شبکه خبری بلومبرگ از درخواست هند برای از سرگیری واردات نفت خام از ایران در بحبوحه تنشهای تجاری با آمریکا خبر داده است. این درخواست، در حالی مطرح میشود که دهلینو اخیراً با فشارهای فزاینده واشنگتن بر سر خرید نفت از روسیه مواجه بوده است. این تحول میتواند نقطه عطفی در روابط منطقهای و بینالمللی هند، ایران و آمریکا باشد و ابعاد تازهای به رقابتهای انرژی و ژئوپلیتیک بیفزاید.
در ماههای اخیر، روابط تجاری میان هند و ایالات متحده دستخوش تنشهای جدی شده است. خرید نفت خام روسیه توسط هند، به ویژه پس از تحریمهای گسترده غرب علیه مسکو به دلیل جنگ در اوکراین، با انتقاد شدید واشنگتن روبرو شده است. مقامات آمریکایی معتقدند که این خریدها، به طور غیرمستقیم از جنگ روسیه حمایت کرده و تعهدات هند به ارزشهای دموکراتیک را زیر سوال میبرد. این فشارها، دهلینو را در موقعیت دشواری قرار داده است؛ چرا که هند به شدت به منابع انرژی ارزانقیمت برای تأمین نیازهای رو به رشد اقتصادی خود وابسته است و روسیه به یکی از تأمینکنندگان اصلی نفت این کشور تبدیل شده است. هیئتی از مقامات هندی که اخیراً به ایالات متحده سفر کردهاند، در دیدارهای خود با مقامات آمریکایی، ضمن تلاش برای مدیریت این تنشها، درخواست از سرگیری واردات نفت از ایران را نیز مطرح کردهاند. این اقدام دهلینو نشاندهنده تلاش این کشور برای یافتن راهحلهای جایگزین و کاهش وابستگی به منابع انرژی تحت فشار سیاسی است.
از سرگیری احتمالی واردات نفت هند از ایران، در صورت تحقق، پیامدهای قابل توجهی برای هر سه کشور و همچنین بازار جهانی انرژی خواهد داشت. برای هند، این امر به معنای دسترسی به منابع انرژی با قیمت رقابتی و کاهش فشار ناشی از تحریمهای آمریکا علیه خرید نفت روسیه است. این گام میتواند به ثبات اقتصادی هند کمک کرده و به دولت نارندرا مودی اجازه دهد تا بر چالشهای داخلی و خارجی تمرکز بیشتری داشته باشد. از سوی دیگر، این درخواست هند، ایالات متحده را در موقعیت پیچیدهای قرار میدهد. واشنگتن، در حالی که به دنبال کاهش صادرات نفت ایران و محدود کردن منابع مالی این کشور است، با فشارهای دیپلماتیک از سوی یکی از شرکای مهم اقتصادی و استراتژیک خود، یعنی هند، مواجه شده است. مدیریت این وضعیت، نیازمند یک تعادل ظریف میان اهداف سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران و حفظ روابط با هند خواهد بود. در صورت عدم همراهی آمریکا، هند ممکن است به دنبال راههایی برای دور زدن تحریمها یا افزایش خرید نفت از دیگر منابع باشد. در مقابل، در صورت چراغ سبز واشنگتن، این اقدام میتواند به افزایش عرضه نفت ایران در بازار جهانی کمک کرده و به طور بالقوه بر قیمتهای جهانی نفت تأثیر بگذارد. این موضوع همچنین میتواند بر روابط هند با سایر کشورهای منطقه، از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی، که از تأمینکنندگان عمده نفت هند هستند، تأثیرگذار باشد.