دانش‌آموخته باستان‌شناسی پیش از تاریخ گفت: قلعه «هزار در» دره‌شهر با معماری مستطیل‌شکل و مصالح سنگ و گچ، یکی از جاذبه‌های گردشگری دره‌شهر است که تاریخ و طبیعت را در کنار هم به نمایش می‌گذارد و متعلق به دوران ساسانی است.
به گزارش ایسنا، حبیب‌الله محمودیان اظهار کرد: نمای اصلی این اثر شامل طاق‌های هلالی شکل است و با توجه به ساختار معماری، احتمالاً قلعه کاربری نظامی داشته است.
وی خاطرنشان کرد: پلان اصلی بنا مستطیل شکل بوده و راهروهای طولانی در ۴ جهت آن قرار گرفته است که به وسیله درگاه‌هایی چند به اتاق‌های داخلی مرتبط می‌شوند. این آثار چند طبقه شامل زیرزمین، طبقه همکف و طبقه بالایی است که بر اساس پی بنا شکل گرفته‌اند.
محمودیان توضیح داد: به دلیل پوشش قطور دیوارها و نبود پنجره‌های باز در راهروها و اتاق‌ها، تاریکی در این بناها حکمفرما بوده اما نور و تهویه از طریق دریچه‌هایی به قطر تقریبی یک متر در سقف و دالان‌ها تأمین می‌شده است، مصالح بنا شامل سنگ‌های تراشیده و قلوه‌سنگ‌هایی است که با ملات گچ پخته به کار رفته‌اند.
این باستان‌شناس تشریح کرد: آثار پی بنا در چهار طرف قلعه وجود دارد که هزار قلعه را تشکیل می‌دهد، قطر دیوارها یک متر و ۸۰ سانتی‌متر اندازه‌گیری شده و از مصالح قلوه‌سنگ و گچ ساخته شده است.
محمودیان گفت: دیوار جبهه شمالی که مشرف به پرتگاه است حدود چهار متر پایین‌تر از دیوار اصلی قلعه ساخته شده و آثاری از بنایی با همان مصالح در دامنه شمالی به سمت زیر قلعه دیده می‌شود که کاربرد آن مشخص نیست.
وی افزود: سفال‌های محوطه قلعه غالباً به رنگ نخودی هستند و برخی دارای پوشش‌اند. پخت سفال‌ها کافی بوده و تزئینات آن‌ها شامل نقش برجسته طنابی و نقش کنده است، سفال شاخص این محدوده، سفال نیشگونی متعلق به دوره ساسانی است که سبک معماری و مصالح به کار رفته، تعلق بنا به دوره تاریخی یاد شده را تأیید می‌کند.
