عصر ایران/ سواد زندگی؛ مریم طرزی- آن چیست که فقط با گفتن نامش می شکند؛ نه شیشه ای است و نه شکننده، اما از هر چیزی ظریف تر است؟ این یک چیستان یا به قولی معما است. چیستان ها چالشهایی ذهنی هستند که هوش و نبوغ شما را به چالش میکشند و به نوبه خود شما را با سادگی خود شگفتزده میکنند.
معما یا چیستان ها منابعی هستند که فرآیندهای شناختی متعددی را فعال میکنند، انواعی که اغلب به اندازه کافی از آنها استفاده نمیکنید.

زندگی یک معما برای حل کردن نیست، بلکه مسیری است که در آن خود را رها میکنید و تقریباً به صورت خودکار عمل میکنید. با این حال، همین یکی از بزرگترین مشکلات شما است. به این دلیل است که به عنوان یک انسان، باید در جنبههایی مانند توجه، تفکر انتقادی، حافظه و خلاقیت خود چابک باشید. اینگونه است که با سختیها روبرو میشوید و همچنین نمی گذارید کسی به اصطلاح شما را دستکاری کند، کلاه سرتان بگذارد و بفریبد.
یکی از مزایای مهم معماها، ارتقای سلامت در دوران پیری است. با این حال، آنها معجزهآسا نیستند. به عنوان مثال، نمیتوانند از بروز زوال عقل جلوگیری کنند. با این حال، هر تمرینی که از نظر مهارتهای شناختی، ذهن کنجکاو و ماهری را حفظ کند، به شما کمک میکند تا با گذشت زمان بسیار بهتر کنار بیایید.
"سختترین کار در جهان چیست؟ فکر کردن."

مهم است که خارج از چارچوب فکر کنید. این به معنای فرار از نوع تفکر معمول خود و اجازه دادن به ذهنتان برای ورود به مسیرهایی است که قبلاً کاوش نکردهاید.
همه می دانیم که ورزش بدن را سالم نگه می دارد. بنابراین همانطور که در سطح فیزیکی و در سطح جسم مان شاهد هستیم که ورزش بدن را روی فرم نگه میدارد. در سطح ذهن نیز تفکر همین کار را می کند.
دانشگاه ویرجینیا (ایالات متحده آمریکا) تحقیقات واقعاً جالبی در مورد ورزش شناختی و پیری انجام داد. آنها کشف کردند که عملکردهای شناختی ما تنها در صورتی در شرایط خوبی باقی میمانند که از جوانی، زندگی فعالی در این زمینه داشته باشیم.
این بدان معناست که شما باید نه تنها عادات فیزیکی فعال، بلکه انواع ذهنی آن را نیز کسب کنید.
همانطور که روانشناس و برنده جایزه نوبل، دنیل کانمن، بیان میکند، ما باید با بدترین بیماری زمان خود روبرو شویم: تنبلی شناختی به نوعی همان فکر نکردن!
کسانی که نمیدانند چگونه خارج از چارچوب فکر کنند، در مواجهه با مشکلات و چالشها به سرعت تسلیم میشوند. از سوی دیگر، کسانی که تفکر نوآورانه را به کار میگیرند، راهحلهایی ارائه میدهند که هیچ کس دیگری نتوانسته است آنها را کشف کند.
«آن چیست که گردن دارد اما سر ندارد. دست دارد اما پای ندارد؟»
نظیر چیستان بالا در زبان فارسی بسیار است. حتما بسیاری از ما نمونه های زیادی به خاطر داریم. بچه که بودیم ، دور هم جمع که می شدیم بلافاصله از هم می پرسیدیم:
" آن چیست که چیستان است در شهر خراسان است در دست بزرگان است؟"
یا: " زردم زبرم زیر زمین مستترم کلاهی سبزی به سرم؟"
یا :"آن چیست که هم انسان دارد هم تخم مرغ هم جاده؟"
اما چیستان ها یا معماهایی که در این جا به آن می پردازیم کمی متفاوتند؛ با ما بمانید.
چیستان هایی که ما پیشنهاد خواهیم کرد به دنبال آموزش حافظه کاری و توجه شما هستند. هدف از تمرین این دو مورد،یعنی حافظه کاری و توجه، ارتقای سطح فعالیت فکری و تقویت حافظه است.
حافظه کاری نوعی حافظه کوتاه مدت است. عملکرد آن این است که به شما امکان میدهد اطلاعات را دستکاری و موقتاً ذخیره کنید تا بتوانید وظایف شناختی پیچیده را انجام دهید.
به لطف حافظه کاری یا عملیاتی شماست که اطلاعات و آنچه را که میخوانید درک میکنید و همچنین وظایف تحلیل، منطق و استنتاج را انجام میدهید.
با این حال، بدون مؤلفه توجه، نمیتوانستید این وظایف را انجام دهید. توجه عضلهای است که تمرکز تمام انرژیهای شناختی شما را بر روی یک کار خاص، بدون حواسپرتی، آسان میکند.
روانشناس، رابرت جی. استرنبرگ، به خاطر مطالعاتش در زمینه هوش شناخته شده است. او همچنین بر مفید بودن چیستان ها و معماها برای این اهداف تأکید میکند.
او آنها را در روانشناسی امروز به عنوان توانایی مقایسه اطلاعاتی که از قبل در خاطرات خود داریم و تبدیل آن به ایدههای جدید تعریف کرده است.
در معماهایی که قرار است مطرح کنیم، نیازی به ارائه پاسخهای هوشمندانه ندارید. فقط باید کمی ژیمناستیک ذهنی انجام دهید تا حافظه و چابکی شناختی خود را آزمایش کنید.
وقتی سعی میکنید یک معما را حل کنید، چندین فرآیند شناختی را به کار میگیرید. به عنوان مثال، حافظه، توجه و تفکر نوآورانه شما.
این نوعی استدلال است که با یک "آها!" یا "یافتم!" به پایان میرسد.
برای حل معماهای حافظه سریع، باید توجه زیادی داشته باشید.

چیستان هایی که در زیر حل میشوند، توانایی شما را در به خاطر سپردن اطلاعات هنگام کار با واحدهای داده مختلف آزمایش میکنند. این چیستان ها آسان نیستند. وظایفی هستند که به سه عنصر نیاز دارند: سریع بودن، توجه و مقاومت در برابر ناامیدی.
هر چیستان را بخوانید و سعی کنید آن را در کمترین زمان ممکن حل کنید.
به مدت پنج ثانیه به این عدد نگاه کنید: 798023. آن را در حافظه خود نگه دارید و سپس، بدون نگاه کردن، اعداد اول و آخر را جمع کنید. رقم ماقبل آخر را از عددی که به دست میآورید کم کنید.
این معما کاملاً چالش برانگیز است. به اطراف خود نگاه کنید و موارد زیر را در کمترین زمان ممکن انجام دهید. باید موارد زیر را پیدا کنید:
پنج شیء که در جیبهای شما جا میشوند.
شیء زرد رنگی که به یک حرف بیصدا ختم میشود.
چهار شیء که چیزی قرمز روی آنها دارند و حاوی حرف A هستند.
به روز تولد خود فکر کنید و سپس تمام ارقام (روز، ماه، سال) را جمع کنید. حالا، به یکی از مهمترین افراد زندگی خود فکر کنید. تولد آنها را تجسم کنید و همین کار را انجام دهید. سپس، دو نتیجه به دست آمده، یعنی تولد خودتان و عزیزتان را جمع کنید.

آیا میتوانید ماههای سال را از آخر به اول بگویید؟ این یکی از رایجترین معماهای سرعت است و طبیعتاً مستلزم آن است که در کمترین زمان ممکن آن را انجام دهید.
این ترکیب حروف را بخوان و به خاطر بسپار:
س م ر ل ا ن ت پ ی
حالا بدون نگاهکردن، سعی کن با همین حروف پنج واژهی معنیدار فارسی بسازی.
این معما کمی پیچیده است و نیاز به دقت دارد.
روش کار: باید نام هر یک از روزهای هفته را از آخر به اول بنویسی.
مثال:
اگر اسم یک روز «شنبه» باشد، باید آن را برعکس بنویسی و به صورت «هنتش» بنویسی.
حالا تلاش کن: نام تمام روزهای هفته را به همین روش برعکس بنویس.
ساعت چند است؟ به آن در ساعت یا تلفن همراه خود نگاه کنید. آن را به خاطر بسپارید و آن را بر دو تقسیم کنید.
سپس، عدد 20 را اضافه کنید. آیا توانستید بدون استفاده از مداد و کاغذ این کار را انجام دهید؟ این کلید است، داشتن ذهنی که قادر به عملکرد سریع باشد.
چیستان ها یا معماهای سریع میتوانند با تشویق شما به بازی با تفاسیر و دیدگاههای مختلف، به شما کمک کنند تا از نظر ذهنی هوشیار بمانید.
در واقع، توجه و حافظه ستونهایی هستند که هوش و سازگاری شما بر آنها بنا شده است.
بنابراین مطمئن شوید که این تمرین ذهنی بسیار مورد نیاز را به کار میگیرید.
ضمناً، چیزی که آنقدر ظریف است که میتوانید فقط با گفتن نامش آن را بشکنید، سکوت است.
کانال تلگرامی سواد زندگی: savadzendegi@