ۵ تا ۸ امتیاز پایین‌تر در تست‌های بهره هوشی (IQ) کسب کردند و احتمال ابتلا به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) در آن‌ها تا ۳۴٪ بیشتر بود.
عوارض بلندمدت آلودگی هوا بر مغز کودکان:
کاهش حافظه کاری و تمرکز
افزایش تحریک‌پذیری و اضطراب
کند شدن رشد زبانی و یادگیری
اختلالات خواب
بالا رفتن احتمال افسردگی در سنین نوجوانی
نکته هشداردهنده‌تر اینکه ذرات معلق ریز می‌توانند از راه تنفس وارد جریان خون شده و از سد خونی مغز عبور کنند. این امر باعث التهاب سلول‌های مغزی و کاهش ارتباطات نورونی می‌شود، به‌ویژه در سال‌های حساس رشد.
پیشنهادات کلیدی برای خانواده‌ها و دولت‌ها:
پرهیز از خروج کودکان در ساعات اوج آلودگی
استفاده از تصفیه‌کننده هوا در خانه و مدارس
کاشت درخت و توسعه فضای سبز شهری
ایجاد مسیرهای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری دور از خیابان‌های پرتردد
تصویب قوانین سخت‌گیرانه‌تر برای کاهش انتشار گازهای آلاینده
مدارس نیز نقش مهمی دارند:
پژوهشگران تأکید می‌کنند که مدارس در مناطق آلوده باید کلاس‌های درس را به فیلترهای هوای قوی مجهز کنند و در زمان آلودگی شدید، زنگ‌های ورزش در فضای باز را حذف یا به فضای بسته منتقل نمایند.
جمع‌بندی:
این یافته‌ها تأکید می‌کند که آلودگی هوا دیگر فقط یک تهدید تنفسی نیست، بلکه یک عامل تعیین‌کننده در سلامت روانی و شناختی نسل آینده است. محققان خواستار اقدامات فوری و هماهنگ از سوی دولت‌ها برای مهار آلودگی و محافظت از مغز کودکان شده‌اند.
دکتر فن‌هالن می‌گوید:
«اگر به آینده بچه‌ها اهمیت می‌دهیم، باید همین امروز هوایی را که تنفس می‌کنند پاک‌تر کنیم.»
