عصر ایران؛ فرزانه احمدی- فیلمی به تازگی در فضای مجازی همهگیر شده است که نشان میدهد مردم در ارتفاعات سبلان به یک خرس قهوهای غذا میدهند.
حضور نزدیک خرس به مردم و راحتی او در کنار آنها حالا مورد انتقاد کارشناسان قرار گرفته است.
فعالان حقوق حیوانات و محیط زیست میگویند این کار باعث ایجاد خطراتی برای انسان است، چراکه خرسها به این شیوه عادت میکنند و باعث میشود که برای غذا همواره به انسان نزدیک شوند و آسیبهایی ایجاد کنند. در نهایت خرس توسط انسان حذف خواهد شد.
یک فعال محیط زیست در این باره به عصر ایران گفت: در سالهای اخیر شاهد رفتارهایی تأسفبار از سوی برخی کوهنوردان و گردشگران بودهایم، مانند نزدیک شدن بیش از حد به خرسها، غذا دادن به آنها و ثبت فیلم و انتشار آن در فضای مجازی.
علی کشمیری تاکید کرد: این کارها نه تنها جان انسان را تهدید میکند، بلکه سرنوشت خرس را هم به نابودی میکشاند. خرسهایی که به غذای انسانی عادت کنند، به روستاها نزدیک میشوند و سرانجام به عنوان «مشکلساز» حذف خواهند شد.
او نمونههای دیگری را مثال میزند: در روزهای گذشته خانم کوهنوردی برای گرفتن فیلم بیش از حد به خرس نزدیک شد اما با یک ضربه سریع پنجه حیوان به صورتش غافلگیر شد. او زنده ماند اما آسیب دید.
کشمیری ادامه داد: در ویدئویی دیگر، فردی با چاقو به توله خرس قهوهای حمله کرد. اقدامی غیرانسانی و تحریکآمیز که میتوانست به فاجعه ختم شود.
این فعال محیط زیست گفت: با گرمتر شدن هوا و افزایش حضور کوهنوردان در ارتفاعات سبلان، احتمال مواجهه با خرس قهوهای بیشتر میشود. این حیوان، بزرگترین گوشتخوار و یکی از ارزشمندترین گونههای حیاتوحش ایران است.
کشمیری عنوان کرد: در ایران، الگوی پراکنش خرس قهوهای در امتداد زیستگاههای دو رشته کوه البرز و زاگرس و نیز شمال غرب کشور است.
این فعال حقوق حیوانات گفت: خرس قهوهای برخلاف ظاهر آرامش، حیوانی با تواناییهای شگفتانگیز است. سرعت دویدن او به حدود ۵۰ کیلومتر در ساعت میرسد، بنابراین هیچ انسانی توان فرار از او را ندارد.
کشمیری تاکید کرد: خرسقهوهای ذاتا انسانگریز است اما در صورتی که احساس خطر کند یک ضربه پنجه یا دندان حیوان میتواند آسیبهای جدی به انسان وارد کند، پس کوچک شمردن یا دستکم گرفتن این گونه خطایی مرگبار است.
او تاکید کرد: این گونه نقش کلیدی در تعادل اکوسیستم کوهستان دارد، اما بیاحتیاطی انسان میتواند به خطری جدی هم برای خرس و هم برای کوهنوردان تبدیل شود.
این فعال محیط زیست درباره رفتار انسان در مواجهه با یک خرس گفت: اگر در کوهستان با خرس روبهرو شدید، فرار نکنید. سرعت او بسیار بیشتر از شما است. به آرامی عقب بروید. تماس چشمی مستقیم نداشته باشید و به خرس پشت نکنید.
کشمیری عنوان کرد: با دیدن خرس از حرکات ناگهانی اجتناب کنید. فریاد و پرتاب سنگ تنها حیوان را تحریک میکند.
کشمیری اضافه کرد: اگر خرس به طور تهدیدآمیز به سمت شما آمد، با صدای بلند فریاد بزنید. دستهایتان را بلند کنید تا بزرگتر دیده شوید و پاهایتان را بر زمین بکوبید و اگر به شما حمله کرد از اندامهای حیاتی خود مانند سروگردن و سینه محافظت کنید.
او بیان کرد: اگر با گروه حرکت میکنید نزدیک به یکدیگر باشید تا بزرگتر به نظر برسید. به خاطر داشته باشید قدرت بینایی خرس ضعیف است اما قدرت بویایی و شنوایی خوبی دارد، پس از نزدیک شدن و غافلگیر کردن خرس پرهیز کنید.
او اظهار کرد: در مسیرهای پرپوشش با سرفه یا صحبت حضور خود را اعلام کنید. هرگز بین مادر و تولهاش قرار نگیرید و راه رسیدن سریع توله به مادر را مسدود نکنید. مادران در این حالت فوقالعاده تهاجمیاند.
این فعال محیط زیست گفت: اگر صدای توله خرس را شنیدید سریعا محل را ترک کنید. خرس مادر معمولا از تولهاش دور نمیشود و با شنیدن صدا احساس خطر کرده و خود را سریع به محل تولهاش میرساند.
کشمیری توصیه کرد: هرگز به خرس غذا ندهید و زباله خود را در کوهستان رها نکنید. شناخت ردپا و نمایههای حیوان به شما کمک میکند تا از حضور آن آگاه شوید.
این فعال حوزه حیوانات با انتقاد از رفتار بعضی از مردم در مواجهه با خرسها گفت: جامعه کوهنوردی و طبیعتگردی ایران به شدت از فقدان آموزش و آگاهسازی رنج میبرد.
کشمیری بیان کرد: انتظار میرفت صداوسیما، فدراسیون کوهنوردی و سازمان حفاظت محیط زیست برنامهای هماهنگ برای آموزش داشته باشند، اما متأسفانه نه تنها چنین اقدامی صورت نگرفته، بلکه بعضی از برنامههای صداوسیما در این باره قابل نقد است.
او گفت: نمونه بارز آن برنامهای بود که در قسمتی از آن یک توله خرس قهوهای به وسط صحنه آورده شد و دو کمدین معروف با دادن تنقلات به حیوان تلاش کردند لحظاتی مثلا سرگرمکننده خلق کنند.
او افزود: پخش چنین صحنههایی از صدا و سیما به عادیسازی برخورد نادرست با حیاتوحش میانجامد.
به گفته کشمیری، رفتارهایی چون غذا دادن، گرفتن فیلم از فاصله نزدیک، تحریک حیوان یا نمایش غیرمسئولانه آنها در رسانه، نه تنها امنیت کوهنوردان را تهدید میکند بلکه بقای خرسها را هم به خطر میاندازد.