به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرآنلاین، برنامه موشکی کشور اکنون به یک قابلیت جنگی پیچیده و مؤثر تبدیل شده است؛ این برنامه که تحت هدایت انحصاری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (IRGC) قرار دارد، در سال‌های اخیر بر سه محور کلیدی متمرکز بوده است: افزایش چشمگیر دقت و قدرت تخریب، بهبود بقاپذیری از طریق زیرساخت‌های زیرزمینی و پرتابگرهای متحرک، و توسعه فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند موشک‌های کروز دوربرد و سیستم‌های هایپرسونیک.
تحریم‌های بین‌المللی و فشارها برای محدود کردن دسترسی ایران به فناوری‌های خارجی، کشور را به سمت سرمایه‌گذاری گسترده در ایجاد یک پایگاه صنعتی-دفاعی بومی سوق داده است. این گذار به سمت خودکفایی، وابستگی کشور به تأمین‌کنندگان خارجی را به میزان قابل توجهی کاهش داد و به آن اجازه داد تا برنامه‌های خود را با سطح بالایی از پنهان‌کاری و استقلال به پیش ببرد.
رادخانه موشک‌های بالستیک ایران که تخمین زده می‌شود بیش از ۳۰۰۰ فروند باشد، ستون فقرات قدرت بازدارندگی کشور را تشکیل می‌دهد و به سه دسته اصلی کوتاه‌برد، میان‌برد و فناوری‌های نوظهور هایپرسونیک تقسیم می‌شود.
موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد (SRBM): ستون فقرات تاکتیکی
این دسته از موشک‌ها با برد بین ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر، ابزارهای اصلی کشور برای تأثیرگذاری بر میدان‌های نبرد منطقه‌ای و هدف قرار دادن پایگاه‌های نظامی و مراکز فرماندهی در کشورهای همسایه هستند.
خانواده فاتح
این خانواده از موشک‌های متحرک و سوخت جامد، به دلیل دقت بالا و زمان آماده‌سازی کوتاه، سنگ بنای توانایی حمله دقیق ایران محسوب می‌شوند.
فاتح-۱۱۰: این موشک با برد حدود ۳۰۰ کیلومتر، از اولین تلاش‌های موفق کشور برای دستیابی به دقت بالا بود و دارای خطای احتمالی دایره‌ای (CEP) بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ متر تخمین زده می‌شود.
فاتح ۱۱۰فاتح-۳۱۳: نسخه بهبود یافته با برد افزایش یافته تا ۵۰۰ کیلومتر است.
فاتح ۳۱۳ذوالفقار: با افزایش برد به ۷۰۰ تا ۷۵۰ کیلومتر، این موشک به طور قابل توجهی عمق استراتژیک حملات تاکتیکی کشور را افزایش داده است.
ذوالفقارنسخههای ضدکشتی: کشور ما با تجهیز موشک‌های خانواده فاتح به جستجوگرهای الکترواپتیکال یا راداری، نسخه‌های ضدکشتی مانند خلیج فارس و هرمز را توسعه داده است که می‌توانند تهدیدی جدی برای شناورهای جنگی در خلیج فارس باشند.
این موشک‌های سوخت مایع، همچنان بخش قابل توجهی از زرادخانه کشور را تشکیل می‌دهد:
شهاب-۱ و شهاب-۲: این موشک‌ها که بر اساس اسکاد-B و اسکاد-C ساخته شده‌اند، به ترتیب دارای بردهای ۳۵۰ و ۵۰۰-۷۵۰ کیلومتر هستند.
قیام-۱: این موشک یک نسخه پیشرفته و بومی‌سازی شده از اسکاد با برد ۷۰۰-۸۰۰ کیلومتر است. حذف باله‌های پایدارکننده در انتهای بدنه و استفاده از سیستم هدایت پیشرفته‌تر، دقت آن را بهبود بخشیده است. این موشک همچنین دارای کلاهک جداشونده و احتمالاً قابل مانور (MaRV) است که بقاپذیری آن را در برابر سامانه‌های دفاع موشکی افزایش می‌دهد.
موشک‌های میان‌برد با برد ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ کیلومتر، ابزار اصلی کشور برای بازدارندگی استراتژیک هستند و قادرند اهدافی را در سراسر خاورمیانه، از جمله رژیم صهیونیستی و پایگاه‌های نظامی آمریکا، و همچنین بخش‌هایی از اروپای شرقی هدف قرار دهند.
خانواده شهاب-۳
این خانواده از موشک‌های سوخت مایع، بر اساس فناوری نودونگ کره شمالی توسعه یافته‌اند:
شهاب-۳: با برد حدود ۱۲۰۰-۱۳۰۰ کیلومتر، این موشک اولین تهدید معتبر ایران علیه رژیم صهیونیستی بود.
قدر: این نسخه بهبود یافته با کاهش وزن کلاهک و بهینه‌سازی بدنه، به بردی بین ۱۶۰۰ تا ۲۰۰۰ کیلومتر دست یافته است. به دلیل تبار آن از موشک نودونگ، برخی تحلیل‌ها معتقدند که این موشک برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی شده است.
شهاب ۳عماد: پیشرفته‌ترین عضو این خانواده با برد ۱۷۰۰-۱۸۰۰ کیلومتر است که برای اولین بار به یک کلاهک قابل مانور (MaRV) مجهز شده تا دقت آن را به میزان قابل توجهی افزایش دهد و توانایی گریز از پدافند موشکی را بهبود بخشد.
عماد
این موشک‌ها نشان‌دهنده یک جهش بزرگ در فناوری موشکی کشور هستند، زیرا زمان آماده‌سازی بسیار کوتاه‌تر، قابلیت تحرک بالاتر و در نتیجه بقاپذیری بیشتری در میدان نبرد دارند.
سجیل: این موشک دو مرحله‌ای سوخت جامد با برد ۲۰۰۰ کیلومتر، یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های کشور است که به دلیل فناوری سوخت جامد، یک تهدید بسیار واکنش‌پذیرتر و بقاپذیرتر محسوب می‌شود.
سجیلخیبرشکن: یک موشک دقیق و مدرن با برد ۱۴۵۰ کیلومتر که کلاهک آن در فاز نهایی پرواز قابلیت مانور دارد تا بتواند از سد سامانه‌های دفاعی عبور کند.
خیبرشکنشهید حاج قاسم: این موشک که به یادبود سردار قاسم سلیمانی نامگذاری شده، دارای برد ۱۴۰۰ کیلومتر است و بخشی از نسل جدید موشک‌های سوخت جامد و دقیق کشور به شمار می‌رود.
شهید حاج قاسم
خرمشهر: این موشک که بر اساس موسودان (BM-۲۵) کره شمالی ساخته شده، دارای برد ۲۰۰۰ کیلومتر است و گفته می‌شود قابلیت حمل چندین کلاهک را دارد. این ویژگی آن را به یک تهدید استراتژیک بسیار جدی تبدیل می‌کند.
خرمشهر
کشور ما با رونمایی از خانواده موشک‌های فتاح، ورود خود به باشگاه محدود دارندگان فناوری هایپرسونیک را اعلام کرده است. این سیستم‌ها به طور خاص برای غلبه بر پیشرفته‌ترین سامانه‌های دفاع موشکی طراحی شده‌اند.
فتاح-۱: این موشک که در ژوئن ۲۰۲۳ رونمایی شد، یک موشک هایپرسونیک با سرعت ۱۳ تا ۱۵ ماخ و برد ۱۴۰۰ کیلومتر توصیف شده است.
فتاح-۲: این نسخه که در نوامبر ۲۰۲۳ معرفی شد، از نظر طراحی به یک HGV نزدیک‌تر است. فتاح-۲ از همان بوستر سوخت جامد فتاح-۱ برای رسیدن به سرعت و ارتفاع اولیه استفاده می‌کند، اما کلاهک آن یک وسیله گلایدکننده با طراحی آیرودینامیکی شبیه به X-۵۱ آمریکاست. این کلاهک به جای موتور پیچیده scramjet، از یک موتور راکتی سوخت مایع برای حفظ سرعت و انجام مانور در فاز نهایی پرواز بهره می‌برد. این طراحی خلاقانه اجازه می‌دهد تا به قابلیت‌های یک HGV دست یابد.
