رحمان سعادت، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگویی به بررسی تحریم‌ها و مکانیسم ماشه پرداخت و اظهار داشت که این ابزارها دیگر کارایی سابق را ندارند. او با اشاره به پیشینه تحریم‌ها در ایران، از دوران ملی شدن صنعت نفت تا امروز، تأکید کرد که روش‌های مقابله با تحریم‌ها به‌مرور زمان تغییر کرده و ایران با تکیه بر دیپلماسی فعال و ابتکارات داخلی، توانسته است در برابر فشارهای جهانی مقاومت کند.
سعادت با اشاره به تاریخچه تحریم‌ها، از کودتای ۲۸ مرداد تا تحریم‌های مدرن، توضیح داد که در گذشته، نبود سیستم‌های ردیابی الکترونیکی، دور زدن تحریم‌ها را آسان‌تر می‌کرد. اما با پیشرفت فناوری و ایجاد میزهای ویژه در سازمان سیا و وزارت خارجه آمریکا برای رصد تحریم‌ها، این فرآیند از سال ۲۰۲۵ و با فشار حداکثری دولت ترامپ پیچیده‌تر شده است. با این حال، ایران با تغییر استراتژی، راه‌های جدیدی برای مدیریت این چالش‌ها یافته است.
این کارشناس اقتصادی، عضویت ایران در سازمان‌های بین‌المللی مانند بریکس و شانگهای را یک استراتژی کلیدی دانست و گفت: «ایران با گسترش روابط با کشورهای مختلف، توانسته است اثربخشی تحریم‌های اروپا و آمریکا را کاهش دهد.» او افزود که تلاش‌های آمریکا برای ایجاد اختلاف بین روسیه و چین و تضعیف این پیمان‌ها بی‌نتیجه مانده و اجلاس‌های اخیر نشان‌دهنده قدرت روزافزون این گروه‌هاست.
سعادت مکانیسم ماشه را عاملی برای ایجاد مشکل در تجارت با کشورهای دوست دانست، اما تأکید کرد که این ابزار خاصیت خود را از دست داده است. وی گفت: «مردم و دولت ایران راه‌هایی برای مقابله با این فشارها آموخته‌اند. توزیع گسترده کالابرگ الکترونیکی می‌تواند فشارهای اقتصادی را از اقشار متوسط و ضعیف جامعه کاهش دهد و حتی رفاه را بهبود ببخشد.»
به گفته سعادت، توزیع کالابرگ الکترونیکی نه‌تنها می‌تواند فشارهای اقتصادی را کاهش دهد، بلکه در برخی موارد، رفاه عمومی را حتی از شرایط عادی نیز بالاتر می‌برد. او پیشنهاد داد که دولت چهاردهم باید بر تقویت این سیستم تمرکز کند تا اثرات مثبت آن بر معیشت مردم دوچندان شود.
سعادت بر اهمیت دیپلماسی فعال تأکید کرد و گفت: «وزارت خارجه باید با ۸۰ تا ۹۰ درصد کشورهای همسو ارتباط برقرار کند تا در صورت بسته شدن یک مسیر، راه‌های جایگزین در دسترس باشد.» او معتقد است که اتکا به یک گروه یا کشور خاص، ایران را در برابر فشارها آسیب‌پذیر می‌کند.
این کارشناس با اشاره به تأثیرات معکوس تحریم‌ها بر کشورهای تحریم‌کننده، اظهار داشت: «شرکت‌های خارجی که ایران را تحریم می‌کنند، خود از بازار ایران محروم می‌شوند و این موضوع به ضرر اقتصاد آنهاست.» او افزود که اگر تحریم‌ها بیش از چند ماه ادامه یابند، فشارهای داخلی در کشورهای غربی، آنها را وادار به عقب‌نشینی خواهد کرد.
سعادت دو راهکار مهم برای دولت پیشنهاد داد:
۱. گسترش کالابرگ‌های الکترونیکی: این اقدام می‌تواند به‌طور مؤثری معیشت مردم را بهبود بخشد.
۲. ادغام نهادهای غیربهره‌ور: ادغام نهادهایی که بودجه کلان مصرف می‌کنند اما کارایی ندارند، در دستگاه‌های خدمات‌رسان، می‌تواند منابع مالی را بهینه کند. او تأکید کرد که ایران کمبودی در منابع مالی ندارد، اما تخصیص نادرست بودجه باید اصلاح شود.
