عصر ایران - اتاق تاریک یا دوربین تاریکخانه ای (Camera obscura)، دستگاهی نوری است که از یک سوراخ کوچک یا یک عدسی برای نمایش تصویر یک منظره بیرونی در داخل یک اتاق یا جعبه تاریک استفاده می کند.
اصول اساسی اتاق تاریک قرن ها بود که شناخته شده بود، اما استفاده گسترده از آن به عنوان یک ابزار طراحی و سرگرمی از حدود قرن 16 آغاز شد. جیامباتیستا دلا پورتا با کتاب خود به نام Magia Naturalis در سال 1558، به محبوبیت آن کمک زیادی کرد.
همانطور که توضیح داده شد، یک سیستم معمول شامل یک اتاق تاریک با یک عدسی و یک آینه 45 درجه در بالای آن بود. این آینه منظره بیرونی را دریافت کرده و به سمت پایین از طریق عدسی منعکس می کرد. عدسی تصویر را روی یک میز سفید و افقی در داخل اتاق متمرکز می کرد. این طراحی هوشمندانه به بینندگان اجازه می داد تا یک تصویر واقعی و مستقیم از دنیای بیرون را در زمان واقعی تماشا کنند.
ابزار طراحی: هنرمندانی مانند یوهانس ورمیر احتمالاً از اتاق تاریک برای دستیابی به پرسپکتیو و جزئیات دقیق در نقاشی هایشان استفاده می کردند. آنها می توانستند تصویر نمایش داده شده را ردیابی کنند تا طرح های دقیقی ایجاد کنند.
سرگرمی و علم: از قرن 17 تا 19، این اتاق های تاریک بزرگ به جاذبه های محبوبی تبدیل شدند. با استفاده از چرخ دنده ها برای چرخاندن آینه، یک نمای پانورامای زنده از منظره اطراف نمایش داده می شد که بینندگان را با یک نمایش زنده به وجد می آورد.
میراث اتاق تاریک در نقشش به عنوان پیش ساز دوربین عکاسی مدرن بسیار مهم است. تلاش برای دائمی کردن تصویر نمایش داده شده، به اختراع عکاسی در اوایل قرن 19 توسط افرادی مانند نیسه فور نیپس منجر شد. او از یک اتاق تاریک برای گرفتن اولین عکس دائمی استفاده کرد.