پدیده ماه خونین که به آن خسوف کامل نیز گفته میشود؛ نمایشی است شگفتانگیز از کیهان که در آن زمین میان خورشید و ماه قرار میگیرد و سایه زمین به طور کامل بر روی ماه میافتد. در این لحظه، ماه به رنگی سرخ و مسی درمیآید؛ زیرا نور خورشید از جو زمین عبور کرده و تنها پرتوهای سرخرنگ به آن میرسند. این دگرگونی زیبا نتیجهی سایه زمین بر روی ماه است.
به گزارش تابناک به نقل از باشگاه خبرنگاران؛ رنگ سرخ ماه در حین خسوف کامل به دلیل پراش نور در جو زمین است. نور خورشید که از جو زمین عبور میکند، تحت تأثیر ذرات معلق در جو (مانند گرد و غبار و بخار آب) قرار میگیرد. این ذرات نور آبی و سبز را بیشتر پراکنده میکنند و در نتیجه نور قرمز با شدت بیشتری به ماه میرسد.
این پدیدهی جذاب مانند بسیاری از جلوههای خیرهکنندهی کیهان، در فواصل زمانی نامنظم و گاه بسیار طولانی رخ میدهد. اما خبر هیجان انگیز این است که ما در آستانهء تجربهی یکی از این رویدادهای نادر هستیم؛ خسوفی که در نوع خود بینظیر توصیف شده و ممکن است تا میلیونها سال دیگر تکرار نشود.
دومین خسوف کامل سال ۲۰۲۵ میلادی که به دلیل شکست نور در جَو زمین و رنگ قرمز مسی ماه به ماه خونین معروف است، یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ (۷ سپتامبر ۲۰۲۵) قابل مشاهده است. مراحل کامل ماهگرفتگی به وقت تهران به شرح زیر است:
شروع خسوف جزئی: ساعت ۱۹:۵۷
شروع خسوف کامل: ساعت ۲۱:۰۰
اوج خسوف کامل: ساعت ۲۱:۴۱
پایان خسوف کامل: ساعت ۲۲:۲۲
پایان خسوف جزئی: ساعت ۲۳:۲۶
از لحظهی آغاز تا پایان، بیش از سه ساعت و بیست و هشت دقیقه به طول میانجامد. اوج این نمایش، یعنی مرحلهء کلیّت (Totality)، که در آن ماه کاملاً در سایهی زمین قرار میگیرد، به تنهایی حدود هشتاد و دو دقیقه ادامه خواهد داشت! این مدت زمانِ چشمگیر این خسوف را در دستهی یکی از بهیادماندنیترین و تماشاییترین خسوفهای قرن قرار میدهد؛ فرصتی استثنایی برای دیدن زیباییهای کیهانی!
از نظر علمی، ماه خونین هیچ معنای ماورایی ندارد و تنها فرصتی برای مطالعه جو زمین است. با این حال، در فرهنگها گاهی به عنوان نشانه تغییرات بزرگ یا رویدادهای مهم تعبیر شده است.
حدود ۶۰ درصد جمعیت جهان میتوانند کل پدیده را از ابتدا تا انتها ببینند و در مجموع، نزدیک به ۸۷ درصد جمعیت زمین دستکم بخشی از آن را مشاهده خواهند کرد. ماه خونین در تمام کشور ایران بهصورت کامل قابل مشاهده خواهد بود.
تماشای این پدیده کاملاً بیخطر است و شما میتوانید بدون هیچ نگرانی به آن نگاه کنید و از زیباییهای کیهانی لذت ببرید. برای مشاهده این پدیده نجومی زیبا به هیچ تجهیزات خاصی نیاز نیست.
پدیده ماه خونین نه تنها فرصتی برای لذت بردن از زیباییهای کیهان است، بلکه همچنین فرصتی برای یادگیری بیشتر درباره علم نجوم و تأثیرات طبیعی بر روی زمین و جو ما فراهم میآورد. این پدیده میتواند ما را به تفکر درباره مکان خود در جهان و ارتباطمان با کیهان ترغیب کند.