وزارت امور خارجه روسیه روز پنجشنبه اعلام کرد که معاهده مشارکت جامع راهبردی بین فدراسیون روسیه و جمهوری اسلامی ایران که در تاریخ ۲۷ دی ۱۴۰۳ توسط «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه و «مسعود پزشکیان» رئیسجمهوری اسلامی ایران در مسکو امضا شده بود، از امروز ۱۰ مهر ۱۴۰۴، رسماً وارد فاز اجرایی میشود. این تاریخ، به مثابه نقطه عطفی جدید در ژئوپلیتیک منطقه و صحنه بینالمللی تلقی میشود.
طبق بیانیه وزارت خارجه روسیه، «این معاهده نقطه عطفی مهم در تاریخ روابط دوجانبه روسیه و ایران محسوب میشود و سطح روابط دو کشور را به مرحله جدیدی از مشارکت راهبردی جامع ارتقا داده است. این سند، خطمشیهای کلیدی برای همکاریهای بلندمدت در تمامی حوزههای اولویتدار را تعیین میکند». این سند که بر اساس ارزیابیهای مشترک دو طرف از وضعیت جهان تنظیم شده، شامل ابعاد امنیتی، اقتصادی، فناوری، انرژی و فرهنگی است و نشاندهنده تعهد عمیق به همسویی استراتژیک در برابر ائتلافهای رقیب است.
بر اساس این معاهده، دو کشور همکاریهای خود را در عرصه بینالمللی تقویت خواهند کرد و در راستای شکلگیری نظم جهانی چندقطبی، هماهنگی نزدیکی در چارچوب سازمانهای چندجانبه خواهند داشت. همچنین، تلاشهای مشترکی برای تقویت ثبات و امنیت منطقهای و مقابله با چالشها و تهدیدات مشترک پیشبینی شده است.
تضمینهای امنیتی بلندمدت: این معاهده یک سپر دفاعی قوی در برابر تهدیدات خارجی ایجاد میکند و همکاریهای نظامی-فنی را به سطح جدیدی از «جامع راهبردی» ارتقا میدهد.
انعطافپذیری اقتصادی: اجرای توافقها، به ویژه در حوزه انرژی، بانکی و تجارت با ارزهای ملی، میتواند دور زدن تحریمها را عملیتر و کمهزینهتر سازد. پیشبینی میشود حجم تبادلات تجاری هدفگذاری شده در این معاهده، به سرعت از مرزهای قبلی عبور کند.
تأثیر بر نظم جهانی: این ائتلاف، به طور مستقیم به تلاشهای منطقهای برای ایجاد یک قطب اقتصادی و سیاسی قدرتمند در برابر غرب شتاب میبخشد و وزن سیاسی ایران را در سازمانهایی مانند شانگهای و بریکس افزایش میدهد.
در بخش همکاریهای فرهنگی و علمی، طرفین متعهد به تسهیل تبادلات دانشگاهی، پژوهشی و مشترکات تاریخی و تمدنی شدهاند که میتواند به جهشهای علمی-فناوری در حوزههایی مانند هستهای و فضایی نیز منجر شود. این بخش از توافق، پتانسیل ایجاد دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی مشترک را فراهم میآورد که هدف آنها، دستیابی به دانشهای پیشرفته بدون وابستگی به منابع غربی است.
در پایان این بیانیه آمده است: این توافقنامه، انتخاب راهبردی رهبران سیاسی ارشد ۲ کشور برای تعمیق روابط دوستانه و حسن همجواری را نشان میدهد که در راستای منافع بنیادین ملتهای ایران و روسیه است. با اجرایی شدن رسمی این سند در مهرماه، مرحله جدیدی از تعاملات عمیقتر آغاز شده که نتایج آن، ماهیت روابط بینالملل را در سالهای آینده شکل خواهد داد.