برترینها: اسرائیل در جریان درگیری هوایی ناکام ۱۲ روزه علیه ایران که در خرداد و تیر ۱۴۰۴ (ژوئن ۲۰۲۵) رخ داد از ناوگان سوخترسان مبتنی بر بوئینگ ۷۰۷ (که بهاصطلاح “ناوگان رام” یا Re’em نامیده میشود) استفاده کرده و حالا خبر رسیده که برای تجهیز نیروی هوایی خود، هواپیماهای سوخترسان جدید از نوع بوئینگ KC-46 سفارش داده است. در ادامه مروری داریم بر این ماجرا.
این هواپیماها نسخههای قدیمی بوئینگ ۷۰۷ ساختهشده در دهه ۱۹۷۰ هستند که توسط صنایع هوایی اسرائیل (IAI) تبدیل شدهاند و بیش از ۴۰–۵۰ سال در حال کارند. برخی منابع باعث میشوند که تا ۷ فروند از این نوع در کار باشند. علاوه بر سوخترسانی، این هواپیماها مثلا نقشهای حیاتی در فرماندهی و کنترل (C2) و ارتباطات دوربرد دارند و دارای سامانههای ماهوارهای ویژهای هستند که ارتباط امنیتی با هواپیماهای رزمی فراهم میسازد.
سن بالا
میانگین عمر این هواپیماها حدوداً ۵۰ سال است؛ این فرسودگی باعث کاهش قابلیت اطمینان، افزایش هزینه نگهداری و خطرات عملیاتی میشود .
محدودیتهای عملیاتی
قابلیت سوخترسانی و خودتمهیدی در شرایط پیچیده کمتر است نسبت به نسل جدید.
تکنولوژی قدیمی
عدم داشتن سیستمهای اویونیک، رادار یا ارتباطات نوین که در جنگهای مدرن اهمیت دارد.
– این ناوگان مثلا ستون استراتژیک عملیات هوایی برد بلند اسرائیل بوده و در عملیاتهایی ناکام مثل حمله به ایران در ژوئن ۲۰۲۵ نقش داشته است .
– جایگزینی آنها اضطراری است تا توان عملیاتی هوایی در ورود به مقاصد دور حفظ و تقویت شود. البته که زهی خیال باطل.
KC-46 نسخهای از هواپیمای مسافربری ۷۶۷ است که برای سوخترسانی چندمنظوره طراحی شده است. ادعا میکنند میتواند تقریباً همه هواپیماهای ثابتبال سوختپذیر را سوخترسانی کند(هوس کردهاند دوباره تحقیر شوند؟) و در ماموریتهایی مثل حمل بار، تخلیه پزشکی و حملونقل نیز کاربرد دارد.
اسرائیل قبلاً سفارش چهار فروند KC-46 داده و اکنون قصد دارد دو فروند اضافی دیگر به این ناوگان اضافه کند — که مجموعاً به شش فروند میرسد — با قراردادی حدود ۵۰۰ میلیون دلار تا پایان ۲۰۲۵ یا پس از تصویب کمیته خرید دفاعی. این هواپیماها قرار است مثلا با سیستمهای اسرائیلی ویژه تطبیق داده شوند تا با نیازهای عملیاتی نیروی هوایی اسرائیل هماهنگ باشند. اما خب قطعا حریف توان نظامی ایران نخواهد شد.
مشکلات فنی: برنامه KC-46 در آمریکا با معضلاتی مانند نقص در سازه بال یا سیستم برق اضطراری (APU) مواجه بوده که باعث توقف موقت تحویلها و نگرانیها شده است. وابستگی به تعمیر و پشتیبانی صنعت آمریکایی، در حالی که تجهیزات محلی نیازمند توسعه بومی هستند.
با اضافه شدن KC-46ها، اسرائیل ادعا میکند میتواند کنترل هوایی مداوم داشته باشد. در درگیری هوایی ۱۲ روزه اسرائیل علیه ایران در ژوئن ۲۰۲۵، نیروی هوایی اسرائیل بهشدت به ناوگان سوخترسان قدیمی خود بر پایه بوئینگ ۷۰۷، معروف به "ناوگان رام" تکیه کرد. این هواپیماها، علیرغم تواناییهای قابل توجه در فرماندهی، کنترل و سوخترسانی، به دلیل سن زیاد و فناوری قدیمی، هم از نظر قابلیت اطمینان و هم هزینه نگهداری بهشدت آسیبپذیر هستند.
از اینرو اسرائیل در سال ۲۰۲۵ تصمیم گرفت ناوگان خود را با هواپیماهای بوئینگ KC-46 تقویت کند. چهار فروند قبلاً سفارش داده شدهاند و اینک دو فروند دیگر در قالب قراردادی ۵۰۰ میلیون دلاری آماده سفارش هستند؛ قراردادی که انتظار میرود با استفاده از کمک مالی آمریکا و تصویب کمیته خرید دفاعی نهایی شود.
هواپیماهای KC-46 قابلیتهای سوخترسانی دارند، اما همچنان با برخی مشکلات تکنیکی و تأخیرهای تحویل مواجهاند. این معظلات که به شکست هایی برای ارتش اسرائیل در جنگ دوازده روزه منجر شد احتمالا باز هم گریبانگیر نیروی هوایی صهیونیستها خواهد شد.