پژوهشگران «دانشگاه توبینگن» در آلمان دریافتهاند ترکیبات روزمرهای مانند کافئین موجود در قهوه میتوانند بر نحوه واکنش باکتریها به آنتیبیوتیکها تأثیر بگذارند.
در این مطالعه، دانشمندان باکتری «اشریشیا کلی» (E. coli) را در معرض 94 ماده مختلف از جمله داروها، آنتیبیوتیکها و ترکیبات غذایی قرار دادهاند تا تغییرات ژنتیکی و پروتئینی آن بررسی شود. نتایج تحقیق نشان داده که حتی موادی مانند نوشیدنیهای کافئیندار میتوانند سیستم دفاعی باکتری را فعال کرده و نحوه ورود یا خروج داروها را تغییر دهند.
به گفته محققان، کافئین موجب فعال شدن یک تنظیمکننده ژنی به نام Rob میشود و این فرآیند در نهایت چندین پروتئین انتقالی در باکتری را تغییر میدهد.
این تغییرات موجب کاهش جذب برخی آنتیبیوتیکها مانند سیپروفلوکساسین میشود. نکته جالب اینکه این واکنش در سالمونلا انتریکا (باکتری دیگری)، با وجود شباهت نزدیکی که به E. coli دارد، مشاهده نشده و این موضوع نشان میدهد حتی باکتریهای مشابه نیز الزاماً رفتار یکسانی ندارند.
این یافتهها که در مجله PLOS Biology منتشر شده، به نوعی مقاومت سطح پایین اشاره دارد که نه از جهشهای ژنی کلاسیک، بلکه از سازگاری محیطی باکتری ناشی میشود. بههمیندلیل رژیم غذایی، مصرف همزمان داروها و حتی زمانبندی درمان میتوانند در کارایی آنتیبیوتیکها نقش داشته باشند. برایناساس، چیزی که میخوریم یا مینوشیم میتواند در اثربخشی درمانهای ضدباکتریایی تعیینکننده باشد.