مدیر اداره توسعه و تدوین مقررات نظامهای پرداخت بانک مرکزی اعلام کرد: «از ۱۷ شهریور ماه با هدف انتظام بخشی به تعداد برگههای چک، محدودیتهایی روی تعداد برگههای چک صورت میگیرد. بدین نحو که در سال اول شخص حقیقی با مراجعه به بانک 10 برگ به صورت کاغذی و ۱۰ برگ به صورت الکترونیک دریافت میکند و در مراجعه بعدی در سال اول منوط به اینکه ۸۰ درصد برگههای چک قبلی پاس شده باشد یا به بانک برگشت شده باشد، دسته چک ۱۰ برگی بعدی را دریافت میکند.»
آمنه نادعلیزاده ادامه داد: «اگر مشتری شخصیت حقوقی باشد، در صورتی که در سال اول برای دریافت دسته چک به بانک مراجعه کند، دسته چک ۲۵ برگی کاغذی و همچنین دسته چک ۲۵ برگی الکترونیک دریافت میکند. این محدودیت در سال اول برای شخصیت حقیقی و حقوقی لحاظ میشود و در سالهای بعدی تعداد برگههای چک افزایش پیدا میکند.»
او افزود: «از سال دوم نیز تعداد برگه دسته چک باتوجه به کارکرد فرد قابل افزایش است. برای نمونه در خصوص شخصیتهای حقیقی این تعداد تا حداکثر ۲۵ برگ و در خصوص مشتریان حقوقی هم بانک باتوجه به شرایط آنها میتواند تصمیمگیری لازم را انجام دهد.»
نادعلیزاده با بیان اینکه بانک مرکزی برای اعتباربخشی به دسته چک برنامههای مدون و مشخصی را ارائه کرده است، تصریح کرد: «بانک مرکزی در گام اول شیوهنامه سقف اعتباری مصرح در قانون اصلاح قانون صدور چک را به تازگی تصویب کرده و این مهم را بزودی به شبکه بانکی ابلاغ خواهد کرد. همچنین از ۱۷ شهریور ماه نیز دستورالعمل جامعی در خصوص تعداد برگههای دسته چک را اجرایی خواهد کرد.»
به گفته او این کنترل کاملاً به صورت سیستمی انجام میشود و عامل انسانی از این فرآیند حذف میشود.
نادعلیزاده درباره ارائه خدمت سرویس استعلام پیش از تأیید یا رد چک تصریح کرد: «با توجه به ماده ۲۱ مکرر قانون اصلاح قانون صدور چک، بانک مرکزی و شبکه بانکی مکلفند اطلاعات چکهای در راه و چکهای برگشتی صادرکننده چک را به اطلاع ذینفع برسانند، براین اساس در بخشنامهای که به شبکه بانکی نیز ابلاغ شده است، تأکید شده است که سرویس استعلامی مذکور قبل از تأیید چک به ذینفع ارائه شود و به صورت خودکار مشتری بتواند اطلاعات را دریافت کند و سپس درباره دریافت چک یا عدم دریافت چک تصمیمگیری کند.»
او عنوان کرد: «یکسانسازی و یکپارچهسازی اطلاعات یاد شده توسط ۱۴ بانک اقتصادنوین، آینده، پاسارگاد، پارسیان، خاورمیانه، رفاه، سامان، صادرات، قرضالحسنه رسالت، کارآفرین، کشاورزی، گردشگری، ملت و مؤسسه ملل تاکنون اجرایی شده است و هر کدام از این بانکها از طرق مختلف اینترنت بانک یا همراه بانک نسبت به ارائه این خدمت اقدام کردهاند. البته سرویس استعلامی مذکور به صورت مجزا نیز در اختیار مشتریان شبکه بانکی هست و میتوانند از آن استفاده کنند.»
نادعلی درخصوص آخرین آمار چکهای الکترونیک گفت: «چکهای الکترونیک در حال حاضر به صورت بانکی یا درون بانکی توسط شبکه بانکی و به صورت حضوری و غیرحضوری پذیرش میشوند. براین اساس همه بانکها به صورت حضوری چکها را پذیرش میکنند و واگذاری را انجام میدهند و در صورت قابل وصول بودن چک، پول را به ذینفع تحویل میدهند.»
او افزود: «همچنین به صورت غیرحضوری نیز ۱۱ بانک اقتصادنوین، پارسیان، تجارت، خاورمیانه، رفاه، صادرات، قرضالحسنه مهر ایران، کارآفرین، کشاورزی، ملت و ملی این خدمت را ارائه میدهند. مابقی بانکها نیز مکلفند که به تدریج این خدمت را به مشتریان خود ارائه کنند. به بیان دیگر این خدمت نوعی خدمت ارزش افزوده است. در این باره آنچه حائز اهمیت است وصول چک است که همه بانکها ملزم به وصول چک هستند.»
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، زهره پاپی، مدیر اداره سامانههای تنظیم گری و نظارت بانک مرکزی نیز اعلام کرد: «براساس شیوهنامه سقف اعتبار چک که بزودی به شبکه بانکی ابلاغ خواهد شد، صدور چک توسط افراد محدود به سقف اعتباری فرد خواهد بود و سامانه اجازه ثبت چکی بالاتر از میزان مبلغ سقف اعتباری صاحب دسته چک را نخواهد داد.»
او هدف از تدوین شیوهنامه سقف اعتباری چک را اعتباربخشی به دسته چک عنوان کرد و گفت: «این شیوهنامه که براساس ماده 6 قانون اصلاح قانون صدور چک تهیه و تدوین شده است، هماکنون به تصویب هیأت عالی رسیده و بزودی به شبکه بانکی ابلاغ خواهد شد.»
پاپی گفت: «مطابق این شیوهنامه سقف اعتباری اشخاصی که چکی را در سامانه ثبت میکنند، بنا به فعالیت گذشته شخص و شاخصهای دیگری همچون چکهای برگشتی، چکهای صادر شده پیشین، تسهیلات و تعهدات دریافت شده از سوی او، ضمانتها، مالیات پرداختی و تراکنشهای مالی وی تعیین میشود.»
او افزود: «مطابق ماده ۲۱ قانون چک، مبلغ چک صادره از سوی مشتریان نباید از میزان اختلاف سقف اعتباری وی و چکهایی که تا لحظه صدور چک جدید تسویه نشده، بیشتر باشد. به بیان دیگر سامانه اجازه ثبت چکی بالاتر از میزان مبلغ سقف اعتباری فرد با شرایط فوق را نخواهد داد.»