همشهری آنلاین - سیدسروش طباطبایی‌پور: ورزش حتی در شکل‌گیری اخلاق و روابط اجتماعی مؤثر و شاید به همین دلیل است که فلسفه اصلی بسیاری از مسابقات ورزشی مثل المپیک، ارتقای صلح، دوستی، برابری و همبستگی میان ملت‌ها است. ورزش در ایران نیز از دیرباز با ورزش‌های سنتی مثل کشتی پهلوانی، زورخانه‌ای و چوگان شناخته می‌شد و حتی در دوره‌هایی مثل قاجار یا اوایل دوره پهلوی در کشور ما بیشتر جنبه تفریحی یا آیینی داشت تا اینکه در سال۱۳۲۰ نخستین فدراسیون‌های رسمی ورزشی مثل کشتی، وزنه‌برداری و فوتبال شکل گرفت و ایران ۷سال بعد، نخستین حضور رسمی خود را در بازی‌های ۱۹۴۸ لندن تجربه کرد و قدم در مسیر حرفه‌ای در سطح جهان گذاشت.
بیشتر بخوانید:
امیری که در سه سال، رهی صدساله رفت
اما در دنیای ورزش حرفه‌ای به دلایلی چون تعداد مدال‌آوران، زیرساخت‌ها یا براساس عرف جامعه، بعضی از شهرها را به برخی ورزش‌ها نسبت داده‌اند و حتی آنها را خاستگاه برخی ورزش‌ها می‌دانند. در اینجا سری به بعضی از شهرهای ایران می‌زنیم و از ورزش پرآوازه آن شهر می‌خوانیم.
- جویبار و کشتی آزاد
مازندران است و آوازه کشتی‌گیران و پهلوانانش و در میان شهرهای این استان سرسبز، برخی جویبار را پایتخت کشتی ایران می‌دانند. باشگاه‌های کشتی فعال این شهرستان حدود ۸۰هزار نفری، مدال‌آوران بی‌شمارش چون حسن یزدانی و البته فرهنگ عمومی جویباری‌ها از کشتی‌گیران، این شهر را به کشتی‌اش شهره کرده است. مثلا بیش از ۲۰باشگاه فعال کشتی در این شهرستان فعال است که به نسبت تراکم جمعیت آن، بسیار چشمگیر است.
- ارومیه و والیبال
یدالله کارپیشه، پدیده والیبال دهه‌های ۴۰و ۵۰شمسی، یکی از اسطوره‌های فراموش‌نشدنی والیبال ایران و شناسنامه والیبال ارومیه است که آکادمی‌های این شهر به همت او و دیگران فعال شده و توانست بزرگانی چون سعید معروف، کاپیتان سال‌های طولانی تیم ملی و میلاد عبادی‌پور، محمدرضا حضرت‌پور و بزرگان دیگری را به تیم ملی والیبال ایران تقدیم کند و شاید به همین دلیل است که تا نام ارومیه به گوش می‌رسد، بلندقامتان والیبال ایران به یاد می‌آیند.
- خوزستان و فوتبال
سال‌هاست که ۲تیم پرطرفدار فوتبال آبی و قرمز، پایتخت‌نشین هستند و براساس برخی منابع تاریخی، نخستین بازی‌های فوتبال در میدان مشق تهران انجام شد، اما بسیاری شهر مسجد سلیمان و شهر آبادان در استان خوزستان را خاستگاه این ورزش پرطرفدار می‌دانند؛ آنقدر که هر وقت نام برزیل به گوش می‌رسد، همه یاد تیم‌های هجومی آبادانی می‌افتند. می‌گویند کارکنان انگلیسی و ایرانی شرکت نفت در اوایل قرن بیستم میلادی در خوزستان فوتبال بازی کردند و نخستین زمین فوتبال ایران را هم در مسجدسلیمان ساختند.
- گنبدکاووس و اسب‌سواری
سوارکاری در بسیاری از شهرها مثل تبریز، ارومیه و مشهد رواج دارد، اما تا نام این ورزش قدیمی را می‌شنویم، یاد دشت‌های وسیع ترکمن‌صحرا و گنبدکاووس پیست سرعت بهار و پاییزش می‌افتیم. شاید یکی از معتبرترین مسابقات سوارکاری سرعت در این منطقه انجام می‌شود و البته نژاد برتر اسب سرعت هم در ایران، اسب ترکمن است؛ به‌ویژه زیر نژادهای «یموت» و «آخال‌تکه» که به‌خاطر استقامت، سرعت بالا و هوش در مسابقات اسبدوانی شهرت دارند.
- ورزش زورخانه‌ای و شیراز
ورزش زورخانه‌ای، قدمتی بیش از ۳۰۰۰ سال دارد و ریشه آن به ایران باستان و آیین‌های پهلوانی و رزمی بازمی‌گردد. این ورزش در سال ۲۰۱۰ به‌عنوان میراث فرهنگی ناملموس در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد و برخی شهرها مثل تهران، اصفهان و شیراز به‌عنوان مهم‌ترین شهرهای تاریخی این ورزش شناخته می‌شوند؛ اما در ماه‌های اخیر، مدیریت شهر شیراز با نگاهی به توسعه زیرساخت‌های ورزشی، پروژه‌های متعددی را در حوزه ورزش زورخانه‌ای به اجرا گذاشته تا این شهر را به قطب ورزش زورخانه‌ای تبدیل کند.
- وزنه‌برداری و اردبیل
ظهور وزنه‌برداری در ایران، از شهرهایی مثل تهران و اهواز شکل گرفت و قهرمانی محمد نصیری، یکی از مدال‌آورترین قهرمانان این رشته در باشگاه‌های تهران اتفاق افتاد، اما در سال‌های اخیر و با ظهور حسین رضازاده، قهرمان سنگین وزن وزنه‌برداری جهان از اردبیل و باشگاه‌های فعال این شهر، اردبیل حالا به یکی از قطب‌های وزنه‌برداری ایران تبدیل شده است. این شهر با گسترش زیرساخت‌هایی در زمینه وزنه‌برداری، میزبان برخی مسابقات و اردوهای تیم‌های گوناگون در سال‌های اخیر بوده است.
- تکواندو و اصفهان
استان اصفهان، یکی از قطب‌های پیشرو در رشته تکواندوی کشور است که با زیرساخت‌های قوی، باشگاه‌های فعال و حضور در مجامع ملی، این رشته جایگاه ویژه‌ای در این ورزش مدال‌آور در کشور دارد. به‌عنوان مثال، ماه پیش هفتمین دوره المپیاد استعدادهای برتر ورزشی دختران کشور در رشته تکواندو در این شهر برپا شد که تیم تکواندوی این شهر عنوان نایب قهرمانی را به‌دست آورد. قهرمانانی مثل ناهید کیانی، مدال‌آور المپیک پاریس ازجمله کسانی است که از باشگاه‌های این شهر اوج گرفت.
- فوتبال بانوان و کرمان
یکی از طلایه‌داران قهرمانی در میان تیم‌های فوتبال بانوان ایران با ۱۱مقام قهرمانی، تیم فوتبال بانوان شهرداری بم یا همان خاتون بم است. همچنین این شهر ازجمله نخستین شهرهایی در ایران است که فوتبال بانوان را به‌صورت حرفه‌ای سازماندهی کرده و ملی‌پوشان زیادی هم در طول این سال‌ها داشته. اخیرا مرضیه جعفری، سرمربی تیم ملی فوتبال بانوان ایران و سرمربی تیم خاتون بم نیز از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا، به‌عنوان برترین سرمربی این قاره کهن شناخته شد که یکی از افتخارات این شهر به‌حساب می‌آید.
