به گزارش همشهری آنلاین، چشم‌ها یکی از شاخص‌ترین ویژگی‌های انسان هستند؛ نخستین چیزی که در نگاه اول توجه ما را جلب می‌کند. رنگ چشم‌ها داستانی از تنوع ژنتیک، زیبایی و حتی جغرافیای انسانی روایت می‌کنند.
ملانین؛ عامل اصلی تفاوت رنگ چشم‌ها
رنگ چشم‌ها به به میزان ملانین موجود در عنبیه بستگی دارد:
- چشم‌های قهوه‌ای: به دلیل غلظت بالای ملانین، نور زیادی را جذب می‌کنند و تیره به نظر می‌رسند.
- چشم‌های آبی: ملانین بسیار کمی دارند و رنگشان در واقع از پراکندگی نور (اثر تیندال) ناشی می‌شود؛ همان پدیده‌ای که باعث می شود آسمان آبی به نظر برسد.
- چشم‌های سبز: چشم‌های سبز ناشی از ترکیب ملانین متوسط و پراکندگی نور هستند.
- چشم‌های عسلی: توزیع نامنظم ملانین در عنبیه باعث می‌شود چشم‌های عسلی جلوه‌ای میان قهوه‌ای و سبز پیدا کنند.
نقش ژنتیک
سال‌ها تصور می‌شد که رنگ چشم‌ها تنها با یک ژن تعیین می‌شود و رنگ قهوه‌ای بر آبی غلبه دارد. اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد چندین ژن در تعیین رنگ چشم نقش دارند. به همین دلیل، حتی دو والد با چشم آبی هم ممکن است فرزندی با چشم سبز یا قهوه‌ای روشن داشته باشند.
نوزادان اروپایی اغلب با چشم‌های آبی یا خاکستری به دنیا می‌آیند، اما با افزایش ملانین در سال‌های نخست، رنگ چشم ممکن است به سبز یا قهوه‌ای تغییر کند.در بزرگسالی، رنگ چشم معمولاً ثابت است، اما نور و اندازه مردمک می‌توانند رنگ چشمان را کمی تغییر دهند.
پدیده‌های نادر
هتروکرومیا (Heterochromia): وجود دو رنگ متفاوت در یک چشم یا تفاوت رنگ بین دو چشم. هتروکرومیا می‌تواند ریشه ژنتیکی داشته باشد و یا به دلیل آسیب یا برخی بیماری‌ها اتفاق بیفتد. برخی افراد مشهور مانند کیت بوسورث و میلا کونیس چشم‌هایی با رنگ‌های متفاوت دارند. یک حادثه باعث شد یکی از مردمک‌های دیوید بویی گشاد شود؛ طوری که رنگ چشم ها متفاوت به نظر می رسند.
عنبیه‌ای کوچک با جهانی از تنوع
رنگ چشم تنها یک ویژگی ظاهری نیست؛ بلکه ترکیبی از علم، زیبایی و هویت فردی است. هر عنبیه همچون جهانی کوچک است؛ با هر بار نگاه کردن، لکه‌های طلایی و عمق قهوه‌ای عنبیه جلوه‌ای جدید به خود می گیرند.
منبع: فرارو
