پره اکلامپسی یعنی چه؟ پرِه‌اکلامپسی (Preeclampsia) یک اختلال جدی فشار خون است که در دوران بارداری ایجاد می‌شود. افراد مبتلا به پره‌اکلامپسی معمولاً دچار فشار خون بالا و سطح بالای پروتئین در ادرار (پروتئینوری) می‌شوند. پره‌اکلامپسی معمولاً پس از هفته‌ی بیستم بارداری بروز می‌کند.
پره‌اکلامپسی می‌تواند بر سایر اندام‌های بدن نیز اثر بگذارد و باعث آسیب به کلیه‌ها و کبد، صدمه‌ی مغزی و عوارض جدی دیگر شود. این بیماری هم برای مادر و هم برای جنین خطرناک است. به همین دلیل، پزشک باید بارداری شما را به دقت تحت نظر داشته و بلافاصله درمان‌های لازم را آغاز کند.
پره‌اکلامپسی اختلالی منحصر به دوران بارداری است که بین ۵ تا ۸ درصد از زنان باردار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. همچنین عامل حدود ۱۵ درصد از زایمان‌های زودرس (قبل از ۳۷ هفتگی بارداری) در آمریکا محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید: چه چیزهایی باعث زایمان زودرس می شود؟
بسیاری از افراد مبتلا به پره‌اکلامپسی هیچ علائمی ندارند تا زمانی که در ویزیت پزشکی تشخیص داده شود. برای کسانی که علامت دارند، اولین نشانه‌ها معمولاً شامل فشار خون بالا، پروتئین در ادرار و احتباس آب (که ممکن است منجر به افزایش وزن و ورم شود) است. علائم دیگر پره‌اکلامپسی در بارداری شامل موارد زیر است:
اغلب شما نمی‌دانید که پره‌اکلامپسی دارید تا زمانی که پزشک در ویزیت بارداری، فشار خون و ادرار شما را بررسی کند. همچنین مهم است که تمام علائم بارداری خود را با پزشک در میان بگذارید.
علائم پره اکلامپسی شدید در بارداری عبارتند از:
اگر پره‌اکلامپسی شدید باشد، پزشک ممکن است شما را در بیمارستان بستری کند تا تحت نظر باشید. در برخی موارد، لازم است بلافاصله نوزاد به دنیا آورده شود.
بسیاری از زنان مبتلا به پره‌اکلامپسی خفیف ممکن است علائم واضحی نداشته باشند و بیماری تنها در بررسی‌های معمول دوران بارداری (کنترل فشار خون و آزمایش ادرار) تشخیص داده شود. در پره اکلامپسی خفیف، ورم و سایر علائم مسمومیت بارداری کمتر است.
هیچ‌کس به طور کامل مطمئن نیست. برخی پژوهشگران معتقدند که پره‌اکلامپسی ممکن است به دلیل مشکل در جریان خون به جفت ایجاد شود.
اگرچه استرس می‌تواند بر فشار خون اثر بگذارد اما عامل اصلی پره‌اکلامپسی نیست. با این حال، از آنجا که داشتن استرس در بارداری اجتناب‌ناپذیر است، پرهیز از موقعیت‌های پراسترس یا یادگیری مدیریت استرس می‌تواند مفید باشد.
بیشتر بخوانید: استرس در بارداری چه عوارضی دارد؟
پره‌اکلامپسی معمولاً پس از هفته‌ی بیستم بارداری بروز می‌کند. بیشتر موارد پره‌اکلامپسی در سه ماهه‌ی سوم بارداری (پس از هفته‌ی ۲۷) رخ می‌دهد. هنگامی که پره‌اکلامپسی پیش از هفته‌ی ۳۴ بارداری ایجاد شود، به آن «پره‌اکلامپسی زودرس» گفته می‌شود.
نقل قول از:
Preeclampsia can happen as early as 20 weeks into your pregnancy, but that’s rare. Symptoms often begin after 34 weeks. In a few cases, symptoms develop after birth, usually within 48 hours of delivery.
ترجمه:
پره‌اکلامپسی می‌تواند از هفته‌ی بیستم بارداری رخ دهد اما این حالت نادر است. علائم اغلب پس از هفته‌ی ۳۴ بارداری شروع می‌شوند. در برخی موارد نادر، علائم پس از زایمان ظاهر می‌شوند که معمولاً ظرف ۴۸ ساعت بعد از زایمان رخ می‌دهد.
پره‌اکلامپسی می‌تواند به اکلامپسی منجر شود که یک وضعیت جدی است و می‌تواند برای مادر و نوزاد خطرناک باشد و در موارد نادر باعث مرگ شود.
به عبارت دیگر، اکلامپسی مرحله پیشرفته و شدید پره‌اکلامپسی است که نیاز به مراقبت اورژانسی دارد.
بیشتر بخوانید: علائم اکلامپسی در بارداری، چیست و چه درمانی دارد؟
اگر پری اکلامپسیا درمان نشود، می‌تواند برای مادر و جنین مرگبار باشد. در ادامه، عوارض پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری را ذکر می‌کنیم.
سایرعوارض پره‌اکلامپسی در بارداری عبارتند از:
پره‌اکلامپسی می‌تواند جریان خون به جفت را کاهش دهد و باعث شود نوزاد کوچک متولد شود؛ این وضعیت محدودیت رشد جنین (Fetal Growth Restriction) نام دارد. همچنین، پره اکلامپسی یکی از شایع‌ترین دلایل زایمان زودرس است که می‌تواند با مشکلات زیر همراه باشد:
بیشتر بخوانید: محدودیت رشد داخل رحمی IUGR چیست؟ دلایل، راه‌های پیشگیری و درمان آن
پره‌اکلامپسی می‌تواند پس از زایمان و طی چند روز اول تا یک هفته پس از زایمان رخ دهد.
پزشکان کاملاً مطمئن نیستند چرا برخی افراد دچار پره‌اکلامپسی می‌شوند اما عوامل مشخصی وجود دارند که می‌توانند خطر ابتلا را افزایش دهند. این عوامل به دو دسته‌ی پرخطر و کم خطر تقسیم می‌شوند.
عوامل پرخطر:
عوامل کم خطر یا با خطر متوسط:
افراد مبتلا به پره‌اکلامپسی، به‌ویژه کسانی که در اوایل بارداری دچار این عارضه می‌شوند، بیشتر در معرض ابتلا به شرایط زیر در آینده هستند:
شما می‌توانید با مشورت با پزشک، اقداماتی را برای کاهش این خطرات انجام دهید.
پزشکان معمولاً پره‌اکلامپسی را در ویزیت‌های معمول دوران بارداری تشخیص می‌دهند. این ویزیت‌ها در بازه‌های منظم انجام می‌شوند و در آن‌ها پزشک مواردی مانند افزایش وزن بارداری و فشار خون را بررسی می‌کند. اگر پزشک به پره‌اکلامپسی مشکوک شود، ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد:
بیشتر بخوانید: افزایش وزن در بارداری، چقدر باشه طبیعیه؟
آزمایش پره اکلامپسی شامل آزمایش خون و آزمایش ادرار می‌شود.
پزشک شما بهترین روش درمان پره‌اکلامپسی را توصیه خواهد کرد. درمان معمولاً به شدت بیماری و میزان پیشرفت بارداری بستگی دارد. هدف پزشک این است که بارداری تا حد امکان ادامه یابد تا زمانی که پره اکلامپسی جان مادر یا جنین را تهدید نکند.
اگر نزدیک به پایان بارداری هستید (حدود ۳۷ هفته):
بیشتر بخوانید: مقایسه زایمان طبیعی و سزارین؛ عوارض و فواید هرکدام را بدانید
اگر پره‌اکلامپسی در اوایل بارداری رخ دهد:
اگر یک یا چند عامل خطر برای پره‌اکلامپسی دارید، می‌توانید پیش از بارداری و در طول بارداری اقداماتی انجام دهید تا شانس ابتلا به آن کاهش یابد. این اقدامات شامل موارد زیر است:
مصرف روزانه آسپرین مخصوص بارداری می‌تواند خطر ابتلا به پره اکلامپسی را حدود ۱۵٪ کاهش دهد. اگر شما در معرض خطر ابتلا به پره اکلامپسی هستید، پزشک ممکن است توصیه کند مصرف آسپرین از اوایل بارداری (حدود هفته ۱۲) شروع شود. البته به هیچ عنوان بدون توصیه پزشک، آسپرین مصرف نکنید.
تحقیقات نشان می‌دهد که احتمال پره اکلامپسی در بارداری دوم حدود ۲۰٪ است اما متخصصان بازه‌ای بین ۵٪ تا ۸۰٪ ذکر می‌کنند. این تفاوت بستگی به موارد زیر دارد:
پره‌اکلامپسی یکی از چهار اختلال فشار خون است که ممکن است در دوران بارداری رخ دهد. سه مورد دیگر در جدول زیر آورده شده است.
|
نوع اختلال فشار خون |
زمان شروع |
پروتئین در ادرار |
توضیحات |
|
فشار خون بارداری |
پس از هفته بیستم بارداری |
ندارد |
معمولاً بعد از زایمان برطرف می‌شود |
|
فشار خون مزمن |
قبل از بارداری یا پیش از هفته بیستم |
ممکن است وجود داشته باشد |
_ |
|
پره اکلامپسی افزوده |
قبل از بارداری یا قبل از هفته‌ی ۲۰ بارداری و بدتر شدن در طول بارداری |
دارد |
باعث بروز عوارض دیگر می‌شود |
پره‌اکلامپسی می‌تواند در دوران بارداری کشنده باشد. اگر تحت درمان این بیماری هستید:
پره‌اکلامپسی یک وضعیت جدی است که بسیاری از افراد ممکن است از ابتلا به آن آگاه نباشند. به همین دلیل، حضور در تمام ویزیت‌های دوران بارداری و اطلاع دادن به پزشک درباره هر کدام از علائم، اهمیت زیادی دارد. پس از تشخیص پره‌اکلامپسی، پزشک، بارداری شما را به دقت تحت نظر خواهد داشت. در موارد شدید، ممکن است زایمان زودرس توصیه شود زیرا هدف حفظ سلامت مادر و جنین است. در نهایت باید بدانید که اغلب افراد مبتلا به پره‌اکلامپسی، نوزادان سالم به دنیا می‌آورند. پره‌اکلامپسی تقریباً همیشه ظرف چند هفته پس از تولد نوزاد از بین می‌رود.
