چطور اخبار پزشکی را بخوانیم (۳)| گزارش خبری پزشکی در مقابل پژوهش‌های پزشکی

همشهری آنلاین یکشنبه 02 خرداد 1400 - 21:46
علی ملائکه: اخبار پزشکی معمولا بر مبنای پژوهش‌های پزشکی خبر از کشف‌های جدید درباره پیشگیری، تشخیص یا درمان بیماری‌ها می‌دهند. اما پرسشی که هنگام خواندن چنین اخباری باید از خودتان بکنید این است که اطلاعاتی که در یک گزارش خبری تا چه حد دقیق است و نتایج به دست آمده تا چه حد با وضعیت شما ارتباط دارد؟
medical news

اصل مهمی که باید در نظر داشته باشید این است که اخباری را که مثلا در هنگام گردش در شبکه‌های اجتماعی درباره کشف درمان یک بیماری لاعلاج می‌خوانید، دربست قبول نکنید و روحیه جستجوگری و شک کردن را در خود پرورش دهید؛ هر ادعایی را نپذیرید و درباره آن تحقیق کنید.

همچنین باید به یک خطای شناختی که ممکن است همه را ما را تحت تاثیر قرار دارد، یعنی «خطای هاله‌ای» - اثر عواطف بر داوری- توجه داشته باشید: اگر ما کسی را دوست داشته باشیم، با موافقت با نظرات او گرایش پیدا می‌کنیم و اگر از کسی خوشمان نیاید، به مخالفت با مدعاهای او تمایل پیدا می‌کنیم.

برای همین است که در هنگام بازبینی مقالات پیش از انتشار در ژورنال‌های علمی بوسیله کارشناسان مستقل نام نویسندگان مقاله‌ها پوشانده می‌شود. به این ترتیب کارشناسانی که درباره ارزشمند بودن مقاله برای انتشار تصمیم می‌گیرند، نمی‌دانند کدام از همکارانشان آن مقاله را نوشته اس تو تحت تاثیر پیش‌داوری یا سوگیری قرار نخواهند گرفت. (داوری همتا) 

شما هم هنگام خواندن اخبار پزشکی باید تلاش کنید پیش‌داوری نداشته باشید و به داوری عینی به بپردازدید و به اصطلاح به دنبال شواهد باشید.

نکته مهم این است آیا آیا دارید یک گزارش خبری صرف مبنی بر نظر یک چهره مشهور، یک بازیگر، یک ورزشکار یا حتی یا یک پزشک را می‌خوانید یا گزارشی بر مبنای یک پژوهش‌های پزشکی. در گزارش‌های خبری معمول ممکن است بر جلب نظر مخاطبان مدعاهای اغراق‌شده‌ای درباره مثلا کشف یک راه درمان جدید به عمل آید یا اینکه به خاطری کمبود جا در روزنامه کمبود زمان در گزارش تلویزیونی یا رادیویی اطلاعات خیلی خلاصه شوند یا برای فهم مخاطبان بیش از حد ساده شوند، در نتیجه تصویر درستی از موضوع به شما ارائه نشود.

در چنین گزارش‌هایی فقط به خواندن عناوین یا خلاصه اکتفا نکنید و به طور کامل گزارش را بخوانید، بشنوید یا ببینید. عناوین یا یا خلاصه‌ها جلب نظر مخاطبان طراحی می‌شوند و ممکن است در آنها اغراق وجود داشته باشد.

نظرات شخصی یا ماجراهای شخصی در چنین گزارش‌هایی می‌توانند جالب‌توجه باشند، چیزی درباره موضوعات پزشکی «ثابت نمی‌کنند.»

اخبار پزشکی «واقعی» یک تجربه یا آزمایش را توصیف می‌کنند و در مواردی که این آزمایش در انسان‌ها انجام شود آن را کارآزمایی بالینی می‌نامند. در این کارآزمایی بالینی ممکن است تاثیر یک رفتار بهداشتی مثلا ورزش کردن بر کاهش میزان بیماری قلبی میان دو گروه که یکی آن را انجام می‌دهند و دیگری نه، مقایسه شوند.

گاهی سال‌ها تحقیق درباره یک موضوع پزشکی طول می‌کشد و پژوهش‌های متفاوتی انجام می‌شود تا بالاخره معلوم می‌شود در یک مورد معین چه تصمیمی بر مبنای شواهد علمی باید گرفت

اما همه پژوهش‌های پزشکی که مبنای اخبار پزشکی می‌شوند،  ارزش و اعتبار یکسان ندارند و در مرحله بعد باید بتوانید بر اساس اصول ساده‌ای آنها را با هم مقایسه کنید.

منبع خبر "همشهری آنلاین" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.