خبرگزاری مهر، گروه استانها: در عصر اطلاعات، رسانه‌ها نقشی فراتر از انتقال خبر دارند. آن‌ها می‌توانند شکل‌دهنده افکار عمومی، مطالبه‌گر حقوق شهروندی و حافظ منافع جامعه باشند. در این میان، رسانه‌هایی که به عنوان مرجع شناخته می‌شوند، جایگاهی ویژه در میان مردم دارند؛ جایگاهی که با اعتماد، استقلال و توان تحلیل‌گری به دست می‌آید.
رسانه مرجع، رسانه‌ای است که مخاطب در بزنگاه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به آن رجوع می‌کند تا نه‌تنها از اخبار مطلع شود، بلکه تحلیل دقیق، روایت منصفانه و پاسخ به دغدغه‌های خود را دریافت کند. این رسانه‌ها با رعایت اصول حرفه‌ای همچون صداقت، بی‌طرفی، سرعت در انتشار، جامعیت در پوشش موضوعات و استقلال از نهادهای قدرت، می‌توانند به مرجعیت برسند.
در استان قزوین، با وجود سابقه فعالیت رسانه‌های رسمی و محلی، هنوز نمی‌توان با قطعیت گفت که رسانه‌ای به‌طور کامل به جایگاه مرجعیت رسیده است. بسیاری از رسانه‌های فعال در استان، به دلیل محدودیت‌های ساختاری، وابستگی‌های مالی یا سیاسی، و کمبود نیروی تحلیلی، نتوانسته‌اند اعتماد کامل مخاطبان را جلب کنند. این مسئله باعث شده در مواقع حساس، مردم برای دریافت اطلاعات دقیق و تحلیل‌های عمیق، به منابع خارج از استان یا رسانه‌های غیررسمی رجوع کنند.
تلاش رسانه‌های محلی برای تمرکز بر روی مطالبات مردمی
از سوی دیگر، برخی رسانه‌های محلی در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند با حفظ استقلال، تمرکز بر مطالبات مردمی و تولید محتوای تحلیلی، به سمت مرجعیت حرکت کنند. این تلاش‌ها هرچند امیدوارکننده است، اما هنوز به سطحی نرسیده که بتواند جایگاه رسانه‌های مرجع را در استان تثبیت کند.
نبود رسانه‌های مرجع در قزوین، پیامدهایی جدی برای فضای عمومی دارد. از جمله کاهش مشارکت مردمی در مسائل اجتماعی، ضعف در مطالبه‌گری، و شکل‌گیری خلأ اطلاعاتی در موضوعات مهم و اولویت‌دار استان. برای عبور از این وضعیت، نیاز به بازنگری در سیاست‌گذاری رسانه‌ای، حمایت از استقلال رسانه‌ها، و تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد وجود دارد.
در نهایت، مرجعیت رسانه‌ای نه با ادعا، بلکه با عملکرد، اعتمادسازی و پیوند واقعی با مردم به دست می‌آید. استان قزوین با ظرفیت‌های فرهنگی، اجتماعی و انسانی خود، می‌تواند میزبان رسانه‌هایی باشد که نه‌تنها خبر را منتقل می‌کنند، بلکه صدای مردم را به گوش تصمیم‌گیران می‌رسانند.
رسانه‌های رسمی در قزوین مرجعیت دارند
منصور بخشی مدیر خبرگزاری فارس در قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: رسانه‌های رسمی ما در قزوین همواره مرجع اطلاع‌رسانی برای مردم بوده‌اند، به‌ویژه در برهه‌های حساس مانند دوران جنگ، که مردم نیازهای عمده خبری خود را از این رسانه‌ها دریافت می‌کردند.
وی افزود: رسانه‌های غیررسمی نیز در واقع مرجع مستقلی ندارند و اخبار خود را از رسانه‌های رسمی دریافت کرده و به مخاطبان منتقل می‌کنند. از این جهت، رسانه‌های رسمی حتی با یک واسطه نیز نقش مرجعیت را ایفا می‌کنند.
مدیر خبرگزاری فارس در قزوین اضافه کرد: رسانه حرفه‌ای باید اصول اخلاقی و حرفه‌ای را رعایت کند؛ صداقت، جلب اعتماد عمومی، سرعت در انتشار، جامعیت مطالب و پاسخ‌گویی به نیاز مخاطب در حوزه‌های مختلف از جمله تحلیل، از ویژگی‌های ضروری یک رسانه مرجع است.
وی تاکید کرد: رسانه حرفه‌ای باید به‌روز باشد و توانایی پوشش صحیح و دقیق اخبار در تمامی حوزه‌ها را داشته باشد.
رسانه‌های قزوین به مرحله مرجعیت نرسیده‌اند
زهرا عبداللهی خبرنگار و سردبیر سابق ایسنا در قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: رسانه مرجع باید پیگیر مطالبات مردمی باشد، با صداقت عمل کند و از جناح‌بندی‌های سیاسی و طرفداری‌های حزبی فاصله بگیرد. همچنین نباید وابستگی مالی به هیچ ارگان یا جریان خاصی داشته باشد.
وی با بیان اینکه رسانه‌های رسمی استان به دلیل محدودیت‌ها و وابستگی‌هایی که دارند، هنوز به مرحله مرجعیت نرسیده‌اند، تصریح کرد: این رسانه‌ها نمی‌توانند برخی نیازهای اساسی مردم را تأمین کنند و در تبدیل مسائل مهم استان به مطالبه عمومی ناتوان هستند.
این فعال رسانه‌ای عنوان کرد: هرچند در سال‌های اخیر برخی رسانه‌های نوپا در قزوین تلاش کرده‌اند به سمت استقلال و جریان‌سازی حرکت کنند، اما این حرکت هنوز کافی نیست. در برخی استانها این اتفاق افتاده، اما در قزوین هنوز به‌طور کامل محقق نشده است.
وی تاکید کرد: رسانه‌های استان به دلیل نداشتن جایگاه مرجع، توانایی تبدیل مسائل مهم و اولویت‌دار استان به مطالبه عمومی را ندارند. در مواقعی که مردم نیازمند دریافت محتوای دقیق و کاربردی هستند، رسانه‌ها نتوانسته‌اند پاسخ مناسبی ارائه دهند.
دو نگاه، یک دغدغه مشترک
دیدگاه منصور بخشی و زهرا عبداللهی به عنوان دو فعال رسانه‌ای در قزوین هرچند از زاویه‌های متفاوت بیان شده‌اند، اما در یک نقطه اشتراک دارند: اهمیت مرجعیت رسانه‌ای در استان قزوین.
این تضاد دیدگاه‌ها نشان‌دهنده پیچیدگی وضعیت رسانه‌ای استان است. از یک سو، سابقه و ساختار رسانه‌های رسمی می‌تواند زمینه‌ساز اعتماد باشد، اما از سوی دیگر، نبود استقلال و تحلیل‌گری عمیق، مانع از شکل‌گیری مرجعیت واقعی شده است.
رسانه‌های قزوین نیازمند بازنگری در رویکرد
مرجعیت رسانه‌ای در قزوین، نه یک واقعیت تثبیت‌شده، بلکه یک مسیر در حال شکل‌گیری است. رسانه‌های استان برای رسیدن به این جایگاه، نیازمند بازنگری در رویکرد، تقویت استقلال، و تمرکز بر مطالبات واقعی مردم هستند.
اگر رسانه‌ها بتوانند صدای مردم باشند، نه صدای نهادها، و اگر بتوانند تحلیل‌گر باشند، نه فقط ناقل خبر، آنگاه می‌توان امیدوار بود که قزوین نیز صاحب رسانه‌هایی مرجع، قابل اعتماد و جریان‌ساز خواهد شد.
