به گزارش اتاق ایران آنلاین،هادی تیزهوش تابان، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه، ضمن تاکید بر اهمیت بازار کشورهای عضو پیمان شانگهای برای کشور، گفت: بر اساس اعلام وزیر صنعت، معدن و تجارت در آبان سال ۱۴۰۳ مراودات تجاری کشورمان با اعضای پیمان شانگهای بیش از ۳۰میلیارد دلار بوده است و خانه صنعت، معدن و تجارت نیز این میزان را در شهریور امسال حدود ۳۵ تا ۳۶میلیارد دلار برآورد کرد، که این ارقام نشان از روند صعودی تجارت جمهوری اسلامی ایران با کشورهای عضو پیمان شانگهای دارد.
وی با بیان اینکه «موانعی که بر سر راه تجارت با کشورهای عضو پیمان شانگهای وجود دارد در واقع مواردی است که در تجارت با دیگر کشورها و بازارها هم لمس می‌شود؛ حال آنکه بسیاری از آنها میتواند حل شود»، گفت: صدور قوانین و مقررات و آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های خلق‌الساعه و غیرکارشناسی در این حوزه، کمرنگ شدن نقش سازمان توسعه تجارت به عنوان متولی اصلی تجارت کشور به دلیل اتخاذ تصمیمات و دخالت‌های بانک مرکزی در این بخش، تک نرخی نبودن قیمت ارز و تحریم‌های بانکی از مهم‌ترین موانع و مشکلاتی است که تجار و بازرگانان کشور برای توسعه فعالیت‌های خود با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
تیزهوش تابان ادامه داد: همچنین فعال شدن مکانیسم ماشه منجر به بازگشت تحریم‌های سازمان ملل می‌شود که ممکن است فعالیت‌های تجاری ایران را محدودتر کند و دسترسی ایران به بازارهای مالی بین‌المللی و بانک‌های خارجی با محدودیت یا ممنوعیت بیشتری مواجه شود. از سوی دیگر ممکن است شرکت‌ها با افزایش هزینه‌های بیمه، حمل‌ونقل و سایر خدمات مرتبط با تجارت مواجه شوند.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه تصریح کرد: در نهایت اگر بپذیریم که در جنگ اقتصادی قرار داریم، باید از تولیدکنندگان و صادرکنندگان به عنوان سربازان خط مقدم این جنگ حمایت ویژه کنیم و حداقل دولت با حذف تحریم‌های داخلی، اثر تحریم‌های خارجی را کمرنگ کند.
تیزهوش تابان تاکید کرد: اساسا پیوستن به توافق‌نامه‌های منطقه‌ای مانند پیمان شانگهای و موافقت‌نامه تجارت آزاد با اوراسیا، فرصت بی‌بدیلی را پیش روی بخش خصوصی کشور قرار می‌دهد. گرچه متاسفانه شرایط موجود امکان بهره‌برداری مناسب از آن را محدود کرده است.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه تاکید کرد: با همه این اوصاف، فعالان اقتصادی باید سعی کنند با شناخت مطلوب از بازار هدف کشورهای عضو شانگهای، محصولات و خدمات مورد نیاز آنها را تولید کنند. وی ادامه داد: در این راستا آشنایی با الزامات و استانداردهای آن بازار، سلایق و ذائقه مصرف‌کنندگان و تولید بر اساس تقاضای بازار مذکور و همچنین بررسی شیوه‌های ورود، حضور و تداوم فعالیت در این کشورها میتواند بسیار مثمر ثمر باشد و فعالان اقتصادی را برای بهره‌برداری مطلوب در شرایط غیرتحریمی آماده کند.
رئیس اتاق مشترک ایران و ازبکستان نیز پیمان شانگهای را فرصتی برای به‌روزرسانی طرح‌های تجاری کشور دانست و معتقد است که مهم‌ترین الزامی که باید در شرایط فعلی رعایت کنیم این است که از هر ظرفیت و فرصتی مانند پیمان شانگهای استفاده کنیم.
بر این اساس، موسی آقایی، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ازبکستان توضیح داد: تلاش ما در جهت افزایش تاب‌آوری و به‌روزرسانی مداوم برنامه‌ها و طرح‌های تجاری خودمان است تا زمانی که از وضعیت فعلی گذر کنیم و پیمان شانگهای نیز یکی از فرصت‌هایی است که باید از آن بهره ببریم.
او با تاکید بر اینکه باید درک مناسبی از توان و ظرفیت‌های فعلی پیمان شانگهای داشته باشیم، گفت: در حال حاضر و با توجه به وضعیت روسیه که مبدع پیمان/اتحادیه اوراسیا با هدف گسترش نفوذ و اثرگذاری اقتصادی در منطقه است، چین به واسطه پیمان شانگهای امکان مانور بیشتری خواهد داشت تا موضوع اقتصاد که حالا جنبه‌های امنیتی آن نیز در حال تقویت است را در این پیمان به پیش ببرد.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ازبکستان افزود: شاید بزرگ‌ترین ظرفیت بالقوه که البته با به فعلیت درآمدن آن فاصله زیادی وجود دارد، استفاده از واحد پول چین باشد که این کشور با افزایش ضریب نفوذ آن میان اعضا بتواند موتور محرک توافقات اقتصادی و تجاری در این پیمان را روشن کند.
آقایی در پاسخ به اینکه ایران تا چه میزان توانسته است بعد از عضویت دائمی در سازمان همکاری شانگهای از سال ۲۰۲۳ تجارت خود با کشورهای عضو را بهبود دهد، بیان کرد: این پیمان فرصت‌های بالقوه‌ای برای مباحث تجاری و اقتصادی دارد اما در حال حاضر مکانیسم فعالی برای امور اقتصادی و تجاری مانند پول مشترک، تعرفه ترجیحی، سیستم تسویه مالی و.... ندارد. بنابراین اگر افزایشی هم در مراودات تجاری باشد، نمی‌توان آن را لزوما به پیمان شانگهای مرتبط دانست، اما بی‌تاثیر هم نبوده است.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ازبکستان در مورد موانع مهمی در توسعه مبادلات تجاری میان اعضای این پیمان و راهکارهای پیشنهادی حل آنها گفت: برخی موانع به وضعیت سیاست و اقتصاد جهانی مرتبط است که چین در آن زمین یک بازیگر مهم است و همچنان که اثرگذاری بالایی دارد و منطقا تاثیر نیز می‌گیرد. بنابراین این کشور حتما از فعالیت‌های تنش‌زا و تحریک‌کننده اجتناب خواهد کرد. با این اوصاف در صورت عدم افزایش تنش‌های غیرقابل کنترل اقتصادی و تجاری میان چین و ایالات متحده، به نظر می‌رسد که چین با آرامش بیشتری به سمت فضای تجاری اقتصادی این سازمان خواهد رفت و ملاحظات غرب را در نظر خواهد گرفت و این در تجارت ما با کشورهای عضو هم موثر خواهد بود.
سازمان همکاری شانگهای (SCO) در ۲۶ آوریل ۱۹۹۶با مشارکت ۵ کشور چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان و با عنوان شانگهای ۵ برای تقویت اعتماد و امنیت مرزی تاسیس شد. پس از الحاق ازبکستان در سال ۲۰۰۱، ساختار سازمان در سال ۲۰۰۲ تکمیل شد.
هند و پاکستان در سال ۲۰۱۷، ایران در سال ۲۰۲۳ و بلاروس در سال ۲۰۲۴ به عنوان عضو این پیمان پذیرفته شدند.
