خروج سنگین پول حقیقی به میزان حدود ۱۲۰۰میلیارد تومان در روز شنبه و ثبت ارزش معاملات بسیار پایین در حدود ۴۲۰۰میلیارد تومان در سهام و حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی، نشان‌دهنده ترس گسترده و ناامیدی سرمایه‌گذاران از شرایط اقتصادی کشور و به تبع آن، تشدید روند خروج سرمایه از بورس تهران بود.
شاخص کل بورس تهران با افت بیش از ۵۰هزار واحدی به سطح ۲میلیون و ۵۴۲هزار واحد رسید و شاخص کل هم‌وزن نیز با کاهش ۸هزار ۸۹۱واحدی تا سطح ۷۸۱هزار واحد پایین آمد. این موضوع نشان می‌دهد که تمامی نمادها (اعم از شاخص‌سازان، شرکت‌های بزرگ و بنگاه‌های کوچک بورسی) همگی تحت‌تاثیر خبر آرای شورای امنیت و بازگشت تحریم‌ها در روزهای آتی، یک واکنش منفی دریافت کرده‌اند.
همچنین بررسی جریان نقدینگی در اولین روز معاملاتی هفته، شنبه، نشان می‌دهد که یک رقم قابل‌توجهی به صندوق‌های طلا وارد شده است. در روز گذشته، صندوق‌های طلا تا ساعات میانی معاملات با ورود پول قریب به دو همت مواجه شدند. این رقم ورود نقدینگی از ۴ شهریور تاکنون مشاهده نشده است.
همچنین میزان ورود نقدینگی به صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمدثابت نشان می‌دهد که در روز گذشته از این صندوق‌ها بیش از ۲هزار و ۴۵۵میلیارد تومان خارج شده است. لازم به ذکر است که این میزان خروج پول از صندوق‌های درآمدثابت، از زمان ۳۱خرداد و ۱ تیرماه که رکورد خروج پول تاریخی شکسته شده بود، تاکنون سابقه نداشته است. به تعبیر دیگر، خروج پول در روز گذشته بعد از ین دو تاریخ مذکور، بیشترین خروج پول محسوب می‌شود.
هرچند موضوع فعال شدن مکانیسم ماشه بحث جدیدی محسوب نمی‌شود و ریسک تازه‌ای را به بازار اضافه نکرده است، اما واکنش بازار و رفتار مسوولان و بازارسازان به گونه‌ای بود که گویا این رویداد آنها را غافلگیر کرده است. این موضوع جای تعجب دارد، زیرا انتظار می‌رفت مسوولان ذی‌ربط با حداکثر توان، اتخاذ تصمیمات اصولی و اتحاد، تدابیر لازم را برای چنین روزهای پرچالش و سختی پیش‌بینی و برنامه‌ریزی کنند تا این مکانیسم فعال نشود و یا با مهلت آن تمدید شود.
با توجه به شرایط کنونی، انتظار می‌رود فشار فروش در معاملات روزهای آتی همچنان ادامه داشته باشد. در صورتی که تدبیری جدی برای جمع‌آوری صف‌های فروش اندیشیده نشود، شرایط بازار دشوارتر شده و نقدینگی بیشتری برای کنترل و جمع‌آوری صف‌های فروش مورد نیاز خواهد بود. از منظر سایر معیارها از جمله تحلیل‌های تکنیکال، شاخص کل در معاملات فردا به حمایت مهمی نزدیک می‌شود.
همچنین از لحاظ ارزندگی بازار و نسبت قیمت به سود (P/E)، تردیدی وجود ندارد که بازار در موقعیت ارزندگی مناسبی قرار دارد. با‌این‌حال، تا زمانی که ریسک‌های سیاسی برطرف نشده و وضعیت کلی بازار شفاف نگردد، تاثیرگذاری این عوامل بنیادی و تکنیکال چندان ملموس نخواهد بود.
* کارشناس بازار سرمایه
